Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο αυτό, με επίκεντρο τα έργα του Έρασμου και του φίλου του Τόμας Μορ, μελετάται ένα από τα αιτήματα του Ουμανισμού, η υποβολή σε έλεγχο και η άσκηση κριτικής των κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων αλλά και των ιδίων των εκπροσώπων τους μέσω της ειρωνείας. Οι φιλόσοφοι σατιρίζοντας διδάσκουν και έτσι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν φαινόμενα διαφθοράς της πολιτείας. Κρίνοντας με τα κριτήρια της εποχής και την επιτακτική ανάγκη πολιτικής αλλαγής και κοινωνικής μεταρρύθμισης με μια σειρά χιουμοριστικών και ειρωνικών σχολίων οι ουμανιστές φιλόσοφοι κατήγγειλαν φαινόμεν...

"Μια σύντομη εισαγωγή θα πρέπει να μην έχει πολύ φιλόδοξους στόχους. Είναι όμως μια καλή ευκαιρία να δοθούν στον αναγνώστη άμεσες κατευθύνσεις που θα τον οδηγήσουν απευθείας σε ό,τι πιο σημαντικό στην αρχαία φιλοσοφία. Στο βιβλίο αυτό προσπάθησα να φέρω σε ουσιαστική επαφή τον αναγνώστη με μια μακρά παράδοση διαλόγου και δέσμευσης, με τρόπο τέτοιο ώστε να αξίζει τον κόπο, και με την ελπίδα ότι τούτη η επαφή θα συνεχιστεί και μετά το τέλος της ανάγνωσής του. Η αρχαία φιλοσοφία κάποιες φορές διδάσκεται ως μία αλληλοδιαδοχή Μεγάλων Διανοητών, των οποίων τις ιδέες πρέπει ο μ...

Κατ’ εξοχήν αντικείμενο της πολιτικής θεωρίας είναι η κριτική εξέταση του χαρακτήρα και των σκοπών της πολιτείας. Η πολιτική θεωρία, από την αρχαιότητα, αποπειράται να κατανοήσει τη λειτουργία της πολιτείας και των θεσμών που την απαρτίζουν, προβληματίζεται όμως συγχρόνως και επί του ερωτήματος πώς η πολιτεία ως φορέας της συλλογικής ζωής και οι επί μέρους θεσμοί θα μπορούσαν να βελτιωθούν για να υπηρετούν καλύτερα τους σκοπούς τους. Αυτός ο προβληματισμός δημιουργεί μια ενδιάθετη κριτική δυναμική ως προσδιοριστικό στοιχείο του έργου της πολιτικής θεωρίας. Στη δυναμική α...

Περιεχόμενα: 1. Είναι και φαίνεσθαι 2. Ο κόσμος των σημασιών 3. Αυτονομία και θέσμιση

Στο κείμενο "Μεταφυσική της ερωτικής σχέσης" ο Σοπενχάουερ εκθέτει την άποψη ότι το ερωτικό πάθος είναι μια "τρέλα" που προκαλεί το γένος στα άτομα, με στόχο την απόκτηση ενός συγκεκριμένου απογόνου. Οι ερωτευμένοι φαντασιώνονται ότι ενεργούν αποβλέποντας στην κατάκτηση της προσωπικής τους ευτυχίας, όμως εντέλει αποδεικνύονται όργανα των σκοπών του γένους. Στο δοκίμιο που τιτλοφορείται "Η μηδαμινότητα και η δυστυχία της ζωής" ο φιλόσοφος εξετάζει τις διάφορες καταστάσεις στη ζωή ενός ανθρώπου από τις οποίες συντίθεται ένα φάσμα από δεινά, ατυχίες και αποτυχίες. "Η πρακτική...

Ο Θωμάς Ακινάτης, ο Μαρσίλιος της Πάδοβα και ο Μπάρτολος του Σαξοφερράτο εμπλούτισαν και καθόρισαν τη συζήτηση για το πολιτικό φαινόμενο κατά τον 13ο και τον 14ο αιώνα, ερχόμενοι συχνά σε ρήξη με παραδοσιακές ιδέες και σε σύγκρουση με κατεστημένες κοσμικές και θρησκευτικές εξουσίες. Η πραγμάτευση της μοναρχίας υπό το πρίσμα μιας σύνθεσης αριστοτελικών και χριστιανικών αντιλήψεων από τον Ακινάτη, η σκιαγράφηση και η δικαιολόγηση μιας ιδεώδους μορφής πολιτεύματος που εδράζεται σε ευρεία λαϊκή βάση από τον Μαρσίλιο, και η νομική θεμελίωση της νεοτερικής εννοιολογικής σύλληψης...

Είναι δυνατό να προστατευτούμε από άλλα δεινά, όσον αφορά τον θάνατο όμως, εμείς οι άνθρωποι ζούμε σε μια πόλη χωρίς τείχη. Επίκουρος Θα ήθελα να ισχυριστώ εξαρχής κάτι τολμηρό: το γεγονός πως πεθαίνουμε είναι το σημαντικότερο γεγονός για εμάς. Κατά κύριο λόγο, αγνοούμε τον θάνατο. Σχεδιάζουμε το μέλλον σαν να μην πρόκειται να συμβεί. Δεν πορευόμαστε σαν τα υπόλοιπα ζώα που η επίγνωση του θανάτου τους αναδύεται μόνο όταν αντιμετωπίζουν μια απειλή. Με μια έννοια, γνωρίζουμε πως θα πεθάνουμε. Γνωρίζουμε ότι ο θάνατός μας θα είναι το τέλος μας, ότι ο θάνατος δεν είναι έ...

Η σχέση θρησκείας και πολιτικής έχει έρθει έντονα και αιματηρά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, λόγω της ανάδυσης και της δράσης των ισλαμιστικών κινημάτων. Το πολιτικό Ισλάμ, σε όλες τις εκδοχές του, αποτελεί ασφαλώς την κυριότερη μορφή πολιτικοποίησης της θρησκείας σήμερα, όχι όμως και τη μόνη. Το ζήτημα της σχέσης θρησκείας και πολιτικής δεν είναι βεβαίως σημερινό. Η θρησκεία και η πολιτική διατηρούν ανέκαθεν στενές και ποικιλόμορφες σχέσεις, που απαιτούν χωριστή εξέταση ανά θρησκεία και ανά ιστορική εποχή. Ενώ όμως η σχέση αυτή είναι παμπάλαια, η κριτική συζήτη...

Καλλιτέχνες και επιστήμονες σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας έχουν στοχαστεί αυτό το "όμορφο ερώτημα". Με οδηγό τον Frank Wilczek, ξεκινάμε ένα ταξίδι πρωτόγνωρων ανακαλύψεων, από τον Πλάτωνα μέχρι σήμερα. Ο Wilczek πραγματοποίησε την πρωτοποριακή εργασία του στην κβαντική φυσική εμπνεόμενος από την αναζήτησή του για μια βαθύτερη τάξη του ωραίου στη Φύση. Πράγματι, κάθε σημαντική πρόοδος στη σταδιοδρομία του οφείλεται στην ίδια διαίσθηση: την παραδοχή ότι το Σύμπαν ενσαρκώνει μορφές του ωραίου, με ακρογωνιαίους λίθους τη συμμετρία -αρμονία, ισορροπία, αναλογία- κα...

Δύο εστίες ενδιαφέροντος δεσπόζουν στην κριτική θεωρία, η κοινωνικοπολιτική και η αισθητική. Πώς όμως σχετίζονται οι εν λόγω σφαίρες μεταξύ τους; Η τέχνη που θέλει να αντισταθεί στην κοινωνική πραγματικότητα γίνεται αυτόνομη. Αυτονομούμενη, αφήνει την καθεστηκυία τάξη να θριαμβεύει. Η τέχνη που στρατεύεται και θέλει να παρέμβει, γίνεται ένα με το υπάρχον και υποκύπτει στην εξουσία του. Αντίστοιχα και η πολιτική. Αποσκοπώντας σε κάτι εντελώς νέο, δεν βρίσκει βάση στον υπάρχοντα κόσμο και μετατρέπεται σε τέχνη. Επιδιώκοντας το εφικτό, ενσωματώνεται στο υπαρκτό και προδίδει τη...

Πώς θα ήταν μια εβδομάδα παρέα μ' έναν φιλόσοφο; Τι θα μπορούσε να μάθει κανείς σε 7 μόλις ημέρες; Οι περισσότερες εισαγωγές στη φιλοσοφία δίνουν την εντύπωση ότι η φιλοσοφία είναι απλή παράθεση απόψεων. Στο βιβλίο αυτό, αντίθετα, ο Γκέρχαρντ Ερνστ δείχνει ότι η φιλοσοφία είναι πάνω απ’ όλα ανταλλαγή επιχειρημάτων. Ο συγγραφέας καλεί τον αναγνώστη να πάρει μέρος σ' έναν διάλογο μ' έναν δάσκαλο φιλοσοφίας, με αποτέλεσμα 7 συζητήσεις -μία για κάθε μέρα της εβδομάδας- στο πλαίσιο ενός απλού μαθητικού προγράμματος. Δευτέρα: Πώς πρέπει να ζω; Τρίτη: Πώς μπορούμε...

Ο Αριστοτέλης, ο μέγιστος των φιλοσόφων, ο "γιγάντειος νους", συνδέθηκε με την πιο αινιγματική, την πιο μεγαλειώδη μορφή της παγκόσμιας ιστορίας, τον Αλέξανδρο, αφού υπήρξε ο κύριος διδάσκαλός του κατά την εφηβική ηλικία του. Συνάντηση δύο μεγαλοφυών, που έμελλε να αφήσουν βαθιά χαραγμένα τα ονόματά τους στην παγκόσμια Ιστορία, για διαφορετικούς βεβαίως λόγους ο καθένας. - Τι δίδαξε ο Σταγιρίτης στον μετέπειτα κοσμοκράτορα; - Ποια υπήρξε η επίδραση της διδασκαλίας του επί του Αλεξάνδρου; - Πόσο επηρέασαν οι γνώσεις που του μετέδωσε και οι φιλοσοφικές ιδέες του στ...

Στο βιβλίο παρουσιάζεται συνοπτικά η πολιτική θεωρία του Σπινόζα, με έμφαση στην πρωτότυπη σπινοζική σύλληψη της δημοκρατίας και του προτεινόμενου εκδημοκρατισμού κάθε μορφής πολιτεύματος. Επιπροσθέτως, επιχειρείται μια κριτική εξέταση ορισμένων καίριων προβλημάτων της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας, καθώς και της σημερινής συζήτησης περί δημοκρατίας, κυρίως ως προς την έμπνευσή τους από συγκεκριμένες ιδέες και έννοιες σπινοζικής προέλευσης. Έτσι, αναλύονται δύο ιδιαίτερες ερμηνείες της σπινοζικής θεωρίας για την πολιτική και τη δημοκρατία: του Αντόνιο Νέγκρι και του Ετιέν...

Σε όλες τις μεγάλες στιγμές του θεάτρου υπάρχει ένας φιλοσοφικός πυρήνας που το εμπνέει και διαμορφώνει τις σκηνές του. Η θεατρική σκηνή είναι μια εμπράγματη φιλοσοφία που δεν αρκείται σε αξιώματα και βεβαιότητες, αλλά ανοίγεται συνεχώς στην αμφιβολία, την εξαίρεση, τη συγκεκριμένη ανθρώπινη συνθήκη. Εδώ θα αναζητήσουμε τους θιασώτες, τους ανθρώπους που θα ξεκινήσουν από το συγκεκριμένο κάθε φορά βίωμα για να αναχθούν στο γενικό ανθρώπινο φαινόμενο, προκειμένου να επιστρέψουν στη σκηνή και να τη σημασιοδοτήσουν εκ νέου. Από την άλλη μεριά η φιλοσοφία, είτε αναφέρεται στο...

Το βιβλίδιο αυτό συγκεφαλαιώνει επιγραμματικά τη φιλοσοφική οπτική ή πρόταση της οντολογίας του προσώπου. Προτάσσει τις γνωσιοθεωρητικές προϋποθέσεις συν-εννόησης στο πεδίο του οντολογικού (υπαρκτικού) προβληματισμού. Συντομογραφεί τις δυο απόπειρες εμπειρικής διασάφησης του οντολογικού ερωτήματος που προηγούνται ιστορικά: την πλατωνική και τη χαϊντεγγεριανή. Και συγκεφαλαιώνει την προσωποκεντρική οντολογία σε επιτομή χτισμένη με αφορισμούς, που η μεταξύ τους σύνδεση σημαίνεται από την αρίθμησή τους με δεκαδικούς.

Το αίνιγμα του θανάτου, όπως και το ανεξήγητο του έρωτα, δεν φωτίζονται με τον ατομοκεντρισμό των απαιτήσεων της νόησης, φωτίζονται μόνο από την οδό της μετοχής. Και η μετοχική γνώση κερδίζεται μόνο μέσα από το άθλημα της ελευθερίας, δηλαδή της ερωτικής αυτοπαραίτησης και αυτοπροσφοράς. Μια υποχρεωτική αθανασία θα ήταν μια εξ ορισμού κόλαση. Η μόνη αιώνια μη-κόλαση που μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους είναι: να υπάρχεις, επειδή ελεύθερα θέλεις να υπάρχεις, με πληρέστερη χαρά της ύπαρξης τον έρωτα. Είναι το εκκλησιαστικό ευ-αγγέλιο.

Το πρώτο τρίμηνο του 1973 ο Μισέλ Φουκώ θα εκφωνήσει στο Κολλέγιο της Γαλλίας αυτές τις δεκατρείς παραδόσεις σχετικά με την "τιμωρητική κοινωνία", εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται οι σχέσεις δικαιοσύνης και αλήθειας που διέπουν το νεωτερικό ποινικό δίκαιο και διερευνώντας αυτό που τις συνδέει με την ανάδυση ενός καινούριου τιμωρητικού καθεστώτος που διέπει ακόμη τη σύγχρονη κοινωνία. Toύτη η σειρά μαθημάτων, η οποία υποτίθεται ότι ήταν προπαρασκευαστική του Επιτήρηση και τιμωρία, έργου που θα δημοσιευτεί το 1975, ανελίσσεται εντελώς διαφορετικά απ’ αυτό, πρ...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Πρόλογος 1η Ενότητα: Δικαιώματα των ζώων 1. Η ενσυναίσθηση ως βάση για την ηθική εκτίμηση των άλλων ζώων. 2. Συγγένειες μεταξύ της αρχαιοελληνικής και σύγχρονης επιχειρηματολογίας για την ηθική εκτίμηση των άλλων ζώων. 3. Πίτερ Σίνγκερ: Ένας συνεπής ωφελιμιστής. 4. Πειραματόζωα, Εκεί που σταματά η επιστημονική έρευνα και αρχίζει η ηθική. 2η Ενότητα: Πολιτική οικολογία 5. Ηθική της τροφής, φαινόμενο του θερμοκηπίου και κοινωνική οικολογία: ο ρόλος των βιοκαυσίμων και της κτηνοτροφίας. 6. Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας του οικολογικού μαρξισμού. 7....

Η φωτογραφία αναλαμβάνοντας να συλλάβει το ασύλληπτο της πραγματικότητας, τεμαχίζοντάς την και αποδίδοντάς την σε εικόνα, επιχειρεί ταυτόχρονα να συλλάβει, μέσα στο συμβολικό πλαίσιο του λόγου, την επιθυμία του ανθρώπου να δει πέραν της πραγματικότητας, πέραν της εικόνας. Μα, την ίδια αυτή στιγμή, η ίδια η εικόνα γίνεται εμπόδιο σε αυτό. Η φωτογραφία εκκινώντας από τη σχέση της με τη φθορά, το χρόνο, το θάνατο υπόσχεται το ψεύδος εκείνο για το οποίο έλεγε ο Nietzsche ότι έχουμε ανάγκη για να ζήσουμε. Μια δήθεν νίκη επί του παράλογου. Μια υπόσχεση ότι θα υπάρχουμε και "με...

Στις 6 Απριλίου του 1922 στο Παρίσι, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν και ο Ανρί Μπερξόν έκαναν δημόσια έναν διάλογο για τη φύση του χρόνου. Ο Αϊνστάιν έκρινε ότι η θεωρία του Μπερξόν για τον χρόνο ήταν απλουστευτική, ψυχολογικά ερμηνευμένη και ασυμβίβαστη με τα ποσοτικά δεδομένα της φυσικής. Ο Μπερξόν, που ως φιλόσοφος έγινε διάσημος για το επιχείρημα ότι ο χρόνος δεν θα έπρεπε να ερμηνεύεται αποκλειστικά και μόνο μέσα από την σκοπιά της επιστήμης, κατέκρινε την θεωρία του Αϊνστάιν ως μια μεταφορά της μεταφυσικής στην επιστήμη, με πλήρη αδιαφορία για τα πιο άδηλα στοιχεία του χρόνου....