Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Αράπης είναι ένας γάτος που έζησε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Αυτός ο γάτος γεννήθηκε σε μια επαρχιακή πόλη με ευρύχωρα σπίτια με κεραμοσκεπές, μια πόλη με γειτονιές και πολλά παιδιά. Μια μέρα, η πρώτη οικογένεια που τον φιλοξενούσε, αυτή που τον αγάπησε και τον βάφτισε, μετακόμισε κι έτσι ο Αράπης βρέθηκε να ταξιδεύει με το τρένο στην πρωτεύουσα. Στην Αθήνα γνώρισε νέες γειτονιές και καινούρια "αφεντικά" και παρατήρησε όλα όσα γίνονταν γύρω του. Ένας γάτος που έζησε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα έχει πολλά να πει: για τους ανθρώπους που τον φιλοξένησαν, τη ζωή τ...

Ο Στρεψιάδης, πονηρός και αφελής ταυτόχρονα, ζητάει το δίκιο του μέσα από το άδικο, γυρεύει από τη γνώση τρόπους για να εξαπατά, ελπίζει στην αλήθεια για να κατακτήσει το ψέμα. Κι όταν ο ίδιος δεν τα καταφέρνει, νομίζει πως ο γιός του θα εκπληρώσει τις προσδοκίες του, μα στο τέλος θερίζει ό,τι έσπειρε: την αδικία. Ο Αριστοφάνης σαρκάζει την κουτοπονηριά των συμπολιτών του, τον ξεπεσμό των αρχαίων θεών, τη φιλοσοφία του Σωκράτη, και μέσα από τη σύγκρουση του Δίκαιου με τον Άδικο Λόγο υπενθυμίζει πόσο αδύναμοι μπορεί να είναι οι άνθρωποι μπροστά στις ψεύτικες υποσχέσεις.

Όσοι ασχολούνταν με τη μόρφωση των νέων στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ. καταπιάνονταν με το βάθος και το πλάτος των ανθρωπιστικών προβλημάτων. Το έργο τους όμως αυτό όχι μόνο ήταν δύσκολο, αλλά αντίθετα ήταν εύκολο να παρεξηγηθεί, με δυσάρεστες πολλές φορές συνέπειες... Ο Φειδιππίδης, ο γιος του Στρεψιάδη, αποφασίζει ύστερα από προτροπή του πατέρα του να παρακολουθήσει μαθήματα στο Πανεπιστήμιο του Σωκράτη. Η ολοκληρωτική όμως μεταστροφή του Φειδιππίδη μετά τις σπουδές του θα απογοητεύσει το Στρεψιάδη, ο οποίος θα αποφασίσει να εκδικηθεί το Σωκράτη βάζοντας φωτιά στο Πανεπιστ...

Όταν το 411 π.Χ. η Λυσιστράτη παρουσιάστηκε στην αρχαία Αθήνα, ο Αριστοφάνης διαδήλωνε για πρώτη φορά υπέρ του έρωτα και εναντίον του πολέμου. Στις μέρες μας, αυτό το αρχαίο παραμύθι των γυναικών, που αποφασίζουν να ενωθούν και να αναγκάσουν τους άντρες να σταματήσουν έναν ανώφελο πόλεμο, γίνεται διέξοδος στην προσπάθεια των ανθρώπων να εξασφαλίσουν μια καλύτερη και πιο ευτυχισμένη ζωή.

Οι γυναίκες της Αθήνας, με αρχηγό τη Λυσιστράτη, αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, με σκοπό να πείσουν τους λίγους αλλά ισχυρούς να σταματήσουν τον πόλεμο. Το σχέδιο είναι σατανικό: Kάνοντας αποχή από τα συζυγικά τους καθήκοντα, θα εκβιάσουν τους άντρες και θα τους εξαναγκάσουν να υπογράψουν την ανακωχή. Παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, τελικά τα καταφέρνουν, οι άντρες λυγίζουν και η ειρήνη επικρατεί.

Από τότε που άρχισε να διαχειρίζεται την εξουσία ο Παφλαγόνας, το αρχοντικό του γέροντα Αθηναίου Δήμου πάει από το κακό στο χειρότερο. Μα ποιος να κλονίσει από τη θέση του αυτόν τον παμπόνηρο διαχειριστή, που με κολακείες και ψευτιές κέρδισε την εμπιστοσύνη του αφεντικού του; Ο Αριστοφάνης κινείται στο πεδίο που καθορίζει σχεδόν το σύνολο του έργου του, την πολιτική, και σαρκάζει αδίστακτα τους ανθρώπους της εξουσίας αλλά και αυτούς που, παραπλανημένοι, τους επιλέγουν.

Κλέωνας ή Αγοράκριτος; Ένας πολιτικός αγώνας ή ένα παιχνίδι πολιτικών που φανερώνει τις σκέψεις, τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά των πολιτών λίγο πριν από... τις εκλογές! Αναφερόμαστε σίγουρα στον 4ο π.Χ. αιώνα;

Ένας άντρας εισχωρεί παράνομα στα "Θεσμοφόρια" που ήταν μυστικιστικές γιορτές αφιερωμένες στις θεές Δήμητρα και Περσεφόνη και τελούνταν αποκλειστικά από γυναίκες. Έτσι βρίσκεται αντιμέτωπος με την "εσχάτη των ποινών"! Αυτό όμως είναι άδικο, γιατί ο άντρας αυτός πήγε εκεί για καλό σκοπό: να σώσει τον Ευριπίδη απ' το μένος των γυναικών που τον θεωρούσαν μισογύνη.

Οι γυναίκες της Αθήνας είναι αποφασισμένες: δε θα ανεχτούν άλλο να τις κακολογεί ο Ευριπίδης στις τραγωδίες του. Η γιορτή των Θεσμοφοριών τους δίνει την τέλεια ευκαιρία για να συγκεντρωθούν μακριά από τα βλέμματα των ανδρών και να αποφασίσουν με ποιον τρόπο θα εκδικηθούν τον τραγικό ποιητή, που φοβάται πλέον για την ίδια του τη ζωή. Ο φίλος του Μνησίλοχος θα αναλάβει την επικίνδυνη αποστολή να παρακολουθήσει μεταμφιεσμένος τη συγκέντρωσή τους και να τον υπερασπιστεί. Ο Αριστοφάνης στρέφει για μιαν ακόμη φορά τα βέλη της κριτικής του στον Ευριπίδη και διατυπώνει με σαρκασμό...

Η Σαραντόκαρδη είναι μια μοναδική περίπτωση σαρανταποδαρούσας, η οποία στην αρχή δε διέφερε σε τίποτε από τις όμοιες της φάρας της: Λημέριαζε στ' ανήλιαγα και τα σκοτεινά, κάτω από πέτρες και σχισμάδες, όπου το χώμα είναι νοτισμένο, και πολύ την ευχαριστιόταν τη χαμοζωή της. Ένιωθε, σαν να λέμε, ευτυχισμένη. Και περήφανη, επιπλέον, για τα τόσα πόδια της. Τα καμάρωνε με τις ώρες και τα φρόντιζε με επιμονή. Έτσι κυλούσε ήρεμα και σαρανταποδαράτα η ζωή της, ώσπου άρχισε να σκέφτεται σαραντοκαρδάτα, μ' άλλα λόγια φιλεύσπλαχνα. Ν' ανακαλύπτει δηλαδή ότι πολλοί και διάφοροι χρειά...

Οι γυναίκες της Αθήνας, δώδεκα χρόνια μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, βλέπουν ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά στη διακυβέρνηση της χώρας. Έτσι μ' έναν έξυπνο τρόπο, καταλαμβάνουν αυτές την εξουσία! Επαγγέλλονται μια κοινωνία κοινοκτημοσύνης, δίκαιη και ειρηνική. Θα πετύχουν άραγε το σκοπό τους;

Και τι κατάφεραν οι άντρες, που έχουν ανέκαθεν την εξουσία στα χέρια τους; αναρωτιέται η Πραξαγόρα και αποφασίζει πως μόνο οι γυναίκες είναι σε θέση να νοικοκυρέψουν μια και καλή την Αθήνα. Κι όταν καταφέρνει με μια καλοστημένη συνωμοσία να παραδοθεί η διοίκηση σε αυτές, προτείνει ένα σύστημα βασισμένο στην αρχή της απόλυτης ισότητας. Όμως η ανθρώπινη φύση πάντοτε υπερβαίνει τους πολιτικούς σχεδιασμούς... Ο Αριστοφάνης ελέγχει με κριτικό βλέμμα και χιούμορ τα όρια και τις αντοχές της δημοκρατίας.

Οι γυναίκες της Αθήνας, δώδεκα χρόνια μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, βλέπουν ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά στη διακυβέρνηση της χώρας. Έτσι μ' έναν έξυπνο τρόπο, καταλαμβάνουν αυτές την εξουσία! Επαγγέλλονται μια κοινωνία κοινοκτημοσύνης, δίκαιη και ειρηνική. Θα πετύχουν άραγε το σκοπό τους;

Ένας συνηθισμένος Αθηναίος, ο Τρυγαίος, αηδιασμένος από τον αδιάκοπο αλληλοσκοτωμό των ανθρώπων, καβαλάει ένα γιγάντιο σκαθάρι κι ανεβαίνει στον ουρανό για να μάθει από τους ίδιους τους θεούς, αν σκοπεύουν να δώσουν τέλος στο μακελειό πάνω στη γη. Όταν θα δει τον απαίσιο Πόλεμο να κοπανάει ανθρώπους και τόπους μέσα στο γουδί του, δε θα διστάσει πλέον στιγμή· στήνει αμέσως ολόκληρη επιχείρηση, αγνοώντας κάθε κίνδυνο, για να ελευθερώσει την Ειρήνη από τη σπηλιά όπου βρίσκεται φυλακισμένη. Μέσα από αυτή την ιστορία του ο Αριστοφάνης μάς υπενθυμίζει την ευθύνη μας: είναι ύψιστο...

Οι πολλοί, οι απλοί άνθρωποι του λαού, επιθυμούν την ειρήνη γιατί σε κάθε πόλεμο αυτοί πληρώνουν το πιο μεγάλο τίμημα. Τους πολέμους όμως τους αποφασίζουν οι λίγοι αλλά ισχυροί και για τους ίδιους πάντα λόγους: για περισσότερη δόξα ή για περισσότερα χρήματα!...

Οι πολλοί, οι απλοί άνθρωποι του λαού, επιθυμούν την ειρήνη γιατί σε κάθε πόλεμο αυτοί πληρώνουν το πιο μεγάλο τίμημα. Τους πολέμους όμως τους αποφασίζουν οι λίγοι αλλά ισχυροί και για τους ίδιους πάντα λόγους: για περισσότερη δόξα ή για περισσότερα χρήματα!...

Ο θεός Διόνυσος και ο υπηρέτης του Ξανθίας δε διστάζουν να κατέβουν στον σκοτεινό Άδη για να βρουν ένα μεγάλο ποιητή και να επιστρέψουν μαζί του στον κόσμο των ζωντανών. Το περιπετειώδες ταξίδι τους καταλήγει σε έναν παράξενο διαγωνισμό, με αντιπάλους δύο κορυφαίους ποιητές, τον Αισχύλο και τον Ευριπίδη. Μα πίσω από αυτήν τη «μονομαχία» ο Αριστοφάνης στήνει μια υπέροχη αλληγορία για την ποίηση, την τέχνη που μπορεί να γλυκάνει και να δώσει νόημα στη σκοτεινιασμένη ζωή των ανθρώπων.

Άραγε, για να σταματήσουν οι πόλεμοι, να σωθεί η Δημοκρατία και να προκόψει γενικά ο κόσμος, χρειάζεται να εκτελέσουμε τις προσταγές ενός σοφού ποιητή που μας προκαλεί δέος ή να ακολουθήσουμε τις συμβουλές ενός γοητευτικού ποιητή που μας ευφραίνει; Πω, πω, τόσα χρόνια τα ίδια διλήμματα!

Άραγε, για να σταματήσουν οι πόλεμοι, να σωθεί η Δημοκρατία και να προκόψει γενικά ο κόσμος, χρειάζεται να εκτελέσουμε τις προσταγές ενός σοφού ποιητή που μας προκαλεί δέος ή να ακολουθήσουμε τις συμβουλές ενός γοητευτικού ποιητή που μας ευφραίνει; Πω, πω, τόσα χρόνια τα ίδια διλήμματα!