Βακαλό Ελένη 1921-2001
Vakaló Eléni
Η Ελένη Βακαλό (1921-2001) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1944 παντρεύτηκε τον ζωγράφο-σκηνογράφο Γιώργο Βακαλό. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πήρε το δίπλωμά της στην αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή. Παρακολούθησε μαθήματα στη Σορβόννη με ειδίκευση στην ιστορία της τέχνης. Εργάστηκε ως κριτικός τέχνης στην εφημερίδα "Τα Νέα", το διάστημα 1952-1974 (με διακοπή δύο χρόνων στην περίοδο της δικτατορίας) καθώς και στο περιοδικό "Ζυγός" (1955-1967). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της "Σχολής Βακαλό" την περίοδο 1957-58. Έως το 1990 δίδασκε ιστορία της τέχνης και στοιχεία οπτικής αντίληψης στην ίδια Σχολή, παραμένοντας μέλος της διεύθυνσης έως το τέλος της ζωής της. Διετέλεσε, επίσης, μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης μετά το 1994. Συνεργάστηκε με άρθρα και δοκίμιά της με πολλά περιοδικά. Στον χώρο της λογοτεχνίας εμφανίστηκε το 1944, με ποιήματά της στο περιοδικό "Νέα Γράμματα". Μέχρι το 1997 εξέδωσε συνολικά δεκατέσσερα βιβλία ποίησης και δύο συγκεντρωτικές εκδόσεις (1981, 1995). Ως ποιήτρια, η Ελένη Βακαλό ανήκει, σύμφωνα με τους κριτικούς, στην πρώτη μεταπολεμική γενιά μεταϋπερρεαλιστών ποιητών, μαζί με τους ομοτέχνους της Μίλτο Σαχτούρη, Νάνο Βαλαωρίτη, Μαντώ Αραβαντινού, Τάκη Σινόπουλο, Έκτορα Kακναβάτο, Τάκη Bαρβιτσιώτη, Αριστοτέλη Nικολαΐδη και Ν. Δ. Kαρούζο. Το ποιητικό της έργο χωρισμένο σε τέσσερις περιόδους, από το 1944 έως το 1997, αποτελεί ουσιαστικά ένα κειμενικό συνεχές, αρθρωμένο μέσα από τις επιμέρους συνθέσεις του. Το 1991 τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή "Γεγονότα και ιστορίες της κυρα-Ροδαλίνας". Τιμήθηκε, επίσης, με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1997 ενώ το 1998 της απονεμήθηκε ο τίτλος της επιτίμου διδάκτορος του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Το 2000 της απονεμήθηκε ο τίτλος της επιτίμου διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Derby. Πέθανε στην Αθήνα το 2001.
Βασίλης Κελαϊδής
Κελαϊδής Βασίλης
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2009)
Επισκεπτόμενος, μαζί σας, αυτή την αναδρομική έκθεση έργων μου, που διοργανώνει η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, αισθάνομαι να έχω εναποθέσει στους πίνακες μου το φοβερό παραμύθι που με τρόμαζε και με σαγήνευε κάποτε, καθώς μικρό παιδί προχωρούσα στην εφηβεία της γνώσης και της εμπειρίας αργότερα. Κινούμενη μέσα στον χρόνο η συνείδησή μου, αποθησαύριζε εντυπώσεις, εμπειρίες, εικόνες (μεγάλωσα ανάμεσα στους μαύρους ογκόλιθους του αρχαιολογικού χώρου της Τίρυνθας, στα μαύρα χρόνια της κατοχής). Αυτές έδωσαν το εκφραστικό υλικό στη δουλειά μου και διαμόρφωσαν τη στάση μου απέναντ...
Βαλέριος Καλούτσης 1954-2004: Ανατροπές
Συλλογικό έργο
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2005)
[...] Κι ερχόμαστε σήμερα στην αναδρομική έκθεση που διοργανώνει η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων για να αποτιμήσουμε με την όποια δυνατή νηφαλιότητα μιαν εργασία μισού ακριβώς αιώνα η οποία συμβολικά μπορεί να εκφράσει τα επιτεύγματα αλλά και το δράμα της νεωτερικής τέχνης στον τόπο μας. Να καταδείξει τα όρια των μεμονωμένων δημιουργών όταν αυτοί δρουν εκτός των προτεραιοτήτων του κυρίαρχου συστήματος αλλά και τις διεξόδους που μπορούν να βρουν όταν βρεθούν στα γεωγραφικά εκείνα σημεία όπου διαμορφώνεται η επίσημη ιστορία και συνακόλουθα η τέχνη. Το συνολικό έργο του Καλούτση...
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2012)
Ο τρίτος από τους τέσσερις προγραμματισμένος συνολικά τόμους της "Ανθολογίας της ελληνικής ποίησης" του 20ού αιώνα. Σ' αυτόν τον τόμο, που περιλαμβάνει την κρίσιμη περίοδο 1940-1970 (πόλεμος, γερμανική κατοχή, αντίσταση, εμφύλιος, δικτατορία του '67), ανθολογούνται, κατά σειρά εμφάνισής τους στα γράμματα, με τα χαρακτηριστικότερα ποιήματά τους οι σημαντικότεροι ποιητές-εκπρόσωποι της πρώτης και της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς.
57 κείμενα για τη Νίκη Καραγάτση
Συλλογικό έργο
Άγρα (2002)
Ο παρών τόμος συγκεντρώνει μερικά από τα σημαντικότερα κείμενα που γράφτηκαν για τη ζωγράφο Νίκη Καραγάτση στον Τύπο, στους καταλόγους των εκθέσεων της, στις δημόσιες παρουσιάσεις καθώς και σε ιδιωτικές επιστολές. Καλύπτει την περίοδο 1956-1998. Κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της έκθεσης έργων της ζωγράφου που οργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), τον Μάιο 2002, στο Μέγαρο Εϋνάρδου, Αθήνα. Περιέχονται τα κείμενα: - Νίκη Καραγάτση, "Αναμνήσεις" - 1956, Έκθεση στη "Γκαλερί Πέυν" (κείμενα: Ελένη Βακαλό, Τώνης Π. Σπητέρης, Άγγελος Γ. Προκοπίου) - 1963, Έκ...