Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Περιεχόμενα - Πρόλογος - Α΄ Η λαογραφία ως επιστήμη - 1. Η ιστορικότητα των λαογραφικών φαινομένων - 2. Λαός και λαϊκός πολιτισμός - 3. Η σιωπή, τα γέλια και τα κλάματα. Μικρή συμβολή στη διευκρίνιση των σχέσεων της λαογραφίας με τη φιλολογία και την κοινωνιολογία - Β΄ Η πόλη και η αστική ζωή - 1. Αστική λαογραφία - 2. Ο άνθρωπος της πόλης - 3. Ο άνθρωπος της πόλης και το θέμα της παρακμής - 4. Πολιτιστικά - 5. Τι είναι ο folklorismus - 6. Το αργό γδύσιμο - 7. Λαογραφικά της Αθήνας (1834-1984) - Γ΄ Ο άλλος χώρος - 1. Όψεις παραδοσιακότητας του χώρου - 2. Δια...

Στους χρόνους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού προτείνεται από τους εκπροσώπους της κοραϊκής "μέσης οδού" για τον υπόδουλο ακόμα ελληνικό λαό, ενόψει πάντως της προσδοκώμενης ανεξαρτησίας του, ένα πρότυπο πολιτισμού με το συγκερασμό θεμελιωδών παραμέτρων: παράδοσης και νεωτεριστικού πνεύματος, λαϊκότητας και λογιότητας, Ανατολής και Δύσης. Η μεικτή γλώσσα θεωρείται η πλέον αρμόζουσα ως το αντικαθρέφτισμα ενός ανάλογου πολιτισμού. Το δοκίμιο αυτό επιχειρεί να δείξει, ότι το προτεινόμενο πρότυπο δεν υπήρξε εξωπραγματικό κατασκεύασμα, αντίθετα η βάση του ήταν ιστορικά τεκμηριωμέ...

[set 3 τόμοι]

Ανεξάρτητα από τη μορφή που αποκτά, ο τοπικός πολιτισμός επανέρχεται στις μέρες μας ως αναβίωση ή συνεχίζει ως επιβίωση. Σ' όλες τις περιπτώσεις ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου να εγκαθιδρύσει μορφές επικοινωνίας με το παρελθόν, να έχει σημεία αναφοράς σ' έναν κόσμο που παγκοσμιοποιείται. Τα άρθρα που εμπεριέχονται στον τόμο καταθέτουν την αντιφατικότητα, αλλά και την πολυπλοκότητα της οικονομίας, της κοινωνίας και του πολιτισμού της Κρήτης, όπου συνυπάρχει το παρελθόν με το παρόν.

[...] Ο τιμητικός τόμος για τον Guy/Michel Saunier "Κανίσκιον φιλίας" αποτελείται, μετά το βιογραφικό-μυθιστορηματικό "Χαιρετισμό" του Βασίλη Βασιλικού, από μελέτες για την Ελλάδα στους ποικίλους πολιτιστικούς σταθμούς της, στους οποίους ο Saunier συχνάζει άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Πέρα από τις δύο μελέτες της Ε. Αρβελέρ και του J.P. Vernant που αποτελούν ένα είδος τελετουργικής Εισόδου και Εξόδου, οι υπόλοιπες είναι οργανωμένες σε τέσσερις θεματικού άξονες (μερικές από αυτές αλληλοεμπλέκονται θεματικά) σε διαχρονική προοπτική. Πολλά θέματα συμπίπτουν με ορισμ...

Στο πρώτο τέταρτο του αιώνα μας άρχισε να ορθώνεται μεστωμένη η μεγάλη προσωπικότητα του Νίκου Καζαντζάκη. Στο δεύτερο τέταρτο του αιώνα μας, η προσωπικότητα αυτή έδειξε ολάκερο τον απαρομοίαστο πνευματικό της δυναμισμό και με ασίγαστο δημιουργικό οίστρο, με αυστηρότητα και θαυμαστή πειθαρχία πνεύματος και σώματος, ύψωσε ένα πολύμορφο, επιβλητικό έργο που προκάλεσε -όπως όλων των μεγάλων πνευματικών μορφών τα έργα- ένθερμο έπαινο και ψόγο. Τώρα, ένα σχεδόν τέταρτο αιώνα μετά το θάνατό του, προβάλλει για τις γρηγορούσες συνειδήσεις που μ' αγωνία εφορεύουν τον πνευματικ...

Ο τόμος εντάσσεται στη σειρά της "Νεας Ελληνικής Λαογραφίας". Ο προσδιορισμός "νέα" δεν υπονοεί ότι υπάρχει κάποια βαθιά ρήξη με τη λαογραφία του Πολίτη και των επιστημόνων συνεχιστών του. Θέλει απλώς να δηλώσει ότι και η λαογραφία, όπως και όλες οι άλλες επιστήμες του ανθρώπου, αναπόφευκτα εξελίσσεται, αποτελώντας ωστόσο φυσική συνέχεια της προηγούμενης λαογραφίας. Η εξέλιξη δεν σημαίνει ρήξη. Άλλωστε, ειδικά όσον αφορά στις επιστήμες του ανθρώπου, όσο πιο συνετός γίνται κανείς με τα χρόνια, τόσο περισσότερο πείθεται ότι η ανανέωση και η εξέλιξη πρέπει να νοούνται με τη με...

Περιέχει: Πρόλογος, Χαιρετισμός, Εισαγωγή, Σύντομο βιογραφικό, Πεδία έρευνας, Εργογραφία, κείμενα για το έργο του Β. Δ. Αναγνωστόπουλου, γλώσσα και λογοτεχνία στην εκπαίδευση, προφορική λογοτεχνία και λαϊκή παράδοση, ζητήματα παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας, Ευρετήριο.

Έχει γίνει μόδα ορισμένοι ιστορικοί, κοινωνικοί, ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι και άλλοι να ασκούν αξιωματικά μιαν επιδερμική κριτική στη λαογραφία, χρησιμοποιώντας μονότονα τα ίδια πάντα τετριμμένα, κυριολεκτικά έωλα επιχειρήματα, αγνοώντας (ηθελημένα ή όχι, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία) την ιστορία και προπάντων τη διαδρομή της επιστήμης αυτής ιδίως στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Ο συγγραφέας του παρόντος βιβλίου έχει εκφράσει με διάφορους τρόπους την ανάγκη να γίνει ένας επιστημονικός διάλογος για να διευκρινιστούν πολλές παρεξηγήσεις. Εντούτοις οι τιμητές της λαογρ...

Η έννοια της παράδοσης από πού προκύπτει; Δηµιουργήθηκε από εκείνους που ερευνούν τις παραδόσεις ή από εκείνους των οποίων τις παραδόσεις ερευνούν οι επιστήµονες; Και στις δύο περιπτώσεις εφαρµόζονται συγκεκριµένα κριτήρια για την παραδοσιακότητα, είτε αυτά δηλώνονται ρητά είτε όχι. Κι ενώ τα άτοµα ή οι οµάδες που ακολουθούν παραδοσιακές πρακτικές δεν είναι υποχρεωµένα να απαριθµήσουν τα κριτήρια που τους οδηγούν στο να χαρακτηρίζουν µια πράξη τους παραδοσιακή, δεν µπορεί να συµβαίνει το ίδιο µε εκείνους που µελετούν τις παραδόσεις επιστηµονικά. Στην ακαδηµαϊκή ανάλυση, οι...

Το παραμύθι είναι το προσφιλέστερο και ίσως το ουσιωδέστερο είδος της ελληνικής προφορικής λαϊκής παράδοσης, το οποίο πρέπει και συνήθως αξιοποιείται στο Δημοτικό Σχολείο και ιδίως στις δύο πρώτες τάξεις του, μέχρι σήμερα. Πάντως η θέση και η παιδαγωγική αξιοποίηση του παραμυθιού, κατά τη σχολική πράξη, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένη, σε σχέση με τη μεγάλη παιδαγωγική αξία του. Στον παρόντα τόμο δεκατέσσερις ειδικοί επιστήμονες, λαογράφοι, παιδαγωγοί και ψυχολόγοι, προσεγγίζουν το παραμύθι από την πλευρά της ειδικότητάς τους, ως αφηγηματικό εί...

Οι στάχτες του χρόνου οι άσπλαχνες δεν είναι δίκαιο να σκεπάσουν το άξιο όνομα του Πέτρου Σ. Σπανδωνίδη (1890-1964). Γιατί το όνομα αυτό το έφερε μια εξέχουσα προσωπικότητα των Νεοελληνικών Γραμμάτων και το υποστηρίζει από την απειλή του καιρού ένα έργο ευρύ, υψηλό και μαζί βαθύ, γνώσης, ευαισθησίας, στοχαστικότητας και κριτικής δεινότητας εντελώς πρώτης γραμμής. Αυτές τις στάχτες παραμερίζουμε σήμερα, τριάντα σχεδόν χρόνια από την κοίμηση του, υψώνοντας στο φως το όνομά του με ποικίλα κριτικά μελετήματα και κείμενα δικά του ανθολογημένα, επιδιώκοντας να ξαναθυμίσουμε στου...

[...] Αν χωρίζαμε, εκδοτικά, την παρουσία του Άλκη Θρύλου σε δύο περιόδους, θα είχαμε την περίοδο 1915 έως 1928, και την περίοδο 1961 έως 1971 (χρονιά του θανάτου του), περίοδο κατά την οποία, μετά από πολύχρονους δισταγμούς, θα φροντίσει ο ίδιος τη συγκέντρωση και την ταξινόμηση των κειμένων του, και που θα εκδοθούν μέσα στο διάστημα αυτό σε πολλούς τόμους. [...] Για τη δεύτερη, εκδοτικά, περίοδο του Άλκη Θρύλου, δεν χρειάζεται να γίνει ξεχωριστός λόγος, αφού σ' αυτήν αναφέρεται το σύνολο των κριτικών που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο. [...] Δεν αποκλείεται να ζημιώθ...

[...] Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται κριτικές που δημοσιεύτηκαν μέχρι τώρα για τα εκδοθέντα βιβλία. Κρίθηκε προσφορότερη η παράθεσή τους κατά βιβλίο σε χρονική αλληλουχία και τα συνολικότερα κριτικά αντικρίσματα να συμπληρώνουν την εικόνα, από τη σελίδα 283 και μετά. Η παράθεση των κριτικών με αλφαβητική σειρά κατά συγγραφέα σημειώνεται και στη δεύτερη σελίδα κάθε ψευδότιτλου ως πίνακας περιεχομένων. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα)