Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με το "Παράδοση και επανάσταση", το ισχυρό πνευματικό ρεύμα που αντιπροσωπεύει ο Κρισναμούρτι πλουτίζεται μ’ έναν τίτλο που τα δεδομένα του είναι ξεκάθαρα νέα. Πραγματικά, ο Κρισναμούρτι δεν έπαψε να κάνει πολλές επισκέψεις στην Ινδία, όπου, από το 1974, έλαβε μέρος σε πάρα πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Αυτό το βιβλίο, αφιερωμένο στις ανταλλαγές που είχε στη χώρα προέλευσής του, μας παρουσιάζει τη συνάντηση ανάμεσα σε μια παράδοση ιδιαίτερα πλούσια κι ένα πνεύμα που προέρχεται από τις ίδιες ρίζες μεν αλλά που, όπως είναι γνωστό, τοποθετείται πέρα από την παράδοση. Η φροντί...

Η καθημερινή εμπειρία αλλά και οι επιστημονικές θεωρίες αποκαλύπτουν ένα πλήθος αντικειμένων που χαρακτηρίζονται από ένα εξίσου μεγάλο πλήθος γνωρισμάτων. Οι σύγχρονοι φιλόσοφοι, ωστόσο, αναρωτιούνται: Πρέπει, εκτός των αντικειμένων, να θεωρήσουμε ότι οι ιδιότητες και οι σχέσεις που τα χαρακτηρίζουν ανήκουν στην οντολογική 'επίπλωση' του κόσμου; Και αν ναι, ποια είναι η φύση τους; Είναι επιμέρους ή καθόλου όντα; Επιπλέον, δεδομένης της ύπαρξης ιδιοτήτων, πώς μπορούμε να περιγράψουμε την οντολογική σύσταση των αντικειμένων; Είναι οι ιδιότητες τα μοναδικά οντολογικά συστατι...

Αν υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στη σχέση μεταξύ της Χάνα Άρεντ και του Μάρτιν Χάιντεγκερ, κάτι το σκανδαλώδες, είναι ακριβώς η σύζευξη, συμπλοκή και σύγκρουση δύο διαφορετικών χρονικών πεδίων: του δημόσιου χρόνου των δύο στοχαστών και του ερωτικού χρόνου των δύο εραστών. Μια σχέση που καθορίζεται από την απόφαση του Χάιντεγκερ να υποστηρίξει το ναζιστικό κόμμα. Μια απόφαση που τους χωρίζει και συνάμα τους ενώνει σε διαφορετικές όχθες της ίδιας τραγωδίας. Το κείμενο που παρουσιάζουμε εδώ γράφτηκε το 1969 για τα ογδοηκοστά γενέθλια του Γερμανού φιλόσοφου. Η Χάνα Άρεντ εκθέτει τ...

Αυτή η πλήρως αναθεωρημένη και επικαιροποιημένη τέταρτη έκδοση ενός εξαιρετικά επιτυχημένου κειμένου σε αυτόν τον επιστημονικό τομέα εξετάζει τις βασικές παραδόσεις στην πολιτική σκέψη ενώ τις συσχετίζει με τον σύγχρονο κόσμο. Κάθε κεφάλαιο συζητά μια ομάδα σχετικών μεταξύ τους όρων και εννοιών, και ρίχνει φως στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται από διαφορετικούς στοχαστές και σχολές σκέψης. Το βιβλίο συστηματικά χτίζει την κατανόηση τόσο της κλασικής όσο και της σύγχρονης θεωρίας επανεξετάζοντας ένα ευρύ φάσμα σημαντικών στοχαστών, από την εποχή του Αριστοτέλη, του...

Ο μπερξονισμός του Ντελέζ συγκαταλέγεται με τη μελέτη του Ζανκελεβίτς, Bergson στις γονιμότερες αναγνώσεις της φιλοσοφίας του Μπερξόν, ενός αδίκως παραγνωρισμένου, επί δεκαετίες, μείζονος στοχαστή, η εμπέδωση των ιδεών του οποίου απαιτείται για την επαρκή κατανόηση θεμελιωδών εκφάνσεων της γαλλικής φιλοσοφίας μέχρι σήμερα. Οι οξυδερκείς αναλύσεις του Ντελέζ για τις έννοιες που δημιούργησε ο Μπερξόν την ενόραση ως μέθοδο, τη διάρκεια ως άμεσο δεδομένο, τη μνήμη ως δυνητική συνύπαρξη και τη ζωτική ορμή ως κίνηση διαφοροποίησης και για τη διαμάχη του με τον Αϊνστάιν αναφορικά...

Το ενδιαφέρον του Κρισναμούρτι για την εκπαίδευση είναι από παλιά γνωστό. Στην Αγγλία, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ιδρύθηκε ένα σχολείο στο Μπρόκγουντ Παρκ του Χάμσαϊρ. Το πρώτο μέρος αυτού του βιβλίου περιλαμβάνει ομιλίες και συζητήσεις ανάμεσα στον Κρισναμούρτι και τους μαθητές και το προσωπικό του σχολείου, στο Μπρόκγουντ όπου ζούσε ο Κρισναμούρτι, όταν επισκεπτόταν την Αγγλία. Τονίζεται ιδιαίτερα η ανάγκη να μαθαίνει κανείς προβλήματα της ζωής, όπως είναι οι σχέσεις. "Όταν παύουμε να μαθαίνουμε από τις σχέσεις μας, είτε μελετώντας είτε παίζοντας είτε κάνοντας οτιδήπ...

Από τα μέσα του 20ού αιώνα γίνεται ολοένα και περισσότερο αντιληπτή μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια (ή δυσφορία) μεγάλων στρωμάτων του πληθυσμού, καθώς και πολλών διανοουμένων, απέναντι στη σύγχρονη ιατρική, στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα φαινόμενα της υγείας και της αρρώστιας -τρόπο που θέλει και να επιβάλει γενικά- καθώς και στον τρόπο που ασκείται. Η δυσαρέσκεια αυτή μπορεί να επικεντρώνεται -κι αυτό μπορεί να διαφέρει στις διάφορες ομάδες πληθυσμού ή ‘κοινότητες σκέψης’- στον τεχνοκρατικό χαρακτήρα της σύγχρονης ιατρικής, στην αδιαφορία της για τα βιώματα του αρρώστου, στη...

Το ποδόσφαιρο έχει να κάνει µε πάρα πολλά πράγµατα. Τη µνήµη, την ιστορία, τον τόπο, την κοινωνική τάξη, το φύλο (κυρίως το αρσενικό, αλλά ολοένα και περισσότερο και το θηλυκό), την ταυτότητα, την οικογένεια, την κοινότητα, το έθνος. Κι ενώ είναι υπόθεση συλλογική, σοσιαλιστική σχεδόν στην ουσία της, ανθεί µέσα στην απληστία, στη διαφθορά, στον καπιταλισµό και στην απολυταρχία. Ο φιλόσοφος Σάιµον Κρίτσλεϋ επιχειρεί να κατανοήσει όλα τα παραπάνω και να συγκροτήσει µια αισθητική, ακόµη και µία ποιητική του ποδοσφαίρου, να καταδείξει τι είναι όµορφο σ’ αυτό το όµορφο παιχνί...

Η χρήση και η εκμετάλλευση των άλλων ζώων από τον άνθρωπο βασίζεται στην αντίληψη ότι η ζωή τους δεν έχει αξία ή τουλάχιστον δεν έχει την ίδια αξία με αυτήν του ανθρώπου, συνεπώς αυτά δεν αξίζουν ηθική αντιμετώπιση. Βρίσκονται στον κόσμο για τη διευκόλυνση του ανθρώπου και ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να τα χρησιμοποιεί κατά βούληση για τις ανάγκες του και την προώθηση των συμφερόντων του. Η αντίληψη αυτή ονομάζεται ανθρωποκεντρισμός και, με αυτό το νόημα, κατέχει μια σημαντική θέση στη σύγχρονη συζήτηση για την Ηθική των Ζώων (Animal Ethics). Το παρόν βιβλίο αποτελείται...

Ο Νίκος Νησιώτης υπήρξε ο πρώτος ουσιαστικά κριτικός μελετητής της φιλοσοφίας του υπαρξισμού στη χώρα μας. Διαβλέποντας τη σημασία της αναδυόμενης φιλοσοφίας του υπαρξισμού για τις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά και για τον ίδιο τον νεότερο ευρωπαϊκό πολιτισμό, ο Νησιώτης επέλεξε να μελετήσει το νέο αυτό ρεύμα, το οποίο υπήρξε γέννημα και θρέμμα της κρίσης της δυτικοευρωπαικής φιλοσοφίας.

Ο δούκας του Σε ρώτησε τον Τζονγκ Γιόου για τον Κομφούκιο και ο Τζονγκ Γιόου δεν του απάντησε. Ο Δάσκαλος είπε: "Θα μπορούσες να του πεις πως είναι απλώς ένας άνθρωπος που από τον ζήλο του να αποκτήσει γνώση ξεχνάει να φάει που, όταν την αποκτά, από τη χαρά του ξεχνάει τις στενοχώριες του και δεν αντιλαμβάνεται τα γηρατειά που πλησιάζουν". Ανάλεκτα, VII.18 Συμβουλές, αποφθέγματα, αλλά και αφηγήσεις περιστατικών από τη ζωή του Κομφούκιου να συνθέτουν μια διδασκαλία που απαντά στα μεγάλα, διαχρονικά ερωτήματα της ζωής και μετά από τόσους αιώνες παραμένει συγκλονιστικά επί...

Η ιδιαίτερη σημασία και η επικαιρότητα της σκέψης και των θέσεων του Μπένγιαμιν για τα νέα μέσα έγκειται στο γεγονός ότι εστίασε στην ίδια τη φύση τους, στην κοινωνική, πολιτική, αισθητική και πολιτιστική λειτουργία τους στα πρώτα στάδια της εμφάνισής τους. Το ενδιαφέρον του Μπένγιαμιν για τα νέα μέσα της εποχής του, όπως είναι ο κινηματογράφος, η τηλεόραση, το ραδιόφωνο, εκδηλώθηκε πολύ γρήγορα, καθώς σε αυτά είδε καινούριες δυνατότητες για την ανθρώπινη αντίληψη και εμπειρία. Σε αυτό συνέβαλε η συναναστροφή του με μία σειρά από καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, κινηματογραφικούς...

"Το κράτος δεν είναι η τελευταία λέξη του πολιτικού, η εκπλήρωσή του. Απεναντίας, δεν είναι παρά η συστηματική του μορφή, εκείνη που καταστρέφει το όλοι έκαστοι εν ονόματι του Ενός". Ξεκινώντας από τη θέση αυτή, ο Μιγκέλ Αμπενσούρ επιδιώκει να δείξει ότι η δημοκρατία ορθώνεται ενάντια στο κράτος, ως μορφή που γεννά μια ιδιότυπη σχέση κυριαρχίας και τείνει καταστατικά να υποκαταστήσει το πράττειν του λαού. Απορρίπτοντας την εναλλακτική επιλογή ανάμεσα στην υπεράσπιση της δημοκρατίας ως αξεπέραστου πλαισίου μετριοπαθούς διακυβέρνησης και στην απόρριψή της ως επιφαινομένου τ...

Οι ιδέες που περιλαμβάνονται σε τούτο το σύντομο βιβλίο συνεχίζουν, εμβαθύνουν αλλά κι ανανεώνουν συνάμα, τις αναλύσεις της "Παρακμής της Δύσης", του μείζονος έργου του Όσβαλντ Σπένγκλερ. Το βασικό ζήτημα που απασχολεί εδώ τον Γερμανό φιλόσοφο είναι η ανάδυση κι οι πολλαπλές συνέπειες της επικράτησης της βιομηχανικής τεχνικής: σε επίπεδο κοινωνικό, οικονομικό και πνευματικό, εντός της ίδιας της παρακμάζουσας Δύσης· σε επίπεδο γεωπολιτικό, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της Δύσης με τους μη δυτικούς λαούς· τέλος, σε επίπεδο οικολογικό, καθώς ο συγγραφέας αναλύει με ποιον τρόπο η...

"H αγάπη, με την αυστηρή έννοια του όρου που της έχει προσδώσει μια μακρά ιστορική παράδοση, απειλείται και ίσως είναι ήδη νεκρή ή, εν πάση περιπτώσει, βαριά άρρωστη. [...] Μα ποιος μπορεί να είναι ο εχθρός στα πλήγματα του οποίου η αληθινή αγάπη απειλείται να υποκύψει; Είναι ο σύγχρονος ατομικισμός, φυσικά, είναι η έγνοια να προσδιορίζονται τα πάντα με βάση την αγοραστική τους αξία, είναι η ιδιοτέλεια που διέπει στις μέρες μας τη συμπεριφορά των ατόμων. [...] Το βιβλίο αυτό είναι αφενός μια ακαταμάχητη απόδειξη των ελάχιστων προϋποθέσεων της αληθινής αγάπης και αφετέρου έν...

Ο μαθηματικός Gian-Carlo Rota και ο θεωρητικός φυσικός David Sharp συζητούν, στο πλαίσιο μιας κοινής τους συνέντευξης στο περιοδικό Los Alamos Science, για τα Μαθηματικά και τους μαθηματικούς, τη φιλοσοφία και τους φιλοσόφους, την τεχνητή νοημοσύνη και τους ειδικούς στους υπολογιστές. Κατά την αναζήτηση τόσο των ορίων των Μαθηματικών, και ιδίως της μαθηματικής λογικής (στη σημερινή της μορφή), όσο και των αντίστοιχων της φιλοσοφίας, αναδεικνύονται οι σχέσεις των δύο αυτών γνωστικών αντικειμένων με τη φυσική, τη βιολογία, τη νευροφυσιολογία, την ψυχολογία και τη μαθηματική θ...

Υπάρχει επιστήμη γι’ αυτή την ίδια την επιστήμη; Σ’ αυτό το θεμελιακό επιστημολογικό ερώτημα επιχειρεί, όσον αφορά την Ανοσολογία, να απαντήσει ο συγγραφέας του βιβλίου. Πρόκειται για μια ιστορία προβληματικής με επίκεντρο την ανοσία, ως τη δομική έννοια της Ανοσολογίας, και με γνώμονα την αμφίδρομη σχέση που κατά καιρούς είχε η διαμόρφωση και η εξέλιξή της με το κλασικό βιολογικό ζήτημα της ταυτότητας. Προκειμένου να ανιχνεύσει το ευρύτερο εννοιολογικό πλαίσιο λειτουργίας της Ανοσολογίας, ο συγγραφέας επεκτείνει την προβληματική του, αβίαστα κι όπου χρειάζεται, στους χ...

Ο Τζέφφρυ Μπέννινγκτον γράφει στο πάνω μέρος της σελίδας την "Ντερρινταβάση", ένα ιδιότυπο λογισμικό ή μια βάση δεδομένων. Εκεί παρουσιάζει αναλυτικά και εξηγεί συστηματικά βασικά ζητήματα που πραγματεύτηκε ο Ντερριντά: από το σημείο, τη γραφή, την differance, το συγκείμενο και την υπογραφή μέχρι τη λογοτεχνία, το ασυνείδητο, τη θηλυκότητα, την έμφυλη διαφορά, τη δωρεά, την ετερότητα, τον νόμο, τη σχέση υπερβατολογικού-εμπειρικού και την πολιτική. Προκύπτει έτσι ένα πυκνό και διαυγές δοκίμιο, που διασαφεί πολλά δύσκολα σημεία της σκέψης του γάλλου φιλοσόφου, ενώ παράλληλα σ...

Ο πέμπτος τόμος της σειράς "Τα σταυροδρόμια του λαβυρίνθου", με τίτλο "Πεπραγμένα και Πρακτέα", κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Le Seuil το 1997, και υπήρξε το τελευταίο έργο το οποίο εξέδωσε εν ζωή ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Λαμβάνοντας ως αφετηρία τα κείμενα που συμπεριελήφθησαν, το 1989, σε έναν συλλογικό τόμο αφιερωμένο στη σκέψη του, ο Καστοριάδης εμβαθύνει σε ψυχαναλυτικές και σε φιλοσοφικές όψεις της δουλειάς του στη μεταξύ τους συνάφεια. Μεταξύ των συνομιλητών του στον εν λόγω τόμο, μπορούμε να σημειώσουμε ενδεικτικά τους Εντγκάρ Μορέν, Πιερ Βιντάλ-Ναγκέ, Βενσάν Ντ...

Η παρούσα μελέτη εστιάζεται στην πιο πρώιμη περίοδο του μαρξικού έργου (1842-1843), στα χρόνια όπου ο Marx εργάζεται αρχικά ως δημοσιογράφος και εν συνεχεία ως αρχισυντάκτης στην Εφημερίδα του Ρήνου, προωθώντας ένα μεταρρυθμιστικό πολιτικό πρόγραμμα με στόχο τον εκδημοκρατισμό του γερμανικού πολιτικού συστήματος. Ο Marx επιχειρηματολογεί εδώ από τη σκοπιά ενός προσδοκώμενου, έλλογου κράτους, με γνήσια δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών, με άρση των στρεβλών μηχανισμών εκπροσώπησης που επιτρέπουν στα ιδιαίτερα επιμέρους συμφέροντα να εμφανίζονται ως γενικά, με κατάργηση του...