Δημαράς Αλέξης 1932-2012
Dimarás Aléxis
Ο Αλέξης Κ. Δημαράς (1932-2012) γεννήθηκε στην Αθήνα. Γιος του ιστορικού της λογοτεχνίας, των πολιτικών ιδεών και της εκπαίδευσης Κ.Θ. Δημαρά, επέλεξε από νωρίς ανάλογο δρόμο σπουδάζοντας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεχίζοντας με μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο. Εργάστηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση, υπηρέτησε ωστόσο την εκπαίδευση και από δημόσιες θέσεις, σημαντικότερες από τις οποίες είναι η θέση του προέδρου του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας και του διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, στο οποίο συγχωνεύθηκαν το καταργηθέν Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το Κέντρο Εκπαιδευτικής Ερευνας, το Ινστιτούτο Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και ο Οργανισμός Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών. Για την προσφορά του ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών και Πατρών. Έργα του είναι οι τόμοι "Νεοελληνική εκπαίδευση. Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε" (Εστία), "Το εθνικό απολυτήριο" (Ερμής), "Σχολή Μωραΐτη 1936-2006: Ξεφυλλίζοντας 70 χρόνια παιδείας" - το τελευταίο εκδόθηκε από την Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Έγραψε άρθρα σε πολλούς συλλογικούς τόμους και περιοδικά ενώ το 2008 δημοσίευσε, μαζί με την Βάσω Βασιλού-Παπαγεωργίου το ιστορικό βιβλίο-λεύκωμα "Από το κοντύλι στον υπολογιστή" (Μεταίχμιο). Σε αυτό αποτυπώνονται οι σημαντικότερες στιγμές της ελληνικής εκπαίδευσης από το 1830 μέχρι το 2000. Πέθανε στην Αθήνα, σε ηλικία 80 ετών, τον Ιούνιο του 2012. Ένα χρόνο μετά το θάνατό του εκδόθηκε το κύκνειο άσμα του, "Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης: Το 'ανακοπτόμενο άλμα', τάσεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση 1833-2000", σε επιμέλεια Βάσως Βασιλού-Παπαγεωργίου (εκδ. Μεταίχμιο, Ιούνιος 2013).
"Εν έτει... 1936, 1894, 1940"
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2009)
Όταν ξεκινούσε το "Εν έτει...", είχαμε πει ότι σκοπός της σειράς ήταν να ενημερώσει για γεγονότα πον θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν "μικρά", σύντομα, περαστικά, γιατί και αυτά δρουν ανεπαίσθητα, στον μέσο και μακρό χρόνο, στη συνείδηση του κοινωνικού υποκειμένου· "μικρά" γεγονότα ενός έτους· απ' αυτά που αποθέτουν τη δράση τους στο βάθος των κοινωνικών σχέσεων και που πολλά μαζί μπορεί να σχηματίσουν το πλαίσιο για την ανάδειξη του "μεγάλου" γεγονότος. Αυτά τα μικρά, τα υπόκωφα, τα τρέχοντα και περιφρονημένα, που εκφράζουν και διαπλάθουν νοοτροπίες και συμπεριφορές, δεν τα...
Καλλιτέχνες και λογοτέχνες στα αναγνωστικά 1860-1960
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2010)
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης με τη συνεργασία της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας ( Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη ) και με επιστημονικό σύμβουλο τον Αλέξη Δημαρά, στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (13 Ιανουαρίου έως 14 Μαρτίου 2010). Η έκθεση και ο κατάλογος επικεντρώνονται σε σχολικά βιβλία ( αλφαβητάρια, αναγνωστικά, Νεοελληνικά Αναγνώσματα ) γραμμένα και εικονογραφημένα από γνωστούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες. Παρουσιάζεται η συμβολή δέκα λογοτεχν...
Καλλιτέχνες και λογοτέχνες στα αναγνωστικά 1860-1960
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2010)
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης με τη συνεργασία της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας ( Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη ) και με επιστημονικό σύμβουλο τον Αλέξη Δημαρά, στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (13 Ιανουαρίου έως 14 Μαρτίου 2010). Η έκθεση και ο κατάλογος επικεντρώνονται σε σχολικά βιβλία ( αλφαβητάρια, αναγνωστικά, Νεοελληνικά Αναγνώσματα ) γραμμένα και εικονογραφημένα από γνωστούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες. Παρουσιάζεται η συμβολή δέκα λογοτεχν...
Καλλιτέχνες και λογοτέχνες στα αναγνωστικά 1860-1960
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2010)
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης με τη συνεργασία της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας ( Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη ) και με επιστημονικό σύμβουλο τον Αλέξη Δημαρά, στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (13 Ιανουαρίου έως 14 Μαρτίου 2010). Η έκθεση και ο κατάλογος επικεντρώνονται σε σχολικά βιβλία (αλφαβητάρια, αναγνωστικά, Νεοελληνικά Αναγνώσματα) γραμμένα και εικονογραφημένα από γνωστούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες. Παρουσιάζεται η συμβολή δέκα λογοτεχνών (...
Καλλιτέχνες και λογοτέχνες στα αναγνωστικά 1860-1960
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2010)
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης με τη συνεργασία της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας ( Ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη ) και με επιστημονικό σύμβουλο τον Αλέξη Δημαρά, στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (13 Ιανουαρίου έως 14 Μαρτίου 2010). Η έκθεση και ο κατάλογος επικεντρώνονται σε σχολικά βιβλία (αλφαβητάρια, αναγνωστικά, Νεοελληνικά Αναγνώσματα) γραμμένα και εικονογραφημένα από γνωστούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες. Παρουσιάζεται η συμβολή δέκα λογοτεχνών (...
Η αναβάθμιση του λυκείου και τα συστήματα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση
Συλλογικό έργο
Πλέθρον (2010)
Η ΠΟΣΔΕΠ θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές στο περιεχόμενο και τις διαδικασίες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αλλά και του Λυκείου. Οι αλλαγές αυτές αφορούν τόσο το περιεχόμενο/εσωτερική σχολική ζωή ("εσωτερική μεταρρύθμιση") όσο και τη δομή, δηλαδή την οργάνωση και διοίκηση των σχολικών μονάδων ("εξωτερική μεταρρύθμιση"). Πρέπει να τονίσουμε ότι σε κάθε προσπάθεια αλλαγής πρέπει από την αρχή να είναι ξεκάθαρα το τι, το πώς και το γιατί. Το τι αναφέρεται στους σκοπούς και τους στόχους της αλλαγής που προτείνεται και στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνεται η...
Ιστορία της ελληνικής γλώσσας
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2010)
Κυκλοφορεί σε τέταρτη έκδοση από το ΜΙΕΤ η "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας" (α΄ έκδοση ΕΛΙΑ, 1999), συλλογικό έργο με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Κοπιδάκη. Το έργο αυτό είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας μιας πλειάδας ερευνητών. Φιλοδοξία του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτατου κοινού για το μέγιστο και αειθαλές επίτευγμα του ελληνισμού, τη γλώσσα του. Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο επιμελητής: "Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξ...
Πανόραμα ιστορίας της εκπαίδευσης
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2011)
Στο παρόν δίτομο έργο ιστορίας εκπαίδευσης έχουν συμπεριληφθεί εργασίες Ελλήνων και ξένων επιστημόνων που αφορούν σε ποικίλα θέματα του επιστημονικού αυτού πεδίου. Στον ανά χείρας πρώτο τόμο έχουν ενταχθεί κείμενα που αφορούν σε θέματα ιστορικής μεθοδολογίας, ιστοριογραφίας της ελληνικής εκπαίδευσης, σύγχρονα ιστοριογραφικά ρεύματα στο διεθνή χώρο, ιστορίας εκπαίδευσης στο παράδειγμα κεντρικών δυτικών χωρών και μιας χώρας του τρίτου κόσμου, ιστορίας εκπαίδευσης μακρών περιόδων (Τουρκοκρατία, Ενετοκρατία, Βυζάντιο), ιστορίας εκπαίδευσης της Κύπρου, ιστορίας εκπαίδευσης εκτός...
Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας: Η γλώσσα του σχολείου
Συλλογικό έργο
Ιανός (2012)
Η παιδεία είναι ένα από τα πιο σπουδαία μέσα για την ατομική και τη συνολική προκοπή. Σκοπός της να υπηρετήσει και να κάμει καλύτερη τη ζωή του ανθρώπου. Γίνεται καλύτερη η ζωή του ανθρώπου, όσο περισσότερο δουλεύεται η Ψυχή του και όσο βαθύτερα ποτίζεται με την αγάπη και την καλοσύνη. Καλύτερη στο βάθος θα ειπεί πιο καλλιεργημένη, πιο ηθική και πιο ελεύθερη. Η ψυχική όμως καλλιέργεια και η ελευθερία δεν έρχονται έτοιμα απ' έξω, παρά είναι καρπός που ωριμάζει μέσα μας ολοένα και περισσότερο με αδιάκοπη ατομική προσπάθεια. Με προσπάθεια και δοκιμασία λυτρώνεται με τον...
Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης
Δημαράς Αλέξης 1932-2012
Μεταίχμιο (2013)
Tο έργο αυτό έχει τέτοια δομή και εσωτερική σύνθεση ώστε να μπορεί να αποτελεί παράλληλα έγκυρο ενημερωτικό ανάγνωσμα για τον γενικό αναγνώστη, βιβλίο αναφοράς για τον ανειδίκευτο στο θέμα κοινωνικό ή ιστορικό επιστήμονα, βασικό εγχειρίδιο για τον φοιτητή των επιστημών της εκπαίδευσης και εργαλείο δουλειάς για τον ειδικό μελετητή της ιστορίας της εκπαίδευσης στη νεότερη Ελλάδα. Τα κεφάλαια του βιβλίου ακολουθούν τις καθιερωμένες στον κλάδο χρονολογικές τομές με συμβατικά-συμβολικά όρια το 1833 και το 2000. Ωστόσο η επιδιωκόμενη ερμηνευτική προσέγγιση των βασικών χαρακτη...
Ανάλεκτα
Δελμούζος Αλέξανδρος 1880-1956
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2014)
Στην έκδοση αυτή συγκεντρώνονται 67 κείμενα του Α. Δελμούζου για τη γλώσσα και την εκπαίδευση, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα, από το 1907 έως το 1954. Κεντρικός και αμετάβλητος άξονας της σκέψης και της δράσης του Δελμούζου είναι η πεποίθηση ότι η εκμάθηση της γλώσσας και συγκεκριμένα της δημοτικής αποτελούσε το άκρως απαραίτητο μέσο για να επιτευχθεί ένας «ευγενέστερος» σκοπός, η καθιέρωση της λαϊκής εθνικής παιδείας. Σύμφωνα με τον Δελμούζο, "η γλώσσα δεν είναι σκοπός αλλά μέσον· μέσον επικοινωνίας και μορφώσεως των ανθρώπων. Δεν υπάρχομεν δια να την εξυπη...