Νταλιάνη - Καραμπατζάκη Μαντώ
Η Μαντώ Νταλιάνη-Καραμπατζάκη γεννήθηκε το 1920 στο χωριό Πελαδάρι, στην περιοχή της Προύσας. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή η οικογένεια Καραμπατζάκη εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, το 1925 μετακόμισε στην Έδεσσα και στη συνέχεια ξανά στη Θεσσαλονίκη. Το 1938 άρχισε τις σπουδές της στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Εργαζόταν και σπούδαζε. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη διάρκεια της κατοχής. Το 1945 παντρεύτηκε το γιατρό Δημήτρη Νταλιάνη. Ήταν και οι δύο μέλη των αντιστασιακών οργανώσεωντου Ε.Α.Μ. Από το 1947 άρχισε ως άμισθη ιατρός την ειδικότητα της παιδιατρικής στο νοσοκομείο "Αγία Σοφία", ενώ ο Δ. Νταλιάνης βρισκόταν εξόριστος στην Ικαρία. Το 1949 συνελήφθη και πέρασε δύο χρόνια στην φυλακή Αβέρωφ ως υπόδικη και τελικά απελευθερώθηκε χωρίς να δικαστεί. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης της μετείχε στην ομάδα κρατουμένων επιστημόνων και εκπαιδευτικών, που φρόντιζε τα ανήλικα παιδιά φυλακισμένων μητέρων, πολιτικών κρατουμένων. Αυτά αποτέλεσαν ένα πρώτο πυρήνα, που της επέτρεψαν να συλλάβει αργότερα την ιδέα της μελέτης για την μακροχρόνια εξέλιξη των παιδιών φυλακισμένων μητέρων, τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου. Το 1955 η οικογένεια Νταλιάνη αναχώρησε για την Αγγλία, όπου η Μαντώ εργάστηκε σε παιδοψυχιατρικές και νευρολογικές κλινικές. Το 1961 η οικογένεια Νταλιάνη εγκαταστάθηκε στη Σουηδία. Από το 1962 άρχισε να εργάζεται στην παιδοψυχιατρική κλινική του Ινστιτούτου Κarolinska, στη Στοκχόλμη. Έλαβε την ειδικότητα της παιδοψυχιάτρου το 1965. Διορίστηκε ως προϊσταμένη γιατρός στα εξωτερικά παιδοψυχιατρικά ιατρεία της περιοχής Soderteljer και στη συνέχεια οργάνωσε τα εξωτερικά ιατρεία στην περιοχή Marsta, όπου παρέμεινε ως τη συνταξιοδότηση της. Τη δεκαετία του 1980 εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή, πραγματοποιώντας πολλά και επίπονα ταξίδια στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ώστε να συλλέξει τις απαραίτητες μαρτυρίες. Την ελληνική μετάφραση της διατριβής της δημοσιεύουμε σε αυτό τον τόμο. Η Μαντώ Νταλιάνη-Καραμπατζάκη πέθανε στη Στοκχόλμη το 1996.
