Νικολάου Νίκος 1909-1986
Ο Νίκος Νικολάου γεννήθηκε το 1909 στην Ύδρα. Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταστάθηκε στην Πλάκα. Δάσκαλοί του ο Ουμβέρτος Αργυρός και ο Κωνσταντίνος Παρθένης, εκπρόσωποι της συντηρητικής, ακαδημαϊκής ζωγραφικής του Μονάχου και της μοντέρνας τέχνης του Παρισιού αντίστοιχα. Και απ' τους δύο αποκόμισε πολλά, ενώ διακρίθηκε στις σπουδές του συμμετέχοντας από νωρίς με έργα του σε εκθέσεις. Σύντομα άρχισε να ασχολείται και με τη χαρακτική και την εικονογράφηση. Στη σχολή είχε γνωρίσει και την πρώτη του γυναίκα και το Γιάννη Μόραλη, που έγινε φίλος ζωής. Αποφοιτώντας, έφυγε το 1937 για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι και τη Ρώμη, μοιραζόμενος, όπως είχαν συμφωνήσει με το φίλο του, την υποτροφία που τελικά κέρδισε ο Μόραλης. Εκεί είχε τη δυνατότητα να μελετήσει την παλιότερη και σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη και επηρεάστηκε από τη ζωγραφική των Γάλλων ιμπρεσιονιστών. Το 1939 πήρε ο ίδιος μια υποτροφία για σπουδές στη Ρώμη, αλλά το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Μετά τον πόλεμο αφοσιώθηκε στη ζωγραφική. Το 1948 έκανε την πρώτη του ατομική έκθεση. Το 1949 ανέλαβε τις πρώτες του τοιχογραφίες στη σχολή της Παντείου, που φιλοτέχνησε με την τεχνική της νωπογραφίας, ενώ το 1950 άρχισε να εργάζεται και με φοιτητές νωπογραφίες. Την ίδια εποχή, πρώτος αυτός, παρουσίασε ζωγραφικά τα χαρακτηριστικά σπίτια και μαγιά των νησιών μας. Στη δεκαετία του '50 άρχισε και η ενασχόλησή του με τη σκηνογραφία. Το 1960 "ανακάλυψε" την Αίγινα, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα από το 1964. Από το 1964 είχε εκλεγεί καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου δίδαξε για μία δεκαετία διατελώντας και διευθυντής της μέσα στα χρόνια της Δικτατορίας. Ο Νίκος Νικολάου παρουσίασε το έργο του σε διάφορες ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, εκπροσωπώντας μάλιστα τη χώρα μας το 1936 και το 1964 στην Μπιενάλε της Βενετίας. Ήταν μέλος καλλιτεχνικών ομάδων και απ' τους ιδρυτές της ομάδας "Αρμός". Πέθανε στις 27 Ιουλίου το 1986. Μετά το θάνατό του κυκλοφόρησε το βιβλίο του "Η περιπέτεια της γραμμής στην τέχνη", όπου ο καλλιτέχνης συνοψίζει τις μελέτες του για την αρχαιοελληνική τέχνη και καταθέτει το στίγμα της προσωπικής του ζωγραφικής δημιουργίας.
Νικολάου
Αδάμ - Πέργαμος (1998)
Ένα υπέροχο λεύκωμα με τις ζωγραφιές και τα γλυπτά του Νίκου Νικολάου. Παρουσιάζεται το πλούσιο έργο του, που μας κληροδότησε, καθώς επίσης και η συμβολή του στην τέχνη, αφήνοντας πίσω του μια δική του τεχνοτροπία και εποχή. Στο αφιέρωμα αυτό, μιλούν άνθρωποι των γραμμάτων και, κυρίως, των τεχνών, πρώτον για τον άνθρωπο, όπως τον γνώρισαν και κατά δεύτερον για τον ζωγράφο και γλύπτη. Μια ζωή πραγματικά γεμάτη τέχνη.
Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας
Μουσείο Μπενάκη (1998)
Ο κατάλογος αυτός από την έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, με τίτλο "Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας", περιέχει έργα καλλιτεχνών όπως ο Πικιώνης, ο Κόντογλου, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Νίκος Νικολάου, ο Εγγονόπουλος, ο Τσαρούχης, ο Μαυροϊδής, ο Πάππας και ο Μόραλης. Καλλιτέχνες που επηρεάστηκαν από τα πορτραίτα του Φαγιούμ εκτίθενται, δείχνοντας τη συνάντηση της τέχνης αυτής με το ελληνικό στοιχείο.
Σπύρος Βασιλείου, Νίκος Εγγονόπουλος, Νίκος Νικολάου: Ζωγραφική για το θέατρο
Συλλογικό έργο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (2000)
Ύδρα
Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ύδρας (2002)
[...] Ο παιδευσιακός ρόλος αυτής της παρουσίασης είναι, θεωρούμε, απόλυτα προφανής. Οι πενήντα περίπου καλλιτέχνες που έργα τους υπάρχουν στην έκθεση δεν αναζητήθηκαν με κάποια, οποιασδήποτε μορφής αξιολογικά κριτήρια. Φυσικά οι πιο πολλοί είναι από τους σημαντικότερους και τους πιο γνωστούς δημιουργούς της χώρας μας. Υπάρχουν όμως κι άλλοι για τη συμμετοχή των οποίων ή, αντίθετα, για τη μη συμμετοχή τους, θα υπάρξουν πιθανόν κάποιες ενστάσεις. Σε μια τόσο μεγάλη προσπάθεια όμως, με τη συμμετοχή στην οργάνωση της εκδήλωσης πολλών ειδικών, επιβάλλεται ένας κάποιος μέσο...
Ν. Νικολάου
Μουσείο Μπενάκη (2005)
Καταθέτοντας έστω και καθυστερημένα τον πρέποντα φόρο τιμής σε έναν σπουδαίο ζωγράφο, το Μουσείο Μπενάκη υποδέχεται σήμερα το έργο του με μια αντιπροσωπευτική επιλογή από δημιουργίες που εκπροσωπούν όλα τα στάδια των εκφραστικών του αναζητήσεων και όλο το ανάπτυγμα των αισθητικών του προσανατολισμών. Μετά από είκοσι περίπου χρόνια σιωπής, το εικαστικό μήνυμα του Νίκου Νικολάου (1909-1986) θα υποστηρίξει και πάλι όσες αξίες εξακολουθούν να εμπεριέχονται στην απλότητα και την εύχυμη σύσταση των μορφών, στη σαφήνεια και τα τονισμένα περιγράμματα των ορίων τους, στους γαιώδεις...
Συλλογή Γιώργου Κωστόπουλου
Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών Βούρου - Ευταξία (2005)
Ο Γιώργος Κωστόπουλος, εκδότης στο επάγγελμα, είναι συλλέκτης σπάνιων βιβλίων αλλά και έργων σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων και γλυπτών. Και οι δύο συλλογές του είναι εξαίρετης στάθμης και αυξάνονται ολοένα. Από την εικαστική του συλλογή πινάκων και γλυπτών ξεχωρίσαμε έναν αριθμό έργων, που δίνουν μια ευρύτερη εικόνα αναζητήσεων και τάσεων της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Η παρουσίασή τους σε έκθεση του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών Βούρου - Ευταξία αποσκοπεί στην ενίσχυση των σημαντικών συλλεκτικών προσπαθειών, όπως αυτής του Γιώργου Κωστόπουλου, αλλά και στην ενημέρωση του...
Ελληνική ζωγραφική του 20ού αιώνα από τη συλλογή του Κώστα Ιωαννίδη
Μεντζαφού - Πολύζου Όλγα
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2006)
"Με ελάχιστες ελλείψεις -που ως γνωστόν παρατηρούνται ακόμη και στις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης- η συλλογή Κ. Ιωαννίδη αποτελεί ένα χαρακτηριστικό πανόραμα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ου αιώνα. Κεντρικός στόχος δεν είναι να δείξει τους πειραματισμούς της εκφραστικής γλώσσας αλλά το σημαινόμενο κάθε έργου, το εσωτερικό νόημά τους που τα ενώνει όλα μαζί σε μιαν αλυσίδα, έτσι ώστε το ένα με το άλλο να αφηγούνται μια ιστορία. Ιστορία όχι πομπώδη και ρητορική αλλά ταπεινή και καθημερινή, σαν να εκπέμπεται από ένα βλέμμα που κοιτάζει τον κόσμο μέσα απ' τη συγκίνηση τ...
Λόγος για την Ύδρα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Ένας συγκλονιστικός τόμος για το "ιδιότυπο" νησί του Aργοσαρωνικού, που έχουν δοξάσει με το πέρασμα και τη, συχνά, μακρά παραμονή τους σε αυτό μεγάλοι δημιουργοί από τον παγκόσμιο χώρο του κινηματογράφου, του θεάτρου, της μουσικής, της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών. H βραχώδης Ύδρα με τα ανηφορικά της καλντερίμια, που κάνουν το νησί απρόσιτο και απροσπέλαστο από κάθε τροχοφόρο, έχει εμπνεύσει στο μάκρος της ιστορημένης της ζωής πλήθος ποιητών, πεζογράφων, ταξιδιωτικών συγγραφέων και ιστοριογράφων. Ένα πολύ δυνατό απάνθισμα από κείμενά τους αποτελεί το βιβλίο αυτό. H...
Νίκος Νικολάου
Κατημερτζή Παρασκευή
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Οι είκοσι ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες και φωτογράφοι που παρουσιάζονται στη σειρά "Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί" της εφημερίδας "Τα Νέα" διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Πράγματι, η επιλογή είναι ακριβής και αυστηρή, πράγμα σπάνιο για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Επιπλέον, από την άποψη της πληροφόρησης ενός φιλότεχνου, αλλά δίχως εξειδικευμένες γνώσεις, κοινού η σειρά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργίας, από τη γενιά του ΄30 ως την πρωτοπορία της δεκαετίας του 1970. Ανάμεσά τους θα συναντήσει κανείς και ορισμένους καλλιτέχνες της διασποράς, οι οποίοι εντάσσονται...
Νίκος Νικολάου
Κατημερτζή Παρασκευή
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Οι είκοσι ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες και φωτογράφοι που παρουσιάζονται στη σειρά "Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί" της εφημερίδας "Τα Νέα" διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Πράγματι, η επιλογή είναι ακριβής και αυστηρή, πράγμα σπάνιο για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Επιπλέον, από την άποψη της πληροφόρησης ενός φιλότεχνου, αλλά δίχως εξειδικευμένες γνώσεις, κοινού η σειρά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργίας, από τη γενιά του ΄30 ως την πρωτοπορία της δεκαετίας του 1970. Ανάμεσά τους θα συναντήσει κανείς και ορισμένους καλλιτέχνες της διασποράς, οι οποίοι εντάσσονται...
Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη (2011)
Στην έκθεση "Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη: ποίηση και ζωγραφική" παρουσιάζεται για πρώτη φορά το σύνολο των ζωγραφικών έργων του νομπελίστα ποιητή. Πρόκειται για ευφάνταστα κολάζ, τέμπερες και υδατογραφίες, μικρών διαστάσεων, που αναδεικνύουν τη μοναδική καλλιτεχνική υπόσταση και αντανακλούν την αισθητική αντίληψη του μεγάλου ποιητή. Παράλληλα, εκτίθενται αντιπροσωπευτικά έργα κορυφαίων Ελλήνων ζωγράφων που αγάπησε ο Ελύτης και έχει γράψει αξεπέραστα κείμενα για το έργο τους, μεταξύ των οποίων, οι: Θεόφιλος, Τσαρούχης, Γκίκας, Καπράλος, Κανέλλης, Μόραλης, Δέρπαπας και Φασιανό...
Νίκος Νικολάου, Σχέδια 1929-1986
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2017)
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (29 Μαρτίου - 13 Μαΐου 2017). Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του κείμενο ο Ν. Π. Παΐσιος: "Μετά το θάνατο του Νίκου Νικολάου, η τρίτη του σύζυγος Αγγέλα, το γένος Ζουμπουλάκη, συνέλεξε στοργικά όσα έργα υπήρχαν στο περίφημο σπίτι του ζωγράφου στην Αίγινα (με σκοπό όχι μόνο να τα περισώσει, αλλά και να βοηθήσει την περαιτέρω διάδοσή τους), και ανέθεσε στην Όλγα Μεντζαφού την αρχική τους ταξινόμηση. Το μεγαλύτερο μέρος...