Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η εξέλιξη της ρωσικής ποίησης, από την αρχή μέχρι το τέλος του εικοστού αιώνα, επηρεάστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα που σημάδεψαν τα χρόνια αυτά. Τα εν λόγω γεγονότα όχι μόνο επηρέασαν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ποιητών, αλλά καθόρισαν τις τύχες τους, σε πολλές περιπτώσεις και την ίδια τη ζωή τους. Η παρούσα ανθολογία, μια πρωτότυπη έκδοση για την ελληνική βιβλιογραφία, επιδιώκει να φέρει τους Έλληνες αναγνώστες σε επαφή με το έργο των αντιπροσωπευτικότερων εκπροσώπων της ρωσικής ποίησης του προηγούμενου αιώνα, προσφέροντας μια...

Ένα μήνα σχεδόν πριν πεθάνει ο Κορτάσαρ, κλείνει μια ομπρέλα που ήπιε όλα τα χρώματα, γιατί αυτό είναι το μαύρο, και καταθέτει το τελευταίο του όπως αποδείχτηκε γραπτό, για να συνοδεύσει κάποιους πίνακες. Σχόλια ριπές που άλλοτε το κατονομάζουν, άλλοτε όχι σαν χρώμα, με το αντίστοιχο σθένος για το συμβολισμό του. Ο Κορτάσαρ είναι στο Παρίσι, τον φροντίζει η πρώτη του γυναίκα γιατί η τελευταία έχει πεθάνει πριν από αυτόν. Επισκέπτεται την αγαπημένη του Βιβλιοθήκη και δεν μπορεί να ανεβεί τη σκάλα. Του μεταφέρουν την κατάσταση δι' αντιπροσώπου. Αν πυκνώσεις τη συμβολική ζο...

Ο Άδωνις ως ποιητής μας είναι πολύτιμος γιατί αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου μιας ανήκουστης γλωσσικής ηπείρου. Η Ευρώπη μαζί με την αποικιοκρατία της απέσυρε και το πολιτιστικό της ενδιαφέρον για έναν κόσμο που αρχίζει στη Μεσόγειο και φτάνει στις τελευταίες κτίσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου ανατολικά. Ο Άδωνις καταφέρνει να διασπάσει αυτήν την αδιαφορία και με όχημα μιαν αποδοχή γίνεται η μνήμη μιας ολόκληρης ποιητικής, που σε μας τους Έλληνες όλο κάτι θυμίζει, βυθισμένη στην προφορικότητα των γιαγιάδων και των παππούδων μας στα προσφυγικά, ή στις καταλογάδιν αναγνώσεις...

Πέρασαν χρόνια πολλά οι έρωτες και τα λάθη πίσω δεν ξεχάστηκαν ποτέ, από τις θάλασσες - στις κορυφές του Υμηττού κι από εκεί μέχρι το Φάληρο. Άλλοτε πάλι ένα απρόσμενο κλάμα που άξαφνα ταράζει τη νύχτα από τη μια ώς την άλλη της όχθη, ένας ξαφνικός θάνατος, κάνουν τα χείλη να χαμογελούν, να σφραγίζουν, καρδιές να ορέγονται και μάτια να δακρύζουν από χαρά και τρόμο συνάμα για το από καιρό που έμελε θάμα. Όμορφα... ώ, ήταν αναπάντεχα όμορφα τότε αμέσως μετά τη ζωή! Μάτια γλυκά, κλαμένα, με μια χαρά κι όχι λυγμό, στο όνομα της τύχης. Καρδιές καθάριες αν...

I Tης νύχτας τα τροπάρια είναι τραγούδια μυστικά, που ο ήλιος τα πνίγει στα ποτάμια του φωτός, είναι ψιθύρισμα καρδιών που μοναχές προσεύχονται στου σκοταδιού το τρυφερό της νύχτας το λιμάνι. Στης νύχτας το ναό ανάβουν τα κεράκια που φτάνουν για τους ανθρώπους όλους κι ας μην φαίνονται πάντα με γυμνόν οφθαλμό· καθένας και το άστρο του, όπως η γη που θα τον δεχτεί. Tης νύχτας τα τροπάρια είν’ απόκρυφες φωνές, εξομολογήσεις, καημοί, σαν τα νούφαρα της ψυχής που ανοίγουνε στη σιγαλιά την τρυφερή τα μάτια. Όποιος ξέρει να τα ακούσει, αυτός γνωρίζει πολλά. Σ...

Φαινόμενο στα ελληνικά γράμματα, μετέωρο, σαν πάγος εξ ουρανού, μήτε "άρειος" μήτε "αφροδίτειος", αλλά κάπου ανάμεσα καυστικής ειλικρινείας κι απείρου, αφάτου ενσυναισθήσεως, η Ραλλού Γιαννουσοπούλου, φίλη γατιών κι ομοιοπαθής ανθρώπων, βίωσε τις αντιφάσεις του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού μας στο έπακρο. Ελληνορωμαϊκή η παιδεία της, ερωτική η χροιά της, ανθρωποκεντρικός ο προσανατολισμός της, ανθρωπομετρική η γραφίδα της. Το "εγώ" που ομιλεί ως ποιητική φωνή αναγάγεται σαφώς στο "εμείς" μέσα από την ταπείνωση του καθομολογουμένου πόνου, μέσα από την αποδοχή της υπαρξιακ...

Ποιητής της ζωής, της μνήμης και του έρωτα, είναι ο Luan Rama. Διανοούμενος στοχαστής, ο οποίος εστιάζει την κάθε απόλαυση ζωής και την κάθε πικρία και απογοήτευση, καθώς χαρά, λύπη, αισιοδοξία και πτώση, μέσα στο χώρο του Πνεύματος και της Τέχνης, δύο στοιχεία, από τα οποία αντλεί δύναμη και απαντοχή για να συνεχίζει την ανθρώπινη πορεία του και να μην λυγίζει. Φιλόσοφος ο ίδιος, στο ποιητικό του έργο, στέκεται ενεός μπροστά στην γυναίκα και την Τέχνη, - την γυναίκα, την οποία από τα συμφραζόμενά του θεωρεί έργο Τέχνης και την Τέχνη, η οποία και δύναται να αποθανατίζει, να...

Αν περιμένεις αγαπημένε αναγνώστη να βρεις "Ουσία", "Ζωή", συμπυκνωμένη μέσα σε λίγες λέξεις, αν δεν είσαι από εκείνους τους θεωρητικούς τύπους που τη βρίσκουν με ατελείωτες αναλύσεις, αλλά προτιμάς της καρδιάς τη γραφή, ή αλλιώς, ένα άγγιγμα ψυχής... Τότε μάλλον κρατάς στα χέρια σου το σωστό βιβλίο... γιατί δεν χρειάζεται ο άνθρωπος τον εγωισμό του για να επιβιώσει, αλλά πριν τον χάσει δεν μπορεί να νιώσει τι σημαίνει αυτό. Αυτό είναι το "σχολείο" - "Ζωή", το "μυστήριο" - "Ζωή", η "μαγεία" - "Ζωή", η "αλήθεια" - "Ζωή", η "ελευθερία" - "Ζωή"... Αυτό που τόσο δύσκολα...

Όταν ο ογδόντα ενός ετών Τζέι Μέντελσον αποφάσισε να παρακολουθήσει το σεμινάριο με θέμα την Οδύσσεια που θα δίδασκε ο γιος του, Ντάνιελ, στο Κολέγιο Μπαρντ, ξεκίνησε γι’ αυτούς μια περιπέτεια βαθιά συναισθηματική όσο και πνευματική. Για τον Τζέι, συνταξιούχο ερευνητή που έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο μέσα από το αμείλικτο βλέμμα του μαθηματικού, αυτή η επιστροφή στα θρανία αποτελεί και την "τελευταία του ευκαιρία" να γνωρίσει τη μεγάλη λογοτεχνία που παραμέλησε στα νιάτα του - αλλά πάνω απ’ όλα, να καταλάβει καλύτερα τον γιο του. Οι μήνες που ακολουθούν, όσο οι δυο του...

ΤΟΥ ΚΑΘΡΕΦΤΗ Εσύ βάζεις το σώμα και ο καθρέφτης το βάραθρο. Ένα βάραθρο ξαφνικό σαν να το έσκαψαν οι ώμοι σου. Σκύβεις σ’ αυτό και απορείς πόσο σου μοιάζει το ανύπαρκτο. Αναρωτιέσαι μήπως είσαι εσύ που τελικά το καθρεφτίζεις. Χωράς. Αφήνεσαι. Μόνον ο καθρέφτης σε ανέχεται άφωνο και περιττό. Θραύσμα αλήθειας φοβίζει όπως όλα τα θραύσματα. Με τα δικά σου χείλη σε αποσιωπά ο καθρέφτης με το ίδιο σου το βλέμμα σε αρνείται.

ΤΟ ΦΤΕΡΟ Το λαχάνιασμα της καρδιάς σου Ήταν παιχνίδισμα στα όνειρά μου Μα τώρα είσαι μια κόκκινη παραζάλη Που μου τρυπάει το κεφάλι Ήθελα ένα κυνηγόσκυλο Άριστης ράτσας Από υψηλή τάξη Μα εσύ ούτε ένα φτερό δεν μπορείς να πιάσεις Όλη την ώρα γκρινιάζεις Το μυαλό σου το έχεις στο σεργιάνι Σε ένιωθα κολλητό Και τώρα ούτε καν φίλο δεν μπορώ να σε πω Γνώριζες ότι μου είπαν ψέματα Και έκανες τον χαζό Μια μικρή σπίθα στα μάτια σου Πυροδότησε την κίνησή μου Ήθελα ένα κυνηγόσκυλο Που να μπαίνει σε τάξη Κι εσύ ούτε ένα φτερό δεν μπορείς...

ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ Σαν του Πενθέα το κομματιασμένο σώμα Μαζεύω ό,τι απόμεινε απ’ την αγάπη - Ένα φιλί απάνω στο βουνό (Κνήμη που φορά ακόμη τ’ άρβυλο) Ένα τελευταίο χάδι Σαν τον κομμένο τον βραχίονα Και ένα πρόσωπο που στρέφει να με δει Το ίδιο το κεφάλι του Πενθέα Κομμένο Τα απαλά, τα τρυφερά Τα χτύπησα με τη μανία Βάκχης Τα λόγια της αγάπης Με φοβέρισαν σαν μούγκρισμα λιονταριού Και από φόβο Όχι από δύναμη Έμοιασα τις Βάκχες Τα σκυλιά

ΤΟ ΚΑΤΩ ΚΑΤΩ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ Πάνω σε δίγαμμα, πίσω από κόππα και σαμπί ανάμεσα σε ξεχασμένα γράμματα πανάρχαιων επιγραφών ανακαλύπτω χαραγμένα τα αρχικά σου. Σε κάτι συνδηλώσεις άφατες σε κάτι παύσεις και σιωπές του ονόματός σου ο αντίλαλος ακούγεται. Στις ανεπαίσθητες πτυχές των λέξεων στο βάθος διπλωμένων νοημάτων διακρίνεται η μορφή σου. Τόπος συνάντησής μας μόνιμος το ίζημα των λέξεων. Το κάτω κάτω της γραφής.

... Γράφω ποιήματα σημαίνει: κάθομαι εδώ κι ενώ ο χρόνος με κυνικές γκριμάτσες μου γνέφει θυμίζοντας τον τελικό αφανισμό μου μηχανεύομαι ύμνους, φωταγωγώ την άβυσσο μ' ελπιδοφόρους πυρσούς... [...]. Και η δύναμη, η ενέργεια και η πνοή που ρέει στο κορμί, που δίνει ζωή, που κάνει το αίμα να κυλά, η διόλου ανεξάρτητη από τη σάρκα, έγινε για εκείνην μια ύλη νέα. Ύλη αισθήσεων, συναισθήσεων και ενσυναισθήσεων που μεταφράστηκαν σε λέξεις και οι λέξεις σε ποιήματα. [...] Χρύσα Γκιώνη

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΥ Θάλασσα, που στα σπλάχνα σου βαστάς τα μυστικά των Ευ, πώς με πονάς! Αχ, να μπορούσα να ξεκλειδώσω έστω δυο-τρία... την Ευγλωττία να εξασφαλίσω σε ρήτορες την Ευγονία στους, όπου γης, γεννήτορες. Για τους δικαίους η Ευζωία θαρρώ αξίζει. Ευθυκρισία αρμόζει πάντα στους δικαστές και Ευθυμία για τους στριφνούς, τους αλχημιστές. Θάλασσα, κάθε σου κύμα κρυφό, απόρρητο. Μπρος στην ακτή, αγωνιώντας, περιμένω για κάθε πόνημα ακριβό μιαν Ευκαιρία. Δώσε μου, δώσε την Ευκαμψία σε όσους τις τύχες μας καθορίζουν και Ευελιξία στους κραταιούς, όπου τη σφαί...

Για περίπου μισό αιώνα ο Ριφάτ βρέθηκε στην εμπροσθοφυλακή της τουρκικής ποίησης. Από την έκδοση του "Παράξενου" [Garip, 1941], μαζί με τους Ορχάν Βελί Κανίκ και Μελίχ Τζεβντέτ Αντάι -από τη γέννηση του ομώνυμου κινήματος και το βήμα έξω από τη συμβατική αυλή της οθωμανικής λογοτεχνίας- από τις αράδες του Βελί στον πρόλογο-μανιφέστο: "Ο σύγχρονος ποιητής οφείλει να γράφει για τις μεγάλες μάζες. Το θέμα δεν είναι να υπερασπιστεί το γούστο τους, αλλά να ανακαλύψει την ποίηση που τους αρέσει και να τους την προσφέρει". Η γλώσσα του Ριφάτ είναι αποφασισμένη: θα φέρει στο επί...

ΜΟΝΟΙ Ψυχές κατάμονες αθλίως προϊστάμενες μοναχικών Σαββατοκύριακων κλαίουσες και ευαίσθητες κλείνουν παραθυρόφυλλα προς ασφάλεια των μετρίου αναστήματος εγωδικών τους πραγμάτων των με κόπο συλλεχθέντων και με ιδρώτα κεκτημένων. Ψίχουλα και γράμματα κλωστές, άχυρα και κονιορτός και κατόπιν αέρας στεγνωμένος μοριοδοτεί τις κλειδαριές τους προς απομάκρυνση των εκτός των τειχών κινδύνων και πάντων των ανθρώπων καθώς πίνουν τσάι κρατώντας το λεπτό χεράκι της αγνής πορσελάνης με τα χονδρά τους δάκτυλα.

Έχεις και δεν Έχεις Αντίσταση ενάντια στην υπόταξη, σπουδαία πράγματα οι λέξεις, ζήτησα στα φτερά τους να με πάρουν, νοιώθω ασφάλεια σε όλες τις εκδοχές τους, καταλήγουν στην αποκάλυψη, σταματούν την άγνοια, σε διδάσκουν, μαθαίνεις, η αξίνα, το όργωμα βαθειά να φτάνουν, εκεί που οι ρίζες υψώνουν την απαίτηση και το νερό ασταμάτητο,- συμμερίζεσαι σκέψεις τέτοιες, την ευθανασία απορρίπτεις, το απρόοπτο σταθμός έξω από την συνήθεια. Οι λέξεις παραμερίζουν συνηθισμένες πράξεις. Την κιβωτό κράτησε για αργότερα. Μετανοιωμένος μόνο για όσα δεν έκτ...

Με εργαλείο την συντομότερη ποιητική φόρμα, με εξηνταπέντε χαϊκού χωρίς τίτλο η ποιήτρια δίνει το δικό της στίγμα αναφορικά με τον τρόπο που φιλτράρει τη ζωή και καταθέτει τις σκέψεις πάνω στις εμπειρίες της.Ο έρωτας,ο θάνατος,το θέατρο,η τέχνη γενικά,οι αντιφάσεις της ζωής παρελαύνουν ως θέματα και κινητοποιηούν τη νόηση και το συναίσθημα χωρίς να σταματούν να μας υπενθυμίζουν πως η ζωή είναι ένα ατέρμονο παίγνιο. 'Ο, τι δυνατό, μέσα στη φαντασία πάντα υπάρχει. Τον εαυτό σου αν αποδομείς, σοφός μπορεί να γίνεις.

Ο Γιώργος Παναγιωτίδης ανήκει στους εκπροσώπους της "αμήχανης" ποιητικής γενιάς του '90. Στα βιβλία "Ρύνια" (α' έκδοση 1985 - β' έκδοση 2002), "Τα όντα εκεί" (α' έκδοση 1995), "Ονόματα μόνο" (α' έκδοση 1995) και "Δι' οδών" (α' έκδοση 2002), το "κείμενο" είναι εκείνο που αναδεικνύεται ως φορέας μιας ιδιότυπης ποιητικής νοημοσύνης με ποικίλα χαρακτηριστικά. Η συμπαγής και ενιαία φόρμα του μικρού πεζού με τη λογική και τα θραύσματα του πεζού ποιήματος, ο ειρμός με την κομψή συστολή και διαστολή, ο υπαρξιακός και ασθματικός μετεωρισμός, η στοχαστική αύρα που περιδινείται γύ...