Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Γράφει ο P. Vidal-Naquet: "Πράγματι, ο Καστοριάδης ήρθε στο Παρίσι από την Αθήνα -όπως ο Ξένος του Πλάτωνα ήρθε στην Αθήνα από την Ελέα της Μεγάλης Ελλάδος- για να παίξει τον ρόλο του "διδασκάλου της αλήθειας", μιας αλήθειας που ήθελε να προωθήσει την ελευθερία και όχι να την καταπνίξει". Αναμφίβολα έτσι. Και γι' αυτό μιας αλήθειας, στην περίπτωσή του, ενσυνειδήτως με άλφα μικρό. Αλήθεια δε, που ως στοχαστικό πρόταγμα, υπήρξε εν προκειμένω όχι απλώς πρόθεση ελευθερίας ή βήμα προς αυτήν, αλλά χάρη στο πολυσχιδές, πολύπλευρο και πολύμοχθο έργο που αυτός μας κατέθεσε, έργω ελε...

Τι πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες για την ψυχή; Πώς συνελάμβαναν την ύπαρξή της; Ποια ήταν η δημιουργία και η σύστασή της; Τη θεωρούσαν θνητή ή αθάνατη; Ποια ήταν η τύχη της μετά θάνατον; Μεταβαίνει η ψυχή, μετά θάνατον, σε άλλα σώματα, και, αν ναι, σε σώματα ανθρώπων ή σε σώματα ζώων; Το βιβλίο αυτό περιέχει μια εκτενή ανθολόγηση των ιδεών της ελληνικής αρχαιότητας σχετικά με την έννοια της ψυχής, μια έννοια που, μαζί με εκείνη του θεού, κυριάρχησε στην αρχαία φιλοσοφία και είναι από τις λεπτότερες υψηλότερες που συνέλαβε η ανθρώπινη σκέψη. Οι απαντήσεις στα ερωτήματα που...

Ένα βιβλίο, ενταγμένο στη σειρά για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Κ. Μαρξ, που συμπληρώνονται το 2018 Το βιβλίο αυτό, με τα κείμενα που περιέχει, επιχειρεί να επαναφέρει στην επικαιρότητα και τη συζήτηση ορισμένα σημαντικά θέματα της μαρξικής θεωρίας, τα οποία ανέκυψαν από τη δεκαετία του 1980 και εξής. Να επαναφέρει μαρξιστικά κριτήρια και προσεγγίσεις, να απαντήσει θεωρητικά και ουσιαστικά σε μια σειρά θέματα της σύγχρονης προβληματικής που συχνά ενέχουν μια σειρά αστικά ιδεολογήματα με "μαρξιστική" χροιά και φιλολογία. Όταν κανείς δηλώσει ότι είναι κατά του κα...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρι...

Το βιβλίο παρουσιάζει τις βασικές αρχές και προϋποθέσεις της επιστημονικής και της τεχνολογικής ανάπτυξης, μέσα από μία σύντομη διαχρονική, μεθοδολογική, εννοιολογική και φιλοσοφική διερεύνηση, και θέτει τις βάσεις για την κατανόηση και την κριτική και αξιολογική θεώρηση των επιστημονικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων. Άπτεται θεμάτων και ερωτημάτων που πυροδοτούν τον προβληματισμό σχετικά με τον κριτικό όσο και ενοποιητικό λόγο της φιλοσοφίας της επιστήμης και της φιλοσοφίας της τεχνολογίας. Επιπλέον, παρουσιάζει κριτικά διατυπωμένες συσχετίσεις και αλληλε πι δράσεις με...

Καμία πράξη εξουσίας, θετική ή αρνητική, δεν μπορεί να εμφανιστεί στην εξωτερική πραγματικότητα αν προηγουμένως δεν έχει αποτελέσει γεγονός μέσα στη φαντασία. Αυτή είναι η άποψη που υποστηρίζεται εδώ. Η ποιότητα της εξουσίας φανερώνεται για πρώτη φορά μέσα στον κόσμο του αοράτου, με τον πιο βαθιά προσωπικό τρόπο. Εκεί, ανάλογα με το αν η σχέση δύναμης ανάμεσα στον καθένα μας και τον άλλο άνθρωπο παίρνει τη χροιά της ζωής, δηλαδή της ορμής για τη βίωση της διαφάνειας (συνεξύψωση), ή τη χροιά του θανάτου, δηλαδή της αδίστακτης κυριαρχικότητας μέσα στην αδιαφάνεια, η ένταση τη...

Πρόκειται για το τελευταίο βιβλίο του Καντ το οποίο εκδόθηκε με επιμέλεια του ιδίου (1798) και περιλαμβάνει τις αντίστοιχες πανεπιστημιακές του παραδόσεις (1772-1796). Η πραγματολογική Ανθρωπολογία δεν επιδιώκει την εκτενή γνώση των πραγμάτων του κόσμου, αλλά τη γνώση του ανθρώπου ως πολίτη του κόσμου. Το πεδίο της επομένως είναι αυτό των ανθρώπινων ικανοτήτων και δεξιοτήτων, και των μορφών συμπεριφοράς και δράσης με τις οποίες ο άνθρωπος διαμορφώνει ως ελεύθερο ον τον εαυτό του, ορίζοντας ταυτόχρονα το πλαίσιο των σχέσεών του με τους άλλους. Καλύπτοντας το κενό που δ...

Η ανά χείρας μελέτη επιχειρεί να φωτίσει όψεις της θεολογίας, της λογοτεχνίας και της φιλοσοφίας με αναφορά την ανατροπή της ύπαρξης. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι αναγνώστες καλούνται να παρακαθίσουν σε ένα δείπνο με καλεσμένους υπαρξιστές φιλοσόφους και λογοτέχνες από διαφορετικές εποχές. Ο Dostoyevsky, ο Kierkegaard, ο Sartre, o Πεντζίκης, ο Καζαντζάκης και ο Παπαδιαμάντης συζητούν για τα νοήματα της ύπαρξής μας, αφοπλίζοντας τον εαυτό μας από κάθε συγκαταβατική βεβαιότητα. Διαμορφώνεται, με άλλους λόγους, μία ατμόσφαιρα διαλεκτικής με κυρίαρχο θέμα την ύπαρξη και την ανατροπ...

Ο κορυφαίος φιλόσοφος Δημόκριτος επέδρασε καθοριστικά στην εξέλιξη της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Με το καθαρά ερευνητικό πνεύμα του αρχίζει η συστηματοποίηση της γνώσης σε γενική φιλοσοφική θεώρηση - κατά τον Windelband - με σαφείς τάσεις εννοιολογικοποίησης. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, πως προτιμούσε να ανακαλύψει την αιτία των πραγμάτων ("ευρεί αιτιολογίαν") παρά να κερδίσει τη βασιλεία των Περσών (DK 68B 118). Έτσι αναπτύσσει πρωτοποριακό προβληματισμό για την ύλη, το άτομο, την κίνηση, προκειμένου να δώσει επαρκείς εξηγήσεις για τον εμπειρικό κόσμο. Στο πλαίσιο αυτό...

Διακόσια χρόνια μετά τη γέννηση του Μαρξ, συνομιλώντας με το φάντασμά του, πραγματευόμαστε, ίσως περισσότερο από ποτέ, το βάρος μιας κληρονομιάς, που αφέθηκε να ολοκληρωθεί στα οδοφράγματα της ιστορίας. Είναι εκείνη που τροφοδοτεί εν τέλει την τόσο διάσημη, μα στην πράξη λησμονημένη, μαρξική επιταγή· να απελευθερώσουμε την κριτική. Η κριτική έμελλε να αναζητήσει μονάχα μία ζωή πρακτική. Πραγματικών ανθρώπων, που ζουν μεταξύ ανθρώπων, που κουβαλούν στις πλάτες όσους έφυγαν κι εκείνους που μέλλονται για να 'ρθουν. Μία ζωή, αυτών που μπορούν να πυκνώσουν τον χρόνο, δίνοντας στ...

Ο τόμος περιλαμβάνει δοκίμια ορισμένων από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς στοχαστές του 20ού αιώνα, στα οποία αποτυπώνονται βασικοί άξονες της σύγχρονης ηθικοπολιτικής συζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται κεντρικές θέσεις της φιλελεύθερης εξισωτικής θεώρησης και της κριτικής που τής ασκείται από διαφορετικά ρεύματα σκέψης, όπως ο ελευθερισμός, ο σοσιαλισμός, ο πολιτικός ρεπουμπλικανισμός και ο νεοαριστοτελισμός. Οι συγγραφείς αναμετρώνται με το πρόβλημα της ηθικής δικαιολόγησης, στο εγχείρημά τους να σκιαγραφήσουν τη φύση της καλής κοινωνίας. Στο υπόβαθρο λα...

Πρόκειται για τα Πρακτικά του Επιστημονικού Συνεδρίου που συνδιοργάνωσε η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών με την Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής από 18-20 Νοεμβρίου 2016, επ’ ευκαιρία του επετειακού έτους 2016, αφιερωμένου με απόφαση της UNESCO στον Αριστοτέλη.

Το "Πρόσωπο και το ιερό" είναι πολεμικό κείμενο. Στρέφεται με ένταση εναντίον της ιδέας του προσώπου και κυρίως εναντίον της σύνδεσης του ανθρώπινου προσώπου με το ιερό. Υπάρχει πράγματι κάτι ιερό στον άνθρωπο, δέχεται και η Βέιλ, αλλά αυτό δεν είναι το πρόσωπο, ιερό στον άνθρωπο είναι το απρόσωπο, και μόνο αυτό. Μέσα σε κάθε άνθρωπο ζει ανεπίγνωστα, στο βάθος της καρδιάς του, η προσδοκία του καλού. Η ιερότητα του ανθρώπου είναι ακριβώς η επιθυμία να μην του κάνουν κακό, το παράπονο όταν του κάνουν κακό, και η προσδοκία να του κάνουν καλό. Στη μακρά ιστορία του κακού, οι αν...

Τι περιλαμβάνει η κατανόηση της κοινωνίας; Τι είδους οντολογικές παραδοχές απαιτούνται για να εξηγήσουμε τις κοινωνικές διαδικασίες; Πώς παρέχουμε εμπειρική επικύρωση στις υποθέσεις και τις θεωρίες μας για τον κοινωνικό κόσμο; Πώς η φιλοσοφία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνικής επιστήμης για τον 21ο αιώνα; Το βιβλίο συνιστά μια εισαγωγή στη φιλοσοφία των κοινωνικών επιστημών, η οποία εστιάζει στα διάφορα είδη κοινωνικών εξηγήσεων. Στο πρώτο μέρος εξετάζονται τρία βασικά μοντέλα κοινωνικής εξήγησης: η αιτιακή εξήγηση, η ορθολογική εξήγηση και η ερμ...

Διακόσια χρόνια μετά τη γέννηση του Karl Marx, το έργο του εξακολουθεί να λειτουργεί ως ορόσημο στο πεδίο της ιστορίας των ιδεών και των κοινωνικών κινημάτων ταυτόχρονα. Η μαρξική θεωρία διαχωρίζει, αλλά και συνδέει το πριν και το μετά της δικής της συγκρότησης με τρόπο διαλεκτικό. Αίρει το δικό της φιλοσοφικό παρελθόν και, καθώς δεν εξαντλείται σε ερμηνείες και δεν ξοδεύεται σε παίγνιο λέξεων και εννοιών, συμβάλλει στο μετασχηματισμό του κόσμου και μάλιστα σε κομμουνιστική κατεύθυνση. Στις σελίδες αυτού του τόμου, κορυφαίοι στοχαστές των νεότερων χρόνων, όπως ο Machi...

Το "Homo Sacer" του Ιταλού φιλοσόφου Τζόρτζιο Αγκάμπεν έρχεται να ανανεώσει τις κριτικές μελέτες γύρω από την έννοια της κυριαρχίας και να εμβαθύνει στους τρόπους με τους οποίους ασκείται και εμπεδώνεται η βιοπολιτική. Κυρίαρχο μοτίβο αποτελεί η γυμνή ζωή του homo sacer, αυτής της σκοτεινής φιγούρας του ρωμαϊκού δικαίου στην οποία αποτυπώνεται για πρώτη φορά η παράδοξη σχέση εξουσίας/κυριαρχίας και απλής βιολογικής ζωής. Μια φιγούρα η οποία, παρ' όλη την ιερότητα που της αποδίδεται, βρίσκεται στο όριο, είναι φονεύσιμη και εκτείνεται στα πεδία της μη ύπαρξης. Με εκκίνηση το...

Τι μπορεί να διδαχθεί κανείς από τον φυσικό κόσμο και μάλιστα από τα λουλούδια και τα πουλιά, δηλαδή από τους κατά τον Κίρκεγκωρ "θεϊκά διορισμένους δασκάλους" των αγωνιώντων ανθρώπων; Οι τρεις "θεοσεβείς λόγοι" για Τα κρίνα του αγρού και τα πετεινά του ουρανού -κατά συνέπεια και το ευαγγελικό απόσπασμα στο οποίο αναφέρονται- δεν πρέπει να διαβαστούν ως ειδυλλιακό ποίημα που περιγράφει νοσταλγικά τη φύση και μας προτρέπει να επανασυνδεθούμε μαζί της, αλλά ως πρότυπο για την ανθρώπινη αγωγή. Απροϋπόθετη σιωπή, απροϋπόθετη υπακοή, απροϋπόθετη χαρά: ό, τι είναι φυσικό για τα λ...

Ο Πλάτωνας είναι σίγουρα ο φιλόσοφος που έχει επηρεάσει περισσότερο τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Ακόμα και σήμερα, πολλές από τις ιδέες που έχουμε, σχετικά με τον έρωτα, για παράδειγμα, έχουν την καταγωγή τους σ’ εκείνον. Δεν είναι παράξενο που συχνά, όταν μιλάμε για την ιστορία της σκέψης, ακούμε ότι "ο Πλάτωνας τα έχει ήδη πει όλα", καθώς μέσα στους διαλόγους του εξερεύνησε κάθε γωνιά της ανθρώπινης ψυχής και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, τα οποία στην ουσία είναι πάντοτε τα ίδια. Ο Άλλαν Πέρσυ έχει συγκεντρώσει στο εξαιρετικό αυτό βιβλίο ογδόντα αρχές, ογδόντα μαθήματ...