Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μετάφραση της Μήδειας του Ευριπίδη ξεκίνησε σαν μία ποιητική άσκηση και κατέληξε να είναι ένα μακρύ προσωπικό ταξίδι. Στην αρχή αυτής της προσπάθειας προσπάθησα να βρω τους δρόμους, τον τρόπο, το ύφος και τον ρυθμό που θα καθιστούσε ποιητικά δραστικό στον σύγχρονο λόγο ένα τέτοιο κείμενο ηλικίας 2.500 περίπου χρόνων. Αναγκάζεται λοιπόν κανείς να πιάσει το νήμα από την αρχή. Η αρχή είναι η δημιουργία και η εποχή. Η εποχή του έργου και η εποχή του δημιουργού. Μετά έρχεται το έργο. Ένα έργο που ο χρόνος σαν να ξέχασε ή σαν να μην μπόρεσε να το οξειδώσει. Και έπειτα είναι...

[...] Και ο Αίας; Λοιπόν, ο Αίας, γιος του βασιλιά της Σαλαμίνας Τελαμώνα, συνοδευόμενος από τον ετεροθαλή αδελφό του Τεύκρο, ακολουθεί με δώδεκα πλοία τους Έλληνες στην Τροία, όπου καταλαμβάνει στη συνείδηση του στρατεύματος τη δεύτερη θέση, μετά τον Αχιλλέα. Πρόκειται για γιγαντόσωμο πολεμιστή, με υπεράνθρωπη σωματική δύναμη, πρακτικό πνεύμα και ηθική ακεραιότητα. Η γενναιότητα και η αυταπάρνηση του τον καθιστούν πολύτιμο στους Έλληνες πολιορκητές. Μετά το θάνατο του Αχιλλέα και αφού καταφέρει να αποσπάσει το σώμα του ήρωα από τον εχθρό, περι-μένει να του δοθεί ο πολύτιμο...

[...] Η δική μου μεταφραστική περιπέτεια, πιστή στο κείμενο, για όση αξία έχει η έννοια, το διατρέχει με δυναμισμό και λιτότητα μέσα από ένα σύγχρονο ποιητικό λόγο, μεταφέροντας με ευλάβεια αλλά και με τόλμη την ουσία, τη μορφή και τα μεγέθη του. Με εσωτερικό ρυθμό και εξωτερική κάποτε ομοιοκαταληξία, προσπαθεί να αποδώσει τις γλωσσικές αποχρώσεις, το λεπτό και κρυφό σαρκασμό του, χωρίς γλωσσικές νεοπλασίες, προσθήκες και παραλείψεις, τηρώντας τα όσα λέει και κυρίως τα όσα εννοεί ο ποιητής στο κείμενο του, πέρα από τις επιθεωρησιακής κοπής αναφορές, που στοχεύουν να κερδίσο...

Η "Αρχαϊκή λυρική ποίηση" είναι ανθολογία αρχαϊκής λυρικής ποίησης με βάση την αρετή, τον αγαθό, και συνώνυμους ή αντίθετους όρους, ερμηνεύει ηθικές αξίες και πολιτική συμπεριφορά στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, ερευνά προβλήματα ερμηνείας και μετάφρασης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, και προσφέρει μία ερμηνευτική προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας. Ακολουθεί την μέθοδο ερμηνείας πού εισήγαγε ο A. W. H. Adkins. Καθώς οι λέξεις αγαθός και αρετή αποτελούν τους ισχυρότερους όρους επαίνου και επιδοκιμασίας, δηλώνουν επομένως την κατοχή, από εκείνους πού χρησιμοπο...

"Περί εθών": Ο σπουδαίος ρόλος που παίζουν οι συνήθειες του ασθενούς για τον ορθό προσδιορισμό της θεραπευτικής αγωγής των νοσημάτων. "Περί ευχυμίας και κακοχυμίας": Διαιτητική πραγματεία που περιγράφει τις τροφές οι οποίες περιέχουν καλούς ή κακούς χυμούς και ως εκ τούτου γεννούν αντίστοιχα καλούς ή κακούς χυμούς μέσα στο ανθρώπινο σώμα. "Περί λεπτυνούσης διαίτης": Πραγματεία που ασχολείται με τη "δίαιτα που λεπταίνει", δηλαδή με τις τροφές που γεννούν εντός του ανθρώπινου σώματος λεπτούς και όχι παχιούς ή κολλώδεις χυμούς, καθώς και με τις τροφές που λεπταίνουν όσους...

"Περί νεύρων ανατομής": Πραγματεία που ασχολείται με την αναλυτική παρουσίαση των 7 συζυγιών των εγκεφαλικών νεύρων και με τη συντομότερη παρουσίαση των συζυγιών των νωτιαίων νεύρων. "Περί του της οσφρήσεως οργάνου": Πραγματεία που έχει σαν σκοπό να αποδείξει ποιο ακριβώς είναι το μέρος και ποιος ο μηχανισμός με τον οποίο επιτυγχάνεται η αίσθηση της όσφρησης. "Περί μήτρας ανατομής": Συνοπτική περιγραφή της μήτρας και εισαγωγή στην εμβρυολογία, με έμφαση στους ανατομικούς σχηματισμούς που συνδέουν το έμβρυο με τη μήτρα. "Ότι ταις του σώματος κράσεσιν αι της ψυχής δυνάμει...

"Περί μυών ανατομής": Στο έργο αυτό ο Γαληνός ενσωματώνει όλη την προγενέστερή του γνώση στον τομέα της ανατομίας των μυών, διορθώνει τα λάθη των παλαιοτέρων και απαριθμεί τις δικές του ανακαλύψεις στον τομέα αυτό. "Περί μυών κινήσεως": Η κίνηση των μυών: τα βασικά στοιχεία του τρόπου με τον οποίο κινούνται οι μύες και επίλυση ορισμένων προβλημάτων που ανακύπτουν σχετικά με την κίνηση των μυών, μαζί με μια αντίκρουση διαφόρων άλλων λανθασμένων θεωριών που κυκλοφορούσαν εκείνη την εποχή σχετικά με το ίδιο θέμα.

Ίσως καμιά άλλη γυναικεία μορφή του ευριπιδικού στερεώματος δεν αντιστέκεται τόσο στις συνήθεις ταξινομήσεις και δεν είναι τόσο πολυδιάστατη και αντιφατική όσο η Μήδεια [...]. Την αρχική εικόνα της απόγνωσης διαδέχονται εικόνες ανησυχητικές και απειλητικές, που επιτείνονται από τις σπαρακτικές κραυγές και τις κατάρες που εκστομίζει αθέατη η Μήδεια έσωθεν. Από τη στιγμή ωστόσο που εμφανίζεται στη σκηνή χαρακτηρίζεται από αξιοθαύμαστη αυτοκυριαρχία. Μετερχόμενη άλλοτε θεμιτά και άλλοτε αθέμιτα μέσα, προσεταιρίζεται, εξουδετερώνει ή χειραγωγεί αλληλοδιαδόχως όλους όσοι βρίσκον...

Η Ιστορία του Θουκυδίδη είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα όλων των εποχών και προκαλεί διαχρονικά το έντονο ενδιαφέρον μελετητών και αναγνωστών. Ο Θουκυδίδης δεν υπήρξε μόνον ένας μεγάλος ιστορικός και στοχαστής αλλά και ένας τεχνίτης του λόγου. Το έργο του χαρακτηρίζεται από την πιο αυστηρή αντικειμενικότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια μοναδική δημιουργία, στην οποία η μορφή ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο και το περιεχόμενο στη μορφή. Γι' αυτό το έργο του ασκεί πάντα μια πρωτόφαντη γοητεία. Στο πρώτο βιβλίο ο ιστορικός στήνει το σκηνικό για το δράμα του πολέμ...

[...] Ο Διογένης Λαέρτιος είναι συγγραφέας μιας αρχαίας ελληνικής "ιστορίας της φιλοσοφίας", ενός συνθετικού έργου με τίτλο "Φιλοσόφων βίων" και "δογμάτων συναγωγή", σε δέκα βιβλία, που, με τελευταίο στην καταγραφή το φιλόσοφο Επίκουρο, αναφέρεται στους φιλοσοφήσαντες από την αρχαιότατη εποχή ως τις μέρες που τελούν υπό τη βάσανο και τον έλεγχο, σχετικώ τω τρόπω, του συγγραφέα. Όπως συνάγεται από τον τίτλο του έργου, ο Διογένης Λαέρτιος συνδυάζει στη συγγραφή του λίγα ιστορικά στοιχεία με πολλά φιλοσοφικά δεδομένα των προσώπων που αναφέρονται στην ιστορική έκθεσή του. Το πλ...

[...] Ο Διογένης Λαέρτιος είναι συγγραφέας μιας αρχαίας ελληνικής "ιστορίας της φιλοσοφίας", ενός συνθετικού έργου με τίτλο "Φιλοσόφων βίων" και "δογμάτων συναγωγή", σε δέκα βιβλία, που, με τελευταίο στην καταγραφή το φιλόσοφο Επίκουρο, αναφέρεται στους φιλοσοφήσαντες από την αρχαιότατη εποχή ως τις μέρες που τελούν υπό τη βάσανο και τον έλεγχο, σχετικώ τω τρόπω, του συγγραφέα. Όπως συνάγεται από τον τίτλο του έργου, ο Διογένης Λαέρτιος συνδυάζει στη συγγραφή του λίγα ιστορικά στοιχεία με πολλά φιλοσοφικά δεδομένα των προσώπων που αναφέρονται στην ιστορική έκθεσή του. Το πλ...

Εραστής του λόγου, τον οποίο θεωρούσε ύψιστο αγαθό στη ζωή του ανθρώπου, ο Αίλιος Αριστείδης (117-185 μ.Χ. περίπου) έζησε την εποχή του Αδριανού, γνώριζε τον Μάρκο Αυρήλιο και ήταν ισάξιος του Ισοκράτη και του Δημοσθένη στα μάτια των συγχρόνων και των μεταγενεστέρων του. Η φήμη του βοήθησε να διασωθούν πενήντα τρεις λόγοι από το σύνολο του έργου του. Υπήρξε από τους επιφανέστερους εκπροσώπους, πλάι στον Ηρώδη τον Αττικό και τον Πολέμωνα, της Δεύτερης Σοφιστικής. Είναι σίγουρα ο πιο γοητευτικός, ο πιο ιδιόρρυθμος ρήτορας, συγγραφέας και ποιητής που, στην αυγή των μεταχριστια...

Αιματοβριθής είναι η ελληνική τραγωδία, το οριακό επίτευγμα των αιώνων. Αίμα ρέει στον Οιδίποδα, τύρρανο. Αίμα στους Επτά επί Θήβας. Αιμόφυρτες είναι οι Βάκχες. Αλλά η τραγική ποίηση δεν είναι αιμοχαρής. Εδώ το αίμα έχει άλλη αποστολή. Είναι αποκάλυψη του εσχάτου. Θέτει το αίμα κάτω από την οριακή εποπτεία του θείου. Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο, την οδύνα και το αίμα, παρευρίσκεται ο παντοδύναμος Δίας. Κινεί τα εγκόσμια νήματα η Μοίρα. Το βαρύ ανθρώπινο πεπρωμένο. Με το τελετουργικό κύρος της η Τραγωδία μεταβάλλει σε ενόραμα τα τραγικά όρια του ανθρώπου. Κατέρχεται στα σκοτ...

Η Ιστορία του Θουκυδίδη είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα όλων των εποχών και προκαλεί διαχρονικά το έντονο ενδιαφέρον μελετητών και αναγνωστών. Ο Θουκυδίδης δεν υπήρξε μόνον ένας μεγάλος ιστορικός και στοχαστής αλλά και ένας τεχνίτης του λόγου. Το έργο του χαρακτηρίζεται από την πιο αυστηρή αντικειμενικότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια μοναδική δημιουργία, στην οποία η μορφή ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο και το περιεχόμενο στη μορφή. Γι' αυτό το έργο του ασκεί πάντα μια πρωτόφαντη γοητεία. Στο πρώτο βιβλίο ο ιστορικός στήνει το σκηνικό για το δράμα του πολέμ...

Ο σύγχρονος άνθρωπος που θα θελήσει να διαβάσει ή να μελετήσει την Ιστορία του Θουκυδίδη θα διαπιστώσει ότι το έργο αυτό είναι η πνευματική κληρονομιά που άφησε ένας παρατηρητής με εκπληκτική οξυδέρκεια, ένας ερμηνευτής των γεγονότων με αυστηρή αντικειμενικότητα και εξαιρετική διορατικότητα και ταυτόχρονα ένας μεγάλος τεχνίτης του λόγου. Στο έργο του όλα είναι τέλεια διαρθρωμένα: κάθε λέξη, κάθε φράση, κάθε παρατήρηση, ακόμα και παράλειψη, συμβάλλει στην παρουσίαση μιας ερμηνείας που θέλησε να προβάλει. Το δεύτερο βιβλίο της Ιστορίας περιλαμβάνει τα γεγονότα των τριών πρ...

[...] Στον τόμο αυτόν ο συγγραφέας προτάσσει έναν πρόλογο (σελ. 9-13). Από αυτόν παραθέτω ένα απόσπασμα, που αποτέλεσε την αφόρμηση για τη σύνθεση του τόμου που κρατάτε στα χέρια σας. Καταθέτοντας ο Γιώργος Ζωγραφίδης τους προβληματισμούς του και την ιστορία της προσπάθειας του να μας παρουσιάσει μια εμπεριστατωμένη εικόνα της επικούρειας φιλοσοφίας λέει στο απόσπασμα αυτό: "Η ηθική του Επίκουρου είναι ανοιχτή όπως πάντα σε παραναγνώσεις. Αν τη διαβάσουμε ανεξάρτητα από τη φυσική του, δε χάνουμε μόνο την κατανόηση του συνόλου της φιλοσοφίας του, δεν προδίδουμε απλώς τη δική...

[...] Για το "Περί ερμηνείας" τον Αριστοτέλη διαθέτουμε ένα αντιπροσωπευτικό σύγχρονο δείγμα αυτού του είδους, το βιβλίο του Hermann Weidemann, "Aristoteles, Peri Hermeneias, ubersetzt und erklart von H.W. (zweite veranderte Auflage, Berilin 2002). Η εισαγωγή και το εξαντλητικό ερμηνευτικό υπόμνημα του Weidermann αποτελούν σταθμό για όποιον θέλει να ασχοληθεί διεξοδικά με αυτό το έργο του Αριστοτέλη. Δεν θελήσαμε να αναδιηγηθούμε εδώ περιληπτικά όσα έχει γράψει ο Weidermann. Επιδίωξή μας ήταν να προσφέρουμε στον σύγχρονο αναγνώστη κίνητρα για να σκεφθεί, αν ο καταγρα...

[...] Ο Λυκούργος της Σπάρτης και του Πλουτάρχου αναδύεται από το σκοτάδι ή το ημίφως των μυθικών χρόνων της εποχής του χαλκού και φέρνει το φως, τον ήλιο της Δικαιοσύνης, στην σπαρασσόμενη από εμφύλιους πολέμους περιοχή της Λακεδαιμονικής γης. Η μορφή του Λυκούργου δεν είναι μυθική μόνον εκ του λόγου ότι βρίσκεται στα όρια του μύθου και της ιστορίας, δεδομένου ότι έζησε στους πρώιμους αρχαϊκούς χρόνους, τον 8ο αιώνα π.Χ. Άλλωστε, δε θεωρώ ότι οι προϊστορικοί χρόνοι ανήκουν στη μυθολογία. Απλά, τα στοιχεία καταγραφής λείπουν. Και αυτά όχι όλες τις φορές. Οι τρεις εκστρατείε...