Κρανάκη Μιμίκα Ι.
Kranáki Mimíka I.
Μιμίκα Κρανάκη (1922-2008). Η Μιμίκα (Δήμητρα) Κρανάκη γεννήθηκε στη Λαμία, κόρη του αξιωματικού Ιωάννη Κρανάκη και της Δέσποινας το γένος Μακροπούλου -αδερφής των Ιωάννη Μακρόπουλου, υπουργού της αντιβενιζελικής παράταξης και Δημητρίου Μακρόπουλου, μεγαλοεπιχειρηματία-, η οποία πέθανε όταν η συγγραφέας ήταν τεσσάρων χρόνων. Τα παιδικά της χρόνια πέρασε στην Αθήνα κοντά στους αδερφούς της μητέρας της. Φοίτησε στο Παρθεναγωγείο του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συνδέσμου και στο Αρσάκειο και σπούδασε νομική και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1937-1942) και πιάνο και αρμονία στο Ωδείο Αθηνών (1942-1945). Κατά τη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας συνελήφθη για συμμετοχή σε αντιδικτατορικές εκδηλώσεις (1937 και 1939), ενώ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής οργανώθηκε στο ΕΑΜ και στη συνέχεια στο Κ.Κ.Ε., από όπου διαγράφτηκε το 1947 μαζί με τους Κώστα Παπαϊωάννου και Άδωνι Κύρου. Τον Δεκέμβριο του 1945 ανέβηκε, μαζί με άλλους νέους Έλληνες επιστήμονες και καλλιτέχνες, στο πλοίο "Ματαρόα" και με τη βοήθεια υποτροφίας του Γαλλικού Ινστιτούτου έφυγε για τη Γαλλία. Έκτοτε έζησε στο Παρίσι, όπου σπούδασε φιλοσοφία με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, πραγματοποίησε έρευνα στο C.R.N.S. (1949-1957), και μετά από την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής της με τίτλο "Emil Lask et le neocantisme" εργάστηκε ως καθηγήτρια γερμανικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Nanterre (1967-1985) και απέκτησε τη γαλλική υπηκοότητα. Υπήρξε επίσης συνεργάτιδα του τηλεοπτικού σταθμού "France - Culture". Παντρεύτηκε το συγγραφέα και καθηγητή φιλοσοφίας Yvon Belaval, από τον οποίο χώρισε το 1967. Στο χώρο των γραμμάτων πρωτοεμφανίστηκε το 1933 με δημοσιεύσεις ποιημάτων στο περιοδικό "Διάπλασις των Παίδων", ενώ το 1944 και το 1945 δημοσίευσε δύο κοινωνιολογικές μελέτες στο Αρχείο Κοινωνιολογίας και Θεωρίας των Επιστημών. Το 1947 εξέδωσε στην Αθήνα το μυθιστόρημά της "Contre temps" (γραμμένο στο ελληνικά στο Παρίσι) και τρία χρόνια αργότερα τη συλλογή από νουβέλες "Τσίρκο". Μετά την εγκατάστασή της στο Παρίσι πραγματοποίησε δημοσιεύσεις, μεταφράσεις και εκδόσεις στα γαλλικά. Η τελευταία της εμφάνιση στο χώρο της ελληνόφωνης λογοτεχνίας πραγματοποιήθηκε το 1993 με την έκδοση του μυθιστορήματος "Φιλέλληνες" ("Είκοσι τέσσερα γράμματα μιας Οδύσσειας"). Το 2003 στο περιοδικό "Διαβάζω", και στη συνέχεια το 2004, σε μορφή βιβλίου, εξέδωσε δώδεκα αυτοβιογραφικά κείμενα με τίτλο "Αυτογραφία" (εκδ. Ίκαρος). Η Μιμίκα Κρανάκη ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της μεταπολεμικής γενιάς, ειδικότερα σ’εκείνους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ελλάδα λόγω πολιτικών φρονημάτων και έκτοτε έζησαν ή ζουν σε χώρες της Ευρώπης. Το ελληνόφωνο πεζογραφικό έργο της κινείται στα όρια ανάμεσα στη ρεαλιστική και τη νεωτερική γραφή με έντονη παρουσία στοιχείων λυρικής και μουσικής διάστασης του λόγου. Στους "Φιλέλληνες", η Κρανάκη εξετάζει το θέμα της νοσταλγίας των ελλήνων διανοουμένων του εξωτερικού και της ιδιότυπης σχέσης τους με τη νεοελληνική πραγματικότητα. Πέθανε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 2008. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μιμίκας Κρανάκη βλ. χ.σ., "Κρανάκη Μιμίκα", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 5, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986, Κοτζιά Ελισσάβετ, "Μιμίκα Κρανάκη", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67", τ. Ε΄, σ.8-25, Αθήνα, Σοκόλης, 1988 και Κούρτοβικ Δημοσθένης, "Μιμίκα Κρανάκη", στο "Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς: ένας κριτικός οδηγός", σ.130-131, Αθήνα, Πατάκης, 1995. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Φιλέλληνες
Κρανάκη Μιμίκα Ι.
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (1998)
Φιλέλληνες: οι άνθρωποι του "αλλού", όχι κατ' ανάγκη Έλληνες, αγαπούν από μακριά, έξω από τον χώρο τους, μια Ελλάδα ιδανική, ο καθένας τη δικιά του. Παρωδία της Οδύσσειας, αν θέλετε, όπου όμως μήτε Οδυσσέας υπάρχει, μήτε Ιθάκη: το 1945 μια καραβιά Ελλήνων υποτρόφων φεύγει για τη Γαλλία. Με τα χρόνια, με τις προσωπικές τους εμπειρίες της ξενιτιάς και τη Μεγάλη Μετανάστευση των εθνών που συγκλονίζει τον κόσμο ολοένα πιο έντονα, ανακαλύπτουν πως στις μέρες μας ολόκληρη η υφήλιος κατοικείται από φιλέλληνες, από τους boat-people της Ασίας και της Αφρικής ώς τους πρόσφυγες της Ευ...
Ματαρόα σε δυο φωνές
Κρανάκη Μιμίκα Ι.
Μουσείο Μπενάκη (2007)
[...] Μεταξύ των άλλων πρωτοβουλιών που ανέλαβε ήταν και τα σχέδια που υπέβαλε στο γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών για αποστολή Ελλήνων σπουδαστών στο Παρίσι με υποτροφίες του γαλλικού κράτους. Μια πρωτοβουλία σωτήρια όχι μόνο γιατί έσωσε κυριολεκτικά τη ζωή εκείνων που επελέγησαν, νέων που προέρχονταν από τον αριστερό και αντιστασιακό χώρο, αλλά και γιατί πολλοί απ' αυτούς επρόκειτο να πρωταγωνιστήσουν στον διεθνή στίβο του πολιτισμού και των επιστημών. Οι περισσότεροι από τους επιλεγέντες επιβιβάστηκαν στο θρυλικό "Ματαρόα", το πλοίο-σύμβολο μιας γενιάς, που έφυγε από τον...
Ετερογραφία
Κρανάκη Μιμίκα Ι.
Ίκαρος (2005)
[...] Τώρα, στη δική μου περίπτωση, το θέμα της αυτοετερογραφίας περιπλέκεται από την παιδιόθεν ελληνο-γαλλική μου διγλωσσία. "Δύο ψυχές ζούνε στο στήθος μου", λέει ο Φάουστ ο Μέγας στον σχολαστικό Βάγκνερ, που 'χει μόνο μία ψυχή. Ο δίγλωσσος, και δη ο συγγραφέας, θυμίζει κάπως, μου φαίνεται, κείνα τα μυθικά τέρατα, γοργόνες, κένταυρους, αγριόκυκνους του Άντερσεν, τ' αμφίβια που έχουν μεν δύο ζωές, αλλά μισές, εναλλασσόμενες. Όταν γράφω ελληνικά, λ.χ. όπως σήμερα, χάνονται τα γαλλικά. Και αντιστρόφως. [...] Αποφάσισα λοιπόν κι εγώ να γίνω άνθρωπος ολόκληρος κι όχι ημι-άνθρ...
Επικίνδυνος οίκτος
Zweig Stefan 1881-1942
Άγρα (2012)
Το μοναδικό μυθιστόρημα του Στέφαν Τσβάιχ περιγράφει σπαρακτικά τη βασανιστική προδοσία της τιμής και του έρωτα, με φόντο τη διάλυση της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Το μυθιστόρημα, γραμμένο τις παραμονές και υπό τη σκιά του επερχόμενου Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, τοποθετείται στις παραμονές του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου και τελειώνει με τη σφαίρα που σκότωσε τον αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο της Αυστρίας στο Σαράγεβο. Οι ήρωες είναι οι αποσβολωμένοι θεατές της τραγωδίας τους, σύμβολα ενός παρακμιακού πολιτισμού που δεν μπορεί όμως να αντισταθεί στη διεγερτική χαρά...
Αυτογραφία
Κρανάκη Μιμίκα Ι.
Ίκαρος (2004)
Η "Αυτογραφία" πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Διαβάζω" το 2003 σε δώδεκα συνέχειες. Στην παρούσα έκδοση τα κείμενα παρουσιάζονται αναθεωρημένα.