Strindberg August 1849-1912
Strindberg August
(Στοκχόλμη, 1849-1912) Πολυγραφότατος Σουηδός συγγραφέας και δραματουργός, πατέρας -κατά τον Ο' Νήλ- του σύγχρονου θεάτρου. Δύσκολη παιδική ηλικία, παράφορη φύση και ασταθής, οργισμένος ατομικισμός, βίαιος ενίοτε μισογυνισμός και διαρκής αναζήτηση του απόλυτου χαρακτηρίζουν τον Στρίντμπεργκ αλλά και τα πρόσωπα των έργων του, κατά το μάλλον ή ήττον αυτοβιογραφικών ("Ο γιός της δούλας"). Η σκέψη του, επηρεασμένη από τον Kierkegaard, τον Nietzsche, τον Rousseau και τον Fourier, τον οδηγεί εκείθεν του ρομαντισμού, στον αθεϊσμό και τον μυστικισμό. Δεινός ερμηνευτής της συμπεριφοράς των ανθρώπων και των μυστηρίων του υποσυνείδητου, περνάει με θαυμαστή ευχέρεια από τον πιό σκληρό νατουραλισμό στόν πλέον αέρινο συμβολισμό. Καταγγέλλει τον θρίαμβο της βίας στις διαπροσωπικές σχέσεις και την αδυναμία επικοινωνίας του ενός με τον άλλο, όσο και του ενός με τους πολλούς, έχοντας ο ίδιος φτάσει στα πρόθυρα της τρέλας ύστερα από τις οδυνηρές αποτυχίες των τριών γάμων του. Ο αριθμός τρία σηματοδοτεί και το έργο του, που διαιρείται σε ισάριθμες περιόδους. Η νατουραλιστική περίοδος σημαδεύεται με επιρροές από τόν Valles και τον Zola και περιλαμβάνει έργα όπως: "Το κόκκινο δωμάτιο" (μυθιστόρημα που θα προκαλέσει κοινωνικό σκάνδαλο), τα τρία θεατρικά "Ο πατέρας" (πιθανώς, νατουραλιστική παραλλαγή του κλασικού μύθου του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας), "Δεσποινίς Τζούλια" και "Οι δανειστές", οι σουηδικές ιστορικές τραγωδίες "Ο κύρ Ούλοφ", "Γουσταύος Βάσα" και "Γουσταύος Αδόλφος" και, τέλος, το δράμα "Ο χορός του θανάτου". Ακολουθεί η περίοδος του μυστικισμού, ενός γαληνεμένου μυστικισμού, εμπνευσμένου από τον θεόσοφο Swedenborg ("Ονειρόδραμα"). Η τρίτη περίοδος φωτίζεται από ένα διαυγές ουμανιστικό φως χάρη στο Intima Teatern (1907), ένα μικρό θέατρο το οποίο ο ίδιος ο Στρίντμπεργκ δημιουργεί και διευθύνει για να παρουσιάσει εκεί την "Καταιγίδα", τον "Πελεκάνο", τη "Σονάτα των φαντασμάτων", έργα δωματίου διαποτισμένα με σκληρότητα και απόγνωση.
Ο πελεκάνος
Strindberg August 1849-1912
Νεφέλη (2006)
Ο Στρίντμπεργκ έγραψε τον "Πελεκάνο" το 1907 ως εκδικητική σονάτα εναντίον της αγαπημένης του αδελφής Άννας, που τον βασάνισε με την αποτρόπαια συμπεριφορά της στο διάστημα που έμεινε σπίτι του για να τον φροντίσει. Εδώ, ο συγγραφέας, αποδίδοντας στη μητέρα τού έργου χαρακτηριστικά της αδελφής του, την υποχρεώνει να αποκαλύψει το πραγματικό της πρόσωπο και να ταπεινωθεί μπροστά στα παιδιά της. Στην τελευταία σκηνή, η μητέρα και τα παιδιά θα υποστούν μια ανελέητη δοκιμασία. Τελικά, η αλήθεια θα λάμψει και οι ήρωες θα ξυπνήσουν από το λήθαργό τους. Μέσα από διαλόγους που ο...
Ο πελεκάνος
Strindberg August 1849-1912
Ιδιωτική Έκδοση (2018)
Ο "Πελεκάνος" είναι ένα έργο που γράφτηκε το 1907 για τις ανάγκες του Μικρού Θεάτρου. Είναι το τέταρτο στην σειρά από τα αποκαλούμενα θεατρικά έργα δωματίου. Τα άλλα (με την σειρά που γράφτηκαν, πλην του "Πελεκάνου") είναι: - "Σφοδρή κακοκαιρία ή Καταιγίδες" - "Το καμένο οικόπεδο" - "Η σονάτα των φαντασμάτων" - "Το μαύρο γάντι" Ο τίτλος προέρχεται από τον θηλυκό πελεκάνο που ενώ φροντίζει μέχρι θανάτου τα παιδιά του, η ηρωίδα του έργου, η μητέρα, ξεζουμίζει πλήρως τα παιδιά της. Το έργο είναι νατουραλιστικό, εξπρεσσιονιστικό και εκτός κοινής λογικής. Στην Σουηδία πα...
Ο χορός του θανάτου
Strindberg August 1849-1912
Ηριδανός (2011)
Ο Αυγούστος Στρίντμπεργκ κατά πάσα πιθανότητα, χρησιμοποιεί σαν καμβά για το έργο του τη ζωή του ζεύγου Φιλπς. Η αδελφή του Άννα είχε παντρευτεί τον καθηγητή Ούγκο Φιλπς, και ο Στρίντμπεργκ διατηρεί πολύ στενές σχέσεις με τους δύο έως το 1900, οπότε μαλώνει μαζί τους, μάλλον διότι ο Ούγκο Φιλπς υποστηρίζει μερικούς συγγραφείς που ο Στρίντπεργκ αντιπαθεί.Τον Οκτώβριο του 1900 οι Φιλπς γιορτάζουν την εικοστή πέμπτη επέτειο του γάμου τους (στοιχείο που κυριαρχεί στο Πρώτο Μέρος του Χορού του Θανάτου) και ο Στρίντμπεργκ αρνείται να παραστεί στην γιορτή. Στο έργο η Άλις είναι ηθ...
Ο χορός του θανάτου
Strindberg August 1849-1912
Ωκεανίδα (2019)
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τον "Χορό του Θανάτου" ως ένα έργο απελπισίας, καθώς κύριος στόχος του είναι να λειτουργήσει ως μια μορφή κριτικής της κοινωνίας, αυτοκριτικής του συγγραφέα, αλλά και του κάθε θεατή ξεχωριστά. Εκεί ακριβώς έγκειται όλο του το μεγαλείο. Αν θέλουμε να κατατάξουμε το έργο σε κάποιο είδος, θα ταίριαζε μάλλον περισσότερο σε αυτό του θεάτρου της ειρωνείας. Αποτελείται από μια άρτια σύνδεση κωμικών και τραγικών στοιχείων. Στην αλληλογραφία του με τον συγγραφέα, ο Φρίντριχ Νίτσε εκφράζει τη μεγάλη έκπληξη και τον ενθουσιασμό του...
Οι δανειστές
Strindberg August 1849-1912
Ηριδανός (2013)
Στους "Δανειστές" φαίνεται πεντακάθαρα η πάλη των ψυχών για επικράτηση και στη συνέχεια υποδούλωση της μιας στην άλλη. Το έργο δεν είναι μια σπουδή στον έγγαμο βίο, στη φθορά και στα αδιέξοδα της συμβίωσης: είναι μια ρωμαϊκή μονομαχία με πεδίο αναφοράς το θάνατο. Ο Στρίντμπεργκ καταγράφει με ωμή σαφήνεια τις στρατηγικές που ακολουθούν οι ήρωές του οδεύοντας προς την αναπόφευκτη αξόντωσή τους, αφού έχουν απεμπολήσει τη μνήμη τους για να επιδοθούν σε πρωτοφανούς κυνισμού επιθέσεις.
Οι συνάδελφοι
Strindberg August 1849-1912
Δωδώνη (2020)
Οι "Συνάδελφοι-Σύντροφοι" είναι μια μελέτη της ατέλειωτης και πεισματάρικης δυσαρμονίας μεταξύ των δύο φύλων. Ένας νέος ζωγράφος και η γυναίκα του συμφωνούν ότι ο γάμος είναι μια συντροφιά βασισμένη στα αμοιβαία ωφελήματα. Η ιδέα ωστόσο δεν πάει καλά: η γυναίκα έχει όλα τα κέρδη της συντροφιάς, κυριεύει την ανήμπορη θέληση του άντρα της, τον παιζογελά και τον απατά χωρίς καμία επιφύλαξη. Στο τέλος ο νεαρός ζωγράφος διώχνει τη γυναίκα του και ετοιμάζεται να κάνει μια καινούρια συντροφιά, λιγότερο δεσμευτική, με μια άλλη γυναίκα. Το έργο αυτό είναι ένα κομμάτι καθαρής απαισιο...
Παίζοντας με τη φωτιά
Strindberg August 1849-1912
Θέατρο του Νέου Κόσμου/ Νέα Σκηνή Τέχνης (2000)
Με μια γιορτή -έστω μικρή- συμπίπτει για μας το ανέβασμα του "Παίζοντας με τη φωτιά". Συμπληρώθηκαν πέντε χρόνια από την πρώτη μας παράσταση, τη "Φιλονικία" του Μαριβώ. Πέντε χρόνια με πολλή δουλειά, με τη δημιουργία του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, με αρκετές θεατρικές παραγωγές και πολλά σχέδια. Η παρέα παραμένει η ίδια, με δυο απώλειες που μας πονάνε: του Σάββα Χαρατσίδη και της Ντόρας Τσάτσου. Υπάρχει και μια ενδιαφέρουσα συνάντηση (για μένα τουλάχιστον) ανάμεσα στο πρώτο έργο που ανεβάσαμε και το τωρινό: Στη "Φιλονικία" οι έφηβοι ανακαλύπτουν τον κόσμο, τον εαυτό τους, τ...
Προς Δαμασκόν
Strindberg August 1849-1912
Κέδρος (2008)
Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος της τριλογίας "Προς Δαμασκόν" στο Παρίσι, την άνοιξη του 1898. Το δεύτερο μέρος γράφτηκε τον ίδιο χρόνο αργότερα, στη Στοκχόλμη, και το τρίτο το 1901. Και στα τρία μέρη, ο κεντρικός ήρωας, ο Άγνωστος, αναζητεί απαντήσεις στα υπαρξιακά του προβλήματα, ερευνά ιδέες και αντιλήψεις που έχουν σχέση με την ύπαρξη μιας ανώτερης δύναμης και αντιδρά στις προλήψεις της χριστιανικής πίστης. Το σπουδαίο αυτό έργο δεν ακολουθεί τη γνώριμη πλοκή των δραμάτων του Στρίντμπεργκ. Ως προάγγελος των εξπρεσιονιστικών έργων του που θα ακο...
Προς Δαμασκόν
Strindberg August 1849-1912
Κέδρος (2012)
Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος της τριλογίας "Προς Δαμασκόν" στο Παρίσι, την άνοιξη του 1898. Το δεύτερο μέρος γράφτηκε τον ίδιο χρόνο αργότερα, στη Στοκχόλμη, και το τρίτο το 1901. Και στα τρία μέρη, ο κεντρικός ήρωας, ο Άγνωστος, αναζητεί απαντήσεις στα υπαρξιακά του προβλήματα, ερευνά ιδέες και αντιλήψεις που έχουν σχέση με την ύπαρξη μιας ανώτερης δύναμης και αντιδρά στις προλήψεις της χριστιανικής πίστης. Το σπουδαίο αυτό έργο δεν ακολουθεί τη γνώριμη πλοκή των δραμάτων του Στρίντμπεργκ. Ως προάγγελος των εξπρεσιονιστικών έργων του που θα ακο...
Προς Δαμασκόν
Strindberg August 1849-1912
Κέδρος (2013)
Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ ολοκλήρωσε το πρώτο μέρος της τριλογίας "Προς Δαμασκόν" στο Παρίσι, την άνοιξη του 1898. Το δεύτερο μέρος γράφτηκε τον ίδιο χρόνο αργότερα, στη Στοκχόλμη, και το τρίτο το 1901. Και στα τρία μέρη, ο κεντρικός ήρωας, ο Άγνωστος, αναζητεί απαντήσεις στα υπαρξιακά του προβλήματα, ερευνά ιδέες και αντιλήψεις που έχουν σχέση με την ύπαρξη μιας ανώτερης δύναμης και αντιδρά στις προλήψεις της χριστιανικής πίστης. Το σπουδαίο αυτό έργο δεν ακολουθεί τη γνώριμη πλοκή των δραμάτων του Στρίντμπεργκ. Ως προάγγελος των εξπρεσιονιστικών έργων του που θα ακο...
Το νησί των νεκρών (Άδης)
Strindberg August 1849-1912
Ιδιωτική Έκδοση (2018)
Η σειρά των θεατρικών έργων του Ώγκουστ Στρίντμπέρι αποτελείται από τα 69 έργα που έγραψε στα σουηδικά, μαζί με τρία ακόμη που διασκεύασε ο ίδιος για το γαλλικό κοινό (Ένα ονειρόδραμα, ο πατέρας, δανειστές), ως και μία διασκευή κατάλληλη για παράσταση του μεγάλου σε διάρκεια έργου (8 ώρες), Γουσταύος Αδόλφος. Όλα τα έργα συνοδεύονται από πλήθος ερμηνευτικών σημειώσεων και όπου χρειάζεται αναδεικνύονται λάθη διαφόρων μεταφράσεων (αν υπάρχουν), του Edward Bjοrkman (αγγλικά) και του Emil Schering στα γερμανικά. Οι μεταφράσεις βασίζονται στην μεταθανάτια σουηδική έκδο-ση των...