Jelinek Elfriede 1946-
Jelinek Elfriede
Γεννημένη στις 20 Οκτωβρίου του 1946, από πατέρα τσεχοεβραίο, στην πόλη Μουρτσουσλάγκ στη Στυρία της νοτίου Αυστρίας, η Γέλινεκ έμαθε μουσική και τελειοποίησε τις σπουδές της στη σύνθεση στο Μουσικό Ωδείο της Βιέννης. Μετά την αποφοίτησή της το 1964, παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου και ιστορίας της τέχνης στο πανεπιστήμιο της Βιέννης, συνεχίζοντας παράλληλα τις μουσικές σπουδές της. Το 1971 απέκτησε το δίπλωμα στο εκκλησιαστικό όργανο από το Ωδείο. Έκανε την πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα το 1967 με την ποιητική συλλογή "Lisas Schatten" που εκδόθηκε στο Μόναχο, έγινε όμως ευρύτερα γνωστή το 1975 με το μυθιστόρημά της "Liebhaberinnen" ("Οι ερασιτέχνιδες") και εν συνεχεία το 1980, με το "Die Ausgesperrten" ("Οι αποκλεισμένοι"). To μυθιστόρημά της "Die Klavierspielerin" ("Η πιανίστρια", 1983), μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2001 από τον συμπατριώτη της Μίκαελ Χάνεκε (με τίτλο "Η δασκάλα του πιάνου"), με την Ιζαμπέλ Ιπέρ στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Άλλα γνωστά μυθιστορήματά της είναι τα "Lust" ("Λαγνεία", 1989) και "Gier" ("Απληστία", 2000). Το τελευταίο της μυθιστόρημα, "Neid" (2007), κυκλοφόρησε ελεύθερα στο διαδίκτυο, σηματοδοτώντας την απόφασή της να διαρρήξει τα δεσμά με το εμπορικό εκδοτικό κύκλωμα. Κάτοικος Βιέννης και Μονάχου, η Γέλινεκ είναι επίσης μεταφράστρια (έργων του Τόμας Πίντσον, Ζορζ Φεϊντό, Ευγένιου Λαμπίς, Κρίστοφερ Μάρλοου), ενώ έχει εργασθεί και ως σεναριογράφος στον κινηματογράφο κι έχει γράψει ένα λιμπρέτο για όπερα. Επίσης, είναι δημοφιλής θεατρική συγγραφέας, με περισσότερα από είκοσι θεατρικά έργα στο ενεργητικό της μεταξύ 1979-2009. Το 2004 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, για "το μουσικό κύμα των φωνών και των αντίλαλων που διαπερνά τα μυθιστορήματα και τα θεατρικά της έργα και που αποκαλύπτει, με εξαιρετική γλωσσική θέρμη, το παράλογο και την καταπιεστική λειτουργία των κοινωνικών στερεοτύπων", σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της Ακαδημίας.
Τέσσερις νομπελίστες ποιητές
Συλλογικό έργο
Λεξίτυπον (2007)
Μετά από μία πενταετία περίπου προβαίνω σήμερα στην έκδοση αυτού του τόμου, που συμπεριλαμβάνει τους τέσσερις νομπελίστες ποιητές επιλέγοντας ένα μικρό μέρος από την ποίησή τους και το πράττω για τον λόγο, πως ως ποιητές, είναι ελάχιστα γνωστοί στο ευρύτερο ελληνικό κοινό κι αν εξαιρέσω τον Γκύντερ Γκρας και την Ελφρίντε Γιέλινεκ, οι άλλοι δύο θαρρώ πως δεν είναι γενικώς γνωστοί.
Οι αποκλεισμένοι
Jelinek Elfriede 1946-
Εκκρεμές (2001)
Το θέμα του βιβλίου βασίζεται σε ένα γεγονός της δεκαετίας του 1960 -ένας Βιεννέζος μαθητής γυμνασίου εξόντωσε την οικογένεια του μετά την ανάγνωση βιβλίων του Καμύ-, την οποία η Ελφρίντε Γέλινεκ τοποθετεί στα τέλη της δεκαετίας του 1950, την εποχή του οικονομικού θαύματος. Τα πρόσωπα είναι χαρακτηριστικοί τύποι της κοινωνικής τους τάξης: τα δίδυμα αδέρφια Ράινερ και Άννα, μαθητές γυμνασίου, ζουν την κακομοιριά των μικροαστικών συνθηκών. Ο Χανς είναι γιός ενός σοσιαλιστή εργάτη που σκοτώθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και η Σοφία είναι γόνος μεγαλοαστικής οικογένειας. Μέσα...
Ο άγνωστος Τόμας Μπέρνχαρντ
Συλλογικό έργο
Νάρκισσος (2005)
Ένα βιβλίο για τον άγνωστο Τόμας Μπέρνχαρτ, με κείμενα του ιδίου, φίλων του, κορυφαίων ομοτέχνων του και κριτικών, και ανθρώπων που τον γνώρισαν τυχαία σε διάφορες περιόδους της ζωής του. Μια απόπειρα προσέγγισης στη δύσκολη, μυστική, φυλαγμένη, περίκλειστη ζωή του, η οποία υπήρξε και η πιο σημαντική πηγή έμπνευσης του έργου του. Μια ιχνηλασία στις προσωπικές, ανθρώπινες, καθημερινές ενασχολήσεις του και στα ανεξερεύνητα τοπία της ψυχής του.
Λαγνεία
Jelinek Elfriede 1946-
Εκκρεμές (1999)
Η "Λαγνεία" της Ελφρίντε Γέλινεκ, μια αδρή και αθυρόστομη αντιπορνογραφία, έγινε ήδη bestseller. Μια τέτοια γλωσσική και διανοητική πρόκληση για τους αναγνώστες δεν έχει το όμοιό της στη σημερινή γερμανόφωνη λογοτεχνία. (Wolfram Schutte, "Frankfurter Rundscbau") Η "Λαγνεία" πρέπει να τοποθετηθεί ανάμεσα στα κορυφαία έργα τής σημερινής γερμανόφωνης λογοτεχνίας.... Αυτό που ερεθίζει είναι η ανελέητη προσβολή κάθε κοσμιότητας, καθώς η συγγραφέας υιοθετεί τη γλώσσα της τυφλής ασέλγειας και αποφασιστικότητα της δίνει κωμικές και γκροτέσκες διαστάσεις. Ο πλούτος της σεξουαλ...
Η πιανίστρια
Jelinek Elfriede 1946-
Εκκρεμές (1997)
"Η πιανίστρια" δεν έχει ταλέντο. Συγκροτεί τη μουσική της από θραύσματα ακουσμάτων. Δεν έχει προσωπικότητα. Η μητέρα της έχει τοποθετήσει προσεκτικά τις δικές της ψηφίδες για να συνθέσει την προσωπικότητα της κόρης της. Δεν έχει ζωή -εκτός κι αν ζωή μπορούν να ειπωθούν οι ώρες που διδάσκει μουσική σε, ατάλαντους επίσης, μαθητές, ή οι ατέλειωτες ώρες μπροστά στην τηλεόραση. Η συναισθηματική και σεξουαλική της ζωή είναι μια ευθεία γραμμή. Τουλάχιστον έτσι δείχνουν τα πράγματα. Αν ξύσουμε όμως τη λουστραρισμένη, αποστειρωμένη επιφάνεια, η ζωή τινάζεται δύσοσμη, βρώμικη, επειδή...
Εκ βαθέων
Jelinek Elfriede 1946-
Εκκρεμές (2009)
Το 2004 απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ στην Αυστριακή μυθιστοριογράφο και θεατρική συγγραφέα Ελφρίντε Γέλινεκ, η οποία είναι γνωστή κυρίως για το αυτοβιογραφικό της μυθιστόρημα "Η πιανίστρια" και την πολιτική της δράση. Το "Εκ βαθέων" είναι προϊόν μιας εκτεταμένης συνομιλίας που μαγνητοφωνήθηκε το 2004, στη Bιέννη, από την Kριστίν Λεσέρ. H συγκλονιστική συζήτηση μεταξύ δύο γυναικών, που συμμερίζονται πολλά πράγματα και είναι παθιασμένες με τη λογοτεχνία, αποκαλύπτει τελείως άγνωστες πτυχές μιας οξυδερκούς, ευαίσθητης συγγραφέως, προικισμένης με δηκτικό χιούμορ. Mεταξύ των δύ...
Απληστία
Jelinek Elfriede 1946-
Εκκρεμές (2007)
Σε έναν ρομαντικό περίπατο ή σε ένα ονειρεμένο ταξίδι μπορείς να γνωρίσεις τον ονειρεμένο σύντροφο, αλλά τι κάνεις όταν ήδη τον γνωρίζεις; Τότε δεν κάνεις πια το ταξίδι σε όλα εκείνα τα ρομαντικά μέρη. Μπορεί αυτός ο άνδρας να έχει την ανάγκη να ξεχάσει τη μοναχικότητα, μπορεί να μην του κάνει κόπο να πέφτει μαζί της στο κρεβάτι, μπορεί να την αγαπούσε, αν την είχε γνωρίσει. Όχι, το μέλλον μου λέει: φυσικά όχι! Μην το σκέφτεστε, καλύτερα να σκεφτείτε κάτι άλλο, σίγουρα θα έχετε τις αναμνήσεις σας, και προσέχετε καλά τα βιβλιάρια των καταθέσεών σας. Η γυναίκα για πολύ καιρό...