Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Kriarás Emmanouíl
Ο Εμμανουήλ Κριαράς (1906-2014) γεννήθηκε στον Πειραιά, με καταγωγή από την Κρήτη. Τελείωσε το γυμνάσιο στα Χανιά το 1924. Σπούδασε φιλολογία (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1924-29), βυζαντινή φιλολογία, νεοελληνική φιλολογία και συγκριτική γραμματολογία (Πανεπιστήμιο Μονάχου, 1930 και Πανεπιστήμιο Παρισιού, 1938-39 και 1945-48). Αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1938. Επιστημονικός συνεργάτης του Μεσαιωνικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών (1930-39) και στη συνέχεια διευθυντής του (1939-50). Στη διάρκεια της Κατοχής έλαβε μέρος στην αντίσταση και κρατήθηκε στο Χαϊδάρι επί μήνες έως τον Σεπτέμβριο του 1944. Το 1950 διορίστηκε τακτικός καθηγητής μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής, μεταξύ 1954-55. Απολύθηκε από τη θέση του από τη Χούντα (1968). Καλλιέργησε τη μεσαιωνική και τη νεοελληνική φιλολογία και γλώσσα και αγωνίστηκε για την επικράτηση της δημοτικής. Διετέλεσε: πρόεδρος εικοσαμελούς επιτροπής που μεταγλώττισε τους δικαστικούς κώδικες· πρόεδρος επιτροπής που πρότεινε το είδος μονοτονικού που εφαρμόζεται. Συνέθεσε το "Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669" (14 τόμοι) και το "Λεξικό της δημοτικής". Δημοσίευσε μελέτες για τη μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα και φιλολογία. Ανάμεσα στα περισσότερα από 1.000 άρθρα και 60 βιβλία που εξέδωσε αυτοτελώς ο Εμμ. Κριαράς, ξεχωρίζουν οι μονογραφίες του για τον Ψυχάρη, το Σολωμό και τον Παλαμά, οι εκδόσεις παλαιότερων κειμένων της νεοελληνικής γραμματείας ("Πανώριας" του Χορτάτση, των θεατρικών του Πέτρου Κατσαΐτη, κ.ά), οι μελέτες του για το δημοτικισμό και η αλληλογραφία του. Τιμήθηκε με διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων το Herderpreis και το βραβείο της Association des Etudes Grecques για το Μεσαιωνικό Λεξικό του. Επίσης, του απενεμήθηκαν τέσσερα ελληνικά παράσημα (το τελευταίο: Ταξιάρχης τάγματος τιμής) και ανακηρύχθηκε ιππότης της Λεγεώνας της τιμής στη Γαλλία και Commendatore in merito στην Ιταλία. Πέθανε από ανακοπή καρδιάς, στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, το βράδυ της 22ης Αυγούστου 2014, σε ηλικία 108 ετών.
Επιτομή του λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2001)
Επιτομή του λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2003)
Επιστολές Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου και Εμμ. και Αικ. Κριαρά
Παναγιωτόπουλος Ι. Μ. 1901-1982
Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (2004)
Η αλληλογραφία του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου με τον Εμμανουήλ Κριαρά αποτελεί ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον τεκμήριο της πολυετούς και αδιατάρακτης προσωπικής και οικογενειακής φιλίας των δύο ανδρών, παράλληλα όμως αποκαλύπτει μέσα από στιγμιότυπα της πηγαίας και απροσχημάτιστης ιδιωτικής ζωής το χαρακτήρα και το ήθος των αλληλογράφων. Σπουδαίος λογοτέχνης και δοκιμιογράφος, οξυδερκής κριτικός, δεινός φιλόλογος, διευθυντής του ομώνυμου ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, επιφανής πανεπιστημιακός, σπουδαίος επίσης φιλόλογος και μελετητής της μεσαιωνικής και νεότερης γρα...
Επιστολές Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου και Εμμ. και Αικ. Κριαρά
Παναγιωτόπουλος Ι. Μ. 1901-1982
Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (2004)
Η αλληλογραφία του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου με τον Εμμανουήλ Κριαρά αποτελεί ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον τεκμήριο της πολυετούς και αδιατάρακτης προσωπικής και οικογενειακής φιλίας των δύο ανδρών, παράλληλα όμως αποκαλύπτει μέσα από στιγμιότυπα της πηγαίας και απροσχημάτιστης ιδιωτικής ζωής το χαρακτήρα και το ήθος των αλληλογράφων. Σπουδαίος λογοτέχνης και δοκιμιογράφος, οξυδερκής κριτικός, δεινός φιλόλογος, διευθυντής του ομώνυμου ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, επιφανής πανεπιστημιακός, σπουδαίος επίσης φιλόλογος και μελετητής της μεσαιωνικής και νεότερης γρα...
Επιστολές Γεωργίου Ράλλη προς Εμμανουήλ Κριαρά
Ράλλης Γεώργιος Ι.
Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (2006)
Είναι μεγάλο, σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον των επιστολών του Γεωργίου Ράλλη προς τον καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά. Και οι δύο, άνθρωποι του καθήκοντος, με υψηλό πολιτικό και επιστημονική ήθος αντίστοιχα, υπηρέτησαν τους χώρους στους οποίους τάχθηκαν με υποδειγματική ευσυνειδησία και παρήγαγαν σημαντικό έργο. Το ενδιαφέρον αυτό αυξάνει όταν η ουσία των επιστολών αυτών αναφέρεται στη δημοτική γλώσσα για την οποία αγωνίστηκαν και οι δύο άνδρες, ο καθένας από το δικό του χώρο, με τη δική του σκευή και την προσωπική του ευαισθησία. Αξίζει να προσεχθεί η αμοιβαία εκτίμηση, ο...
Επιστολές Γεωργίου Ράλλη προς Εμμανουήλ Κριαρά
Ράλλης Γεώργιος Ι.
Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (2006)
Είναι μεγάλο, σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον των επιστολών του Γεωργίου Ράλλη προς τον καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά. Και οι δύο, άνθρωποι του καθήκοντος, με υψηλό πολιτικό και επιστημονική ήθος αντίστοιχα, υπηρέτησαν τους χώρους στους οποίους τάχθηκαν με υποδειγματική ευσυνειδησία και παρήγαγαν σημαντικό έργο. Το ενδιαφέρον αυτό αυξάνει όταν η ουσία των επιστολών αυτών αναφέρεται στη δημοτική γλώσσα για την οποία αγωνίστηκαν και οι δύο άνδρες, ο καθένας από το δικό του χώρο, με τη δική του σκευή και την προσωπική του ευαισθησία. Αξίζει να προσεχθεί η αμοιβαία εκτίμηση, ο...
Γράμματα Ψυχάρη προς Νικόλαο Γ. Πολίτη
Ψυχάρης Γιάννης Ν. 1854-1929
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2003)
[...]Τα γράμματα του Ψυχάρη προς στο Νικόλαο Πολίτη τοποθετούνται ανάμεσα στα χρόνια 1884 (είναι η χρονολογία του πρώτου) και 1915 (η χρονολογία του τελευταίου). Τα γράμματα αυτά, όπως είπα, συχνά αναφέρονται σε προμήθειες βιβλίων από την Αθήνα. Πολλές φορές όμως αγγίζουν και το γλωσσικό ζήτημα από ορισμένες πλευρές ή αναφέρονται σε μικρότερα γλωσσικά θέματα. Δίνουν άλλοτε πληροφορίες για την πνευματική κυρίως δραστηριότητα του Ψυχάρη στη Γαλλία. Επίσης πολλά γράμματα αναφέρονται και σε βιβλία του Νικόλαου Πολίτη και του Κωστή Παλαμά, καθώς και του Γεωργίου Χατζιδάκι. Γίνετ...
Γράμματα Στεφάνου Ματθία στον Ε. Κριαρά
Ματθίας Στέφανος 1935-2009
Νομική Βιβλιοθήκη (2011)
Με την παρούσα έκδοση, την οποία επιμελείται ο σπουδαίος δημοτικιστής φιλόλογος, ομότ. καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Εμμανουήλ Κριαράς, παραδίδεται για πρώτη φορά ως σώμα στη δημοσιότητα η επιστολογραφία του αείμνηστου Στέφανου Ματθία, πρώην Προέδρου του Αρείου Πάγου, προς τον επιμελητή. Μέσα από τις πενήντα συνολικά παρουσιαζόμενες επιστολές που ο Στ. Ματθίας απέστειλε στον Ε. Κριαρά, και οι οποίες καταλαμβάνουν μια υπερτριακονταετή χρονική περίοδο εκτεινόμενη από το καλοκαίρι του 1978 έως και το καλοκαίρι του 2009, λίγο πρι...
Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Μουσείο Μπενάκη (2008)
Με ιδιαίτερα τιμητική για μένα προθυμία ο πολύ αγαπητός μου φίλος, ο καθηγητής Άγγελος Δεληβορριάς, δραστήριος διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, δέχτηκε να περιλάβει στη σειρά των δημοσιευμάτων του Μουσείου δύο τόμους επιστολών ξένων επιστημόνων που στη μεγάλη τους πλειονότητα στάλθηκαν σ' εμένα κατά τον περασμένο αιώνα. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα. Στο πρώτο μέρος του πρώτου τόμου εκδίδονται γράμματα ξένων μελετητών γραμμένα σε ελληνική γλώσσα. Στο δεύτερο μέρος του ίδιου τόμου γράμματα γραμμένα στη γλώσσα του κάθε ξένου επιστολογράφου. Τρεις μόνο, οι Ρουμάνοι Berza και Caz...
Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Μουσείο Μπενάκη (2008)
Με ιδιαίτερα τιμητική για μένα προθυμία ο πολύ αγαπητός μου φίλος, ο καθηγητής Άγγελος Δεληβορριάς, δραστήριος διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, δέχτηκε να περιλάβει στη σειρά των δημοσιευμάτων του Μουσείου δύο τόμους επιστολών ξένων επιστημόνων που στη μεγάλη τους πλειονότητα στάλθηκαν σ' εμένα κατά τον περασμένο αιώνα. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα. Στο πρώτο μέρος του πρώτου τόμου εκδίδονται γράμματα ξένων μελετητών γραμμένα σε ελληνική γλώσσα. Στο δεύτερο μέρος του ίδιου τόμου γράμματα γραμμένα στη γλώσσα του κάθε ξένου επιστολογράφου. Τρεις μόνο, οι Ρουμάνοι Berza και Caz...
Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Μουσείο Μπενάκη (2011)
Στο πρώτο μέρος του πρώτου τόμου της δίτομης αυτής έκδοσης δημοσίευσα ελληνόγλωσσα γράμματα ξένων επιστημόνων και λογίων, που απευθύνονται σ' εμένα· στο δεύτερο μέρος του τόμου εξέδωσα γράμματα των ίδιων και άλλων ξένων επίσης επιστημόνων, γραμμένα αυτά στην εθνική γλώσσα του επιστολογράφου. Στο δεύτερο αυτό μέρος περιέλαβα γράμματα προσώπων, των οποίων τα επώνυμα αρχίζουν από τα στοιχεία Α έως Η. Ξεκινώντας τώρα το δεύτερο τόμο εκδίδω βέβαια περαιτέρω γράμματα ξένων επιστημόνων, σημειώνω όμως ότι δε συνεχίζω τη δημοσίευση γραμμάτων λογίων που τα επώνυμα τους αρχίζουν, ό...
Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων
Κριαράς Εμμανουήλ 1906-2014
Μουσείο Μπενάκη (2011)
Στο πρώτο μέρος του πρώτου τόμου της δίτομης αυτής έκδοσης δημοσίευσα ελληνόγλωσσα γράμματα ξένων επιστημόνων και λογίων, που απευθύνονται σ' εμένα· στο δεύτερο μέρος του τόμου εξέδωσα γράμματα των ίδιων και άλλων ξένων επίσης επιστημόνων, γραμμένα αυτά στην εθνική γλώσσα του επιστολογράφου. Στο δεύτερο αυτό μέρος περιέλαβα γράμματα προσώπων, των οποίων τα επώνυμα αρχίζουν από τα στοιχεία Α έως Η. Ξεκινώντας τώρα το δεύτερο τόμο εκδίδω βέβαια περαιτέρω γράμματα ξένων επιστημόνων, σημειώνω όμως ότι δε συνεχίζω τη δημοσίευση γραμμάτων λογίων που τα επώνυμα τους αρχίζουν, ό...