Μπάρας Αλέξανδρος 1906-1990
Báras Aléxandros
Ο Αλέξανδρος Μπάρας (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Μενέλαου Αναγνωστόπουλου, 1906-1990) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και πέθανε στην Αθήνα. Στα εφηβικά του χρόνια μετά τη Μικρασιατική καταστροφή έζησε για περισσότερο από δυο χρόνια στο Κάιρο της Αιγύπτου κοντά σε συγγενείς του. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, χωρίς όμως να αποφοιτήσει ποτέ. Εργάστηκε για τριανταπέντε χρόνια ως υπάλληλος του Διπλωματικού Σώματος στο ελληνικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης και από το 1966 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ταξίδεψε ανά τον κόσμο. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε με δημοσιεύσεις ποιημάτων σε εφημερίδες του Καΐρου και της Κωνσταντινούπολης. Το 1929 έγινε γνωστός στους λογοτεχνικούς κύκλους με τη δημοσίευση στο περιοδικό "Αλεξανδρινά Γράμματα" του ποιήματος "Η Κλεοπάτρα, η Σεμίραμις και η Θεοδώρα", που θεωρήθηκε πρωτοποριακό για την εποχή και το 1933 κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του "Συνθέσεις". Συνεργάστηκε με τα λογοτεχνικά περιοδικά "Ρυθμός", "Νέα Εστία", "Νεοελληνικά Γράμματα", "Πειραϊκά Γράμματα", "Ποιητική Τέχνη", "Τέχνη", "Πυρσός", κ.ά. Ασχολήθηκε επίσης με την ποιητική μετάφραση (Ορχάν Βελή, Μπωντλαίρ, Ρεμπώ κ.α.), την πεζογραφία, την αρθρογραφία και την ταξιδιωτική λογοτεχνία. Οι μελετητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας τοποθετούν το έργο του Αλέξανδρου Μπάρα στο μεταίχμιο ανάμεσα στη μεσοπολεμική και τη νεώτερη ελληνική ποίηση, η οποία συνδυάζει επιρροές από την ειρωνεία του Καβάφη, τον κοσμοπολιτισμό του Κώστα Ουράνη, το πικρό χιούμορ του Καρυωτάκη και τις τάσεις της γαλλικής συμβολιστικής ποίησης. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Αλέξανδρου Μπάρα βλ. Μανώλης Γιαλουράκης , "Μπάρας Αλέξανδρος", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 10, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Γουνελάς Δ., "Μπάρας Αλέξανδρος", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 6, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987 και Κώστας Στεργιόπουλος (επιμέλεια), "Αλέξανδρος Μπάρας", στο "Η ελληνική ποίηση· ανθολογία - γραμματολογία· Η ανανεωμένη παράδοση", Αθήνα, Σοκόλης, 1980, σελ. 482-485, Τάσος Κόρφης, "Ματιές στο λογοτεχνία του μεσοπολέμου", Αθήνα, Πρόσπερος, 1991, Γ, Βέης (επιμ.) "Αλέξανδρος Μπάρας", Αθήνα, Γαβριηλίδης, 2004, και Δώρα Μέντη, "Μπάρας Αλέξανδρος" στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007, σελ. 1486. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Αλέξανδρος Μπάρας
Μπάρας Αλέξανδρος 1906-1990
Γαβριηλίδης (2004)
[...] Δεν θα χαρακτήριζα, παρ' όλα αυτά, τον Μπάρα ακραιφνή απαισιόδοξο, αρνητή του φαινομένου της ζωής που θέλει να ακυρώσει τα αίτια και τα αιτιατά του: αντίθετα, τον θεωρώ ορθόδοξο, στοχαστικό πραγματιστή. Ανήκει στην κατηγορία εκείνων των δημιουργών που έχουν το προνόμιο -αλλά και το βάρος- να θεωρούν τη συμφιλίωση με τον αρχέγονο γνόφο θεμελιώδη ποιητική εμπειρία. Γι' αυτό ακριβώς και το βιολογικό του τέλος δεν συνεπάγεται και το τέλος της ποίησής του: μας έρχεται, χωρίς να διστάζει, μας γνέφει, διακριτικά, από εκεί. (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2009)
Η πρώτη μεσοπολεμική δεκαετία (1920-1930) μπορεί να είναι μάλλον φτωχή σε νέες, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες παρουσίες στον χώρο της ποίησης, δεν παύει, ωστόσο, να αποτελεί ένα ενδιάμεσο, στη βαριά έως και ζοφερή ατμόσφαιρα του οποίου κυοφορούνται συνθήκες πρόσφορες για την ανάδειξη του "καινούριου". Εγγύηση γι' αυτό αποτελούν οι ποιητές που έκαναν την εμφάνισή τους λίγα χρόνια πριν, ανάμεσα στα 1910 και στα 1920 (Ρώμος Φιλύρας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης, Κ.Γ. Καρυωτάκης, Νίκος Χάγερ-Μπουφίδης, Τέλλος Άγρας, Μήτσος Παπανικολάου), και οι οποίοι τώρα διανύουν την περίοδο...
Ένα μηδέν ένα, 101 Έλληνες ποιητές
Καβάφης Κωνσταντίνος Π. 1863-1933
Οδός Πανός (2013)
Of the 226 Greek-Cypriot poets I have translated, the Anthology contains 101 names. I have refrained from including poets that I was assigned to translate for anthologies, magazines and cultural events at home and abroad, and not voluntarily translated by me. The limited space afforded each poet rendered the choice of poems somewhat problematic, especially involving poets whose oeuvre I have translated extensively, and in certain cases I resorted to the poet in question for his advice and preferences. The anthology in no way attempts to present an overall picture of Greek p...
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης ανθολογεί
Παπατσώνης Τάκης Κ. 1895-1976
Μεταίχμιο (2019)
Ο μεγάλος ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης διάλεξε έργα 22 συνολικά ποιητών (μεταξύ των οποίων και οι: Νικηφόρος Βρεττάκος, Νίκος Γκάτσος, Άρης Δικταίος, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Τάκης Παπατσώνης, Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σαραντάρης, Γιώργος Σεφέρης) από τη μοντέρνα σύγχρονή του ποιητική παραγωγή και τα ηχογράφησε προκειμένου να αναμεταδοθούν από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Ηρακλείου Κρήτης σε 20 εκπομπές. Η πολύτιμη αυτή ανθολόγηση εκδίδεται για πρώτη φορά σε μορφή βιβλίου συνοδευμένη από τη συνέντευξη που έδωσε ο Μανόλης Αναγνωστάκης στον Γιώ...
Προσεγγίσεις στη γαλλική ποίηση
Συλλογικό έργο
Πρόσπερος (1986)
Από την αγάπη του για την ποίηση που τον οδήγησε σε πολλαπλές αναγνώσεις ελληνικών και ξένων κειμένων, ξεκινάει το μεταφραστικό έργο του Αλέξανδρου Μπάρα. Ο ποιητής, γοητευμένος από κάποιες συγγενικές προς αυτόν στιγμές της γαλλικής, προπάντων, ποίησης, προσπάθησε να τις μεταγράψει στη γλώσσα μας, μεταδίδοντας, με αντίστοιχους ελληνικούς στίχους, την ομορφιά τους. Έπιμονο έργο και άχαρο: μια χρονοβόρα και σκληρή άσκηση μοναξιάς. Γιατί όλη αυτή η μυστική λειτουργία των λέξεων, των μέτρων και των ρυθμών, που δημιουργούν τη μαγεία της ποίησης, έχει μια ξεχωριστή ωραιότητα που...
Προσεγγίσεις στη γαλλική ποίηση
Συλλογικό έργο
Πρόσπερος (1986)
Από την αγάπη του για την ποίηση που τον οδήγησε σε πολλαπλές αναγνώσεις ελληνικών και ξένων κειμένων, ξεκινάει το μεταφραστικό έργο του Αλέξανδρου Μπάρα. Ο ποιητής, γοητευμένος από κάποιες συγγενικές προς αυτόν στιγμές της γαλλικής, προπάντων, ποίησης, προσπάθησε να τις μεταγράψει στη γλώσσα μας, μεταδίδοντας, με αντίστοιχους ελληνικούς στίχους, την ομορφιά τους. Έπιμονο έργο και άχαρο: μια χρονοβόρα και σκληρή άσκηση μοναξιάς. Γιατί όλη αυτή η μυστική λειτουργία των λέξεων, των μέτρων και των ρυθμών, που δημιουργούν τη μαγεία της ποίησης, έχει μια ξεχωριστή ωραιότητα που...
Φάσεις
Μπάρας Αλέξανδρος 1906-1990
Πρόσπερος (1978)
Κάποτε πριν λίγα χρόνια ένας καθηγητής και έγκριτος ερευνητής της λογοτεχνίας μας, μου είπε: -"Γράφετε και πεζά. Γιατί δεν τα συγκεντρώνετε σε βιβλίο; -"Δεν ξέρω", του απάντησα, "τα βρίσκω αλλοτινά". -"Τα γραπτά", μου είπε τότε, "δεν είναι ρούχα για να περνά η μόδα τους". Αυτά τα λόγια, τα σκεφτόμουν συχνά. Ωστόσο, τα διηγήματα που νέος είχα γράψει και που μερικά τους είχα δημοσιεύσει τότε σε περιοδικά, παράμεναν στο συρτάρι μου, εκτός απ' τις σπάνιες φορές που τα 'βγαζα για να τα βελτιώσω. Έβλεπα σ΄αυτά τις απόπειρές μου να "ντυθώ" αλλότριες προσωπικότητες (όπως λ.χ. του...