Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Seféris Giórgos
Ο Γιώργος Σεφέρης (πραγματικό όνομα Γιώργος Σεφεριάδης, 1900-1971) γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου ή στις 13 Μαρτίου του 1900 στην Σμύρνη της Μικράς Ασίας και ήταν γιος του Στυλιανού και της Δέσπως Σεφεριάδη (το γένος Τενεκίδη). Ο Στυλιανός Σεφεριάδης υπήρξε διακεκριμένος ακαδημαϊκός και καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, συγγραφέας (με πλουσιότατο επιστημονικό έργο) και διπλωμάτης. Την αγάπη του για τη λογοτεχνία θα την μεταδώσει και στα τρία του παιδιά, Γιώργο, Άγγελο και Ιωάννα (μετέπειτα σύζυγο του Κωνσταντίνου Τσάτσου), τα οποία και θα ασχοληθούν με αυτήν. Το 1914, με την αρχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου η οικογένεια Σεφεριάδη μετακομίζει στην Αθήνα όπου ο Σεφέρης τελειώνει το Γυμνάσιο το 1917. Κατόπιν θα μεταβεί στο Παρίσι όπου και θα σπουδάσει Νομικά ως το 1924. Ήδη όμως από το 1918 θα εκδηλωθεί η αγάπη του για την ποίηση και θα αρχίσει να γράφει στίχους. Στα χρόνια των σπουδών του, όντας στο εξωτερικό, έχει την ευκαιρία να έρθει σε άμεση επαφή με τα λογοτεχνικά ρεύματα της εποχής. Στο Παρίσι θα τον βρει και η Μικρασιατική Καταστροφή, η οποία θα τον επηρεάσει βαθύτατα και θα παραμείνει χαραγμένη στη μνήμη του. Το 1926 ο Γιώργος Σεφέρης θα αρχίσει την διπλωματική του σταδιοδρομία, διοριζόμενος στο Υπουργείο Εξωτερικών ως ακόλουθος. Μέχρι το 1962 που συνταξιοδοτείται θα υπηρετήσει ως υποπρόξενος και πρόξενος στο Λονδίνο (1931-1934), στην Κορυτσά της Αλβανίας (1936-1938), ως σύμβουλος τύπου στο Υπουργείο Εξωτερικών. Μετά την κήρυξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου θα ακολουθήσει την ελληνική Κυβέρνηση στην Κρήτη, την Αίγυπτο, την Νότια Αφρική και την νότια Ιταλία, και μετά την απελευθέρωση στην Αθήνα όπου και μένει μέχρι το 1948. Κατόπιν διορίζεται σύμβουλος στις ελληνικές πρεσβείες στην Άγκυρα και το Λονδίνο, αργότερα πρέσβης στο Λίβανο, τη Συρία, την Ιορδανία και το Ιράκ, και τελικά στο Λονδίνο (1957-1962). Το 1963 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Αφότου αποσύρεται από τη διπλωματική του σταδιοδρομία, αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στο λογοτεχνικό του έργο, μέχρι το θάνατό του, το 1971. Η κηδεία του, εν μέσω της δικτατορίας και κατόπιν της Δήλωσής του το 1969, προσέλαβε τον χαρακτήρα εκδήλωσης εναντίον του καθεστώτος των συνταγματαρχών. Το πρώτο έργο του Γιώργου Σεφέρη είναι η συλλογή "Στροφή" που δημοσιεύτηκε το 1931. Η συλλογή του αυτή δημιούργησε ποικίλες αντιδράσεις, καθώς έφερνε έναν αέρα ανανέωσης στην ελληνική ποίηση. Ακολούθησαν η "Στέρνα" (1932) και το "Μυθιστόρημα" (1935). Ένα χρόνο μετά γράφει την "Γυμνοπαιδία", και το 1938 απαντώντας στο δοκίμιο του Κωνσταντίνου Τσάτσου δημοσιεύει το "Διάλογος πάνω στην ποίηση". Το 1940 δημοσιεύονται το "Τετράδιο Γυμνασμάτων 1928-1937", και το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Α΄" τα οποία περιέχουν σημαντικά ποιήματα, όπως τα ποιήματα "του κ. Στράτη θαλασσινού" και "Ο Βασιλιάς της Ασίνης" καθώς επίσης και μία συλλογή των ως τότε δημοσιευμένων έργων του με τίτλο "Ποιήματα". Το 1944 δημοσιεύεται το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Β΄" το οποίο γράφτηκε στην Αίγυπτο και την Νότια Αφρική, όπου ο Σεφέρης ακολούθησε την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση. Το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Β΄" ακολουθούν η τριμερής "Κίχλη", (1947) που από πολλούς θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα έργα του Γιώργου Σεφέρη, και η συλλογή "..Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν" η οποία κυκλοφόρησε το 1955, εν μέσω του Κυπριακού Αγώνα, και αργότερα μετονομάστηκε σε "Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄". Το 1950 δημοσιεύτηκε η συλλογή "Ποιήματα 1924-1946", που είναι μια εμπλουτισμένη έκδοση της πρώτης συλλογής των έργων του ("Ποιήματα Ι"). Η τελευταία συλλογή που τύπωσε ο Γιώργος Σεφέρης όσο ζούσε και η οποία δημοσιεύτηκε 11 χρόνια μετά το "Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄" είναι τα "Τρία Κρυφά Ποιήματα" (1966). Το κύκνειο άσμα του ποιητή είναι το "Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄", το οποίο εκδόθηκε το 1976, με επιμέλεια του Γ.Π. Σαββίδη, ο οποίος έχει επιμεληθεί και τις περισσότερες εκδόσεις έργων του ποιητή. Εκτός από το ποιητικό έργο, ο Σεφέρης έχει κάνει αξιολογότατες μεταφράσεις, όπως την "Έρημη Χώρα" (1936) και το "Φονικό στην Εκκλησιά" (1963) του Τ.Σ. Έλλιοτ, το "Άσμα Ασμάτων" (1965), την "Αποκάλυψη του Ιωάννη" (1966), τις "Αντιγραφές" (1965, περιέχει έργα Ευρωπαίων και Αμερικανών ποιητών όπως Ezra Pound, Andre Gide, Paul Eluard, Pierre-Jean Jouve), και τις "Μεταγραφές" (1980, περιέχει κείμενα της αρχαίας γραμματείας). Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τα δοκίμια του Σεφέρη, στα οποία ανέπτυσσε τις απόψεις του για τα σύγχρονά του προβλήματα της γλώσσας και λογοτεχνίας. Έγραψε για τον Κάλβο, τον Δάντη, τον Παλαμά, τον Σικελιανό, τον Μακρυγιάννη, τον Καβάφη, τον Έλιοτ. Εκδόθηκαν με τον τίτλο "Δοκιμές" (1944, έκδοση σε δύο τόμους το 1974 από τον Ίκαρο, σε επιμέλεια Γ.Π. Σαββίδη· ο τρίτος τόμος επίσης από τον Ίκαρο εκδόθηκε το 1992 με επιμέλεια Δημ. Δασκαλόπουλου.) Επίσης, υπάρχει το προσωπικό ημερολόγιο του ποιητή, με γενικό τίτλο "Μέρες" το οποίο άρχισε να εκδίδεται το 1975, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του (Α΄-Ζ΄, 1925-1960· το 2001 εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ίκαρος, ο τελευταίος τόμος του ημερολογίου, "Μέρες Η΄", ο οποίος καλύπτει την τελευταία δεκαετία της ζωής του, με επιμέλεια της Κατερίνας Κρίκου-Davis), από το οποίο μπορεί κανείς να αντλήσει εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία τόσο για τον ίδιο και το έργο του, όσο και για τις πολιτικές και διπλωματικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Μετά τον θάνατό του εκδόθηκαν ακόμη οι δύο πρώτοι τόμοι του "Πολιτικού ημερολογίου" (εκδόσεις Ίκαρος, 1979 και 1985 αντίστοιχα) σε επιμέλεια Αλέξανδρου Ξύδη. Εκτός από τα παραπάνω ο Σεφέρης έγραψε και το "Χειρόγραφο Σεπτέμβρη '41", και το μυθιστόρημα "Έξι νύχτες στην Ακρόπολη" που μολονότι άρχισε να γράφεται το 1926-1928 εκδόθηκε το 1974. Το τελευταίο τμήμα των γραπτών του Σεφέρη αποτελούν οι αλληλογραφίες του, με πρώτη εκδοθείσα αυτήν με τον Γιώργο Θεοτοκά (1930-1966). Ακολουθούν (διαδοχικά) οι αλληλογραφίες με τον Αδαμάντιο Διαμαντή (Κύπριο ζωγράφο, 1953-1971), με τον Ανδρέα Καραντώνη (1931-1960), με τη σύζυγό του Μαρώ Σεφέρη (Α΄τόμος, 1936-1940), με τον Ζήσιμο Λορεντζάτο (1948-1968) και με τον Edmund Keeley (1951-1971).
Κίχλη
Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Αρμός (2007)
Δουλεύω εδώ και καιρό πάνω στην "Κίχλη" του Γ. Σεφέρη. Ποίημα δύσκολο, πολυδιάστατο, σπασμένο και ενωμένο εσωτερικά πολλές φορές. Δυσκολεύτηκα όσο καμμιά άλλη φορά απ' όσες έχω επιχειρήσει να πλησιάσω λογοτεχνικά κείμενα. Κι αυτό εξαιτίας της δομής του. Συνειδητοποίησα καλύτερα από κάθε άλλη φορά ότι η ζωγραφική είναι πρώτα απ' όλα και πάνω απ' όλα σύνθεση. Η σύνθεση είναι που αποδίδει μια κατάσταση και "απεικονίζει" ένα αντικείμενο. Οι σχέσεις δηλαδή των ζωγραφικών στοιχείων και εν τέλει των επιμέρους μερών μιας μορφής δημιουργεί τις προϋποθέσεις της ζωγραφικής, της εικαστ...
Λίγο ακόμα...
Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Ίκαρος (2012)
Σαν το καΐκι που περνά ανάμεσα στα ψηλά κύματα ενώ το πλοίο της γραμμής θαλασσοδέρνεται - κινήθηκα ανάμεσα στα ποιήματα και τράβηξα την γραμμή της αισιοδοξίας που νομίζω πως υπάρχει. Πιστεύω πως δεν πρόδωσα την ποίηση του Γιώργου Σεφέρη - με αυτόν τον ελιγμό ανάμεσα στις στροφές του - πρόθεση μου είναι να σας στείλω στα ποιήματα να βρείτε εκεί όλο τους το βάθος και την σοβαρότητα. Δεν διάλεξα ποιήματα. Κάποιος άλλος θα διάλεγε πιο εύστοχα. Ζωγράφισα τις εικόνες που λάμπανε ανάμεσα στα ποιήματα και βρήκα ένα δικό μου - δικό τους - μονοπάτι στο φως. Α.Κ.
Λόγος για την Ύδρα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Ένας συγκλονιστικός τόμος για το "ιδιότυπο" νησί του Aργοσαρωνικού, που έχουν δοξάσει με το πέρασμα και τη, συχνά, μακρά παραμονή τους σε αυτό μεγάλοι δημιουργοί από τον παγκόσμιο χώρο του κινηματογράφου, του θεάτρου, της μουσικής, της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών. H βραχώδης Ύδρα με τα ανηφορικά της καλντερίμια, που κάνουν το νησί απρόσιτο και απροσπέλαστο από κάθε τροχοφόρο, έχει εμπνεύσει στο μάκρος της ιστορημένης της ζωής πλήθος ποιητών, πεζογράφων, ταξιδιωτικών συγγραφέων και ιστοριογράφων. Ένα πολύ δυνατό απάνθισμα από κείμενά τους αποτελεί το βιβλίο αυτό. H...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2011)
"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστά...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2011)
"Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας" μας εξομολογείται ο Κάρολος Κουν. Βλέπουμε θέατρο, συμμετέχοντας όλοι στη θεατρική διαδικασία, συγγραφείς, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, λοιποί καλλιτεχνικοί συντελεστές και θεατές, για να νιώσουμε ο ένας την ευαισθησία του άλλου μέσω αυτής της μορφής τέχνης· για να συγκινηθούμε και να συγκινήσουμε με τις αλήθειες, τα ανθρώπινα πάθη μας, τα προσωπικά αδιέξοδα, τις ηθικές αμφιβολίες και την ποθεινή λύτρωση στο τέλος όλων όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Κι όταν η αυλαία πέφτει, γεμάτοι μαγεία θεάματος και κατανόηση υπαρξιακών καταστ...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2013
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2012)
Οι σχολαστικοί, οι λεπτολόγοι ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, φιλόσοφοι κ.ά. ανιχνεύουν συχνά την ουσία της αλληλοαπωθούμενης σχέσης εξουσίας - αντίστασης στους νόμους και τα θέσφατα της αποκαλούμενης "νόμιμης δύναμης επιβολής" αφενός, αφετέρου στις αναμενόμενες -και πολλές φορές παραδεδεγμένες- δραστικές κοινωνικές αντιδράσεις. Το "Λογοτεχνικό Ημερολόγιο του 2013" στις αναγνώσεις των κειμένων που περιλαμβάνει προτείνει τον προσδιορισμό αυτών των δύο καυτών εννοιών και ουσιών στα κριτήρια κάθε παρεκτροπής της εξουσίας από το δίκαιο και τη δικαιοσύνη, από τη μια πλευρά· και, α...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2013
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2012)
Οι σχολαστικοί, οι λεπτολόγοι ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, φιλόσοφοι κ.ά. ανιχνεύουν συχνά την ουσία της αλληλοαπωθούμενης σχέσης εξουσίας - αντίστασης στους νόμους και τα θέσφατα της αποκαλούμενης "νόμιμης δύναμης επιβολής" αφενός, αφετέρου στις αναμενόμενες -και πολλές φορές παραδεδεγμένες- δραστικές κοινωνικές αντιδράσεις. Το "Λογοτεχνικό Ημερολόγιο του 2013" στις αναγνώσεις των κειμένων που περιλαμβάνει προτείνει τον προσδιορισμό αυτών των δύο καυτών εννοιών και ουσιών στα κριτήρια κάθε παρεκτροπής της εξουσίας από το δίκαιο και τη δικαιοσύνη, από τη μια πλευρά· και, α...
Λογοτεχνικό ταξίδι στο Βυζάντιο
Συλλογικό έργο
Μεταίχμιο (2005)
Μια σταχυολόγηση κειμένων και αποσπασμάτων από τον Στρατή Πασχάλη που αναδεικνύει πώς λειτούργησε ως προς την προσωπική κοσμοθεωρία, τη λογοτεχνική ευαισθησία και τη δημιουργική φαντασία μεγάλων νεοελλήνων λογοτεχνών η τόσο παρεξηγημένη εποχή του Βυζαντίου, ενώ φανερώνει ανάγλυφα τις διαφορετικές όψεις που πήρε αυτή η εποχή ανάλογα με τα ιδιαίτερα χρακτηριστικά του κάθε συγγραφέα.
Μέρες Η'
Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Ίκαρος (2018)
Οι "Μέρες Η΄" εκτείνονται από τον Ιανουάριο του 1961 ως και τον Δεκέμβριο του 1963. Καλύπτουν τους τελευταίους μήνες της θητείας του Γιώργου Σεφέρη ως Πρέσβη στη Μεγάλη Βρεταννία και φτάνουν ως τον επαναπατρισμό του και την αναγγελία του Βραβείου Νόμπελ. Πρόκειται για μια σπάνια καταγραφή των εσωτερικών αναζητήσεων του νομπελίστα ποιητή, αλλά και μια ιδιαίτερη τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής που φωτίζεται μέσα από τις σελίδες του. Στον τόμο "Μέρες Η΄" περιλαμβάνονται, πέρα από τις εγγραφές του Γιώργου Σεφέρη, εκτενής πρόλογος της επιμελήτριας, σημειώσεις, επίμετρο...
Μέρες Θ'
Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Ίκαρος (2019)
Ο τελευταίος τόμος που ολοκληρώνει τα προσωπικά ημερολόγια του Γιώργου Σεφέρη, και καλύπτει τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο βιβλίο που περιλαμβάνει, πέρα από τις εγγραφές του Γιώργου Σεφέρη, εισαγωγικό σημείωμα της επιμελήτριας, σημειώσεις, επίμετρο με συμπληρωματικό υλικό και ευρετήριο προσώπων. Η Κατερίνα Κρίκου-Davis, στον εκτενή σχολιασμό των εγγραφών δίνει εξηγήσεις πραγματολογικού χαρακτήρα, ταυτίζει τις λογοτεχνικές αναφορές, κάνει διευκρινήσεις για τα πολιτικά και πολιτιστικά δρώμενα της εποχής, και δίνει πληροφορίες για τα αμέτρητ...
Μέρες του 2013
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2012)
Ο τίτλος αυτού του ημερολογίου της Εταιρείας μας είναι "Μέρες του 2013", εμπνευσμένος κατά ένα μέρος από τις γνωστές ημερολογιακές καταγραφές του Γιώργου Σεφέρη, Μέρες, που καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1925-1960. Λέω κατά ένα μέρος, γιατί το βασικό συνδετικό στοιχείο που υπάρχει μεταξύ των κειμένων, ποιητικών και πεζών, του δικού μας ημερολογίου, είναι ότι οι συγγραφείς που επιλέξαμε και που με το έργο τους άφησαν ένα σημαντικό ίχνος στην ελληνική λογοτεχνία του 20ου αιώνα, ο καθένας με τον τρόπο του αποδίδουν ή μεταφέρουν κορυφαίες στιγμές έντασης τις οποίες έζησαν προσωπ...
Μεταγραφές
Συλλογικό έργο
Ίκαρος (2000)
Παλατινή Ανθολογία, Όμηρος, Στησίχορος, Ανακρέων, Αισχύλος, Ευριπίδης, Λουκιανός, Ηράκλειτος, Πλάτων, Μάρκος Αυρήλιος. Η έκδοση περιλαμβάνει τα αρχαία κείμενα και την μεταγραφή τους στα νέα ελληνικά από τον Γιώργο Σεφέρη.
Μικρασιατικά
Σεφέρης Γιώργος 1900-1971
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2000)
Τον Φεβρουάριο του 1948 ο Γιώργος Σεφέρης διορίστηκε σύμβουλος στην Πρεσβεία της Ελλάδας στην Άγκυρα, όπου και παρέμεινε έως το 1950. Κατά τη διετή παραμονή του στην Τουρκία ο Σεφέρης επισκέφθηκε διάφορα μέρη. Τον Ιούλιο του 1949 επισκέφθηκε το Αϊβαλί και την Καππαδοκία, ενώ τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς την Κωνσταντινούπολη. Τον Μάρτιο του 1951 πραγματοποίησε ένα τελευταίο ταξίδι στην Άγκυρα προκειμένου να παραδώσει την υπηρεσία του, καθώς είχε ήδη μετατεθεί στην Πρεσβεία της Ελλάδας στο Λονδίνο, στο οποίο πήγε τον Μάιο της ίδιας χρονιάς. Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει όσα...