Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μεσούντος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πρόεδρος Roosvelt διεκήρυξε τις τέσσερεις θεμελιώδεις ελευθερίες ως αίτημα όλης της ανθρωπότητας: ελευθερία λόγου, ελευθερία θρησκείας, ελευθερία από την ανάγκη, ελευθερία από τον φόβο. Στην αυγή του 21ου αιώνα οι ελευθερίες αυτές όχι μόνο δεν έχουν επικρατήσει στον πλανήτη, αλλά καταπατούνται, είτε ανενδοίαστα, είτε με υποκριτική άρνησή τους. Η ελευθερία από την ανάγκη -θεμελιώδης για την αξιοπρεπή διαβίωση του ανθρώπου- έχει περιορισθεί, αν όχι καταργηθεί για την πλειονότητα των κατοίκων της γης, ως αποτέλεσμα της τελευταίας εξέλι...

Το βιβλίο αυτό εξετάζει τον Θωμά Ακυινάτη ως φιλόσοφο. Για να το διαβάσει κανείς, δεν είναι απαραίτητο να συμμερίζεται τα θεολογικά ενδιαφέροντα του Ακυινάτη. Μολονότι, αν εξαιρέσουμε τα υπομνήματά του στον Αριστοτέλη, λίγα έργα του Θωμά μπορούν να χαρακτηριστούν αμιγώς φιλοσοφικά, στα θεολογικά του έργα υπάρχουν πολλές σημαντικές φιλοσοφικές συλλήψεις, οι οποίες μας επιτρέπουν να τον κατατάξουμε δικαιωματικά στη χορεία των μεγάλων φιλοσόφων. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο παρουσιάζονται η ζωή και το συγγραφικό έργο του Ακυινάτη, καθώς και η σημασία του στοχ...

Ο Bernard Mandeville (1670-1733) αποδομεί στο γλαφυρό αυτό "μανιφέστο", που σκανδάλισε πολλούς όταν πρωτοδημοσιεύθηκε το 1723, όλες τις βολικές, ηθικοπλαστικές ιδέες περί του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος, προικισμένου με φυσική καλοσύνη και προορισμένου να αγαπά τον πλησίον του. Υποστηρίζει, αντίθετα, ότι "θεμέλιος λίθος της κοινωνίας είναι ό,τι θεωρείται γενικώς κακό" - αυτό κινητροδοτεί τους ανθρώπους, ορίζει τις κοινωνικές σχέσεις και αναπτύσσει την οικονομία. Γιατρός το επάγγελμα, ο Μάντεβιλ χρησιμοποιεί το λόγο ως νυστέρι. Η αυτοψία που επιχειρεί στο κοινωνικό σώμα κα...

Τη θεωρία της ανακύκλωσης της ιστορίας και την αιώνια ιδεϊκή ιστορία που βασίζεται στην αδιατάρακτη αλληλουχία των ρευμάτων και των αναρρευμάτων (corsi e recorsi), όπως αποτυπώνονται στους θείους, στους ηρωικούς και στους ανθρώπειους θεσμούς, εισηγείται ο Βίκο στη Νέα Επιστημονική Γνώση του. Το έργο αυτό του 1744, που είναι ιστορικοφιλοσοφικό, γλωσσολογικό και νομικό, διέλυσε όλες τις κενοδοξίες που έτρεφε η μέχρι την εποχή του συγγραφέα λογιοσύνη και έριξε άπλετο φως στην πορεία των λαών από την εποχή της αγελαίας περιπλάνησής τους έως και τη σύγχρονη εποχή. Γι' αυτό και δ...

Αντί, δηλαδή, η αμφισβήτηση και η ρευστότητα, που χαρακτηρίζουν τον καιρό μας, να εκτιμηθούν θετικά σαν εκδηλώσεις διανοητικής ωριμότητος, αντιμετωπίστηκαν αρνητικά σαν σημάδια πνευματικής παρακμής. Φιλόσοφοι, όπως ο Σέξτος ο Εμπειρικός, ο Descartes, ο Hume, ο Wittgenstein, ο Popper και άλλοι πολλοί που κινήθηκαν σε παράλληλες γραμμές σκέψης, επιχείρησαν να δείξουν ότι, τελικώς, η διαφωνία, η ρευστότητα, η αμφιβολία ή η αμφισβήτηση δεν είναι απλώς μια ιδιοτροπία ή ένα σύμπτωμα του καιρού μας, αλλά είναι προέκταση ή αντανάκλαση της λογικής συμπεριφοράς των ανθρώπων.

Το βιβλίο αναφέρεται στη φιλοσοφία του Επίκουρου και σε άλλα σημαντικά θέματα της σύγχρονης εποχής. «Σήμερα, υπάρχουν πολλές πνευματικές τοξίνες τις οποίες η φιλοσοφία του Επίκουρου βοηθά ν’ αποβληθούν και να εξουδετερωθούν. Αντί να ασχολούμαστε περί ανέμων και υδάτων, καλόν είναι να ασχολούμαστε με τον εαυτό μας και γενικά με τον άνθρωπο. Η φιλοσοφία είναι το βάλσαμο που θεραπεύει τα προβλήματα του ανθρώπου» μας αναφέρει ο συγγραφέας.

Ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πολυμαθέστερος αρχαίος Έλληνας στοχαστής και, αν κρίνουμε από τις επιστημονικές έρευνές του, ο μοναδικός άνθρωπος που κατόρθωσε να διαγνώσει και να κατηγοριοποιήσει τους νόμους που ορίζουν τη φύση στο ορατό και μη σύμπαν που την περιβάλλει. Όλη αυτή η ενασχόλησή του βασίστηκε σε μία μεγαλειώδη βιβλιοθήκη με δύο σκέλη: α) το σύνολο της γραπτής ελληνικής πνευματικής παράδοσης και β) τη δική του συστηματική συγγραφική δραστηριότητα, την οποία αντιπροσωπεύουν σημειώσεις, τετράδια εργασίας και εκδόσεις, σε όλα τα πεδία της γνώσης. Η Βιβλιοθήκη του Αριστοτέ...

Στις μέρες μας παρατηρείται το παράδοξο από τη μια να στηλιτεύουμε το έλλειμμα ηθικής που ταλανίζει τις σχέσεις μας και από την άλλη ο ηθικός προβληματισμός να γνωρίζει εντυπωσιακή άνθιση στις επιστήμες και τα επαγγέλματα. Γιατί άραγε να συμβαίνει αυτό; Αυτή η έκρηξη της εφαρμοσμένης πλευράς της ηθικής θα μπορέσει να μας βοηθήσει να ζήσουμε καλύτερα ή μήπως όχι, αφού το να προσπαθούμε να εξηγήσουμε τι είναι καλό για να δείξουμε πώς πρέπει να ζούμε θα είναι πάντοτε κάτι το διαφορετικό από το να καταγινόμαστε με οριακές περιπτώσεις και διλήμματα αναλύοντας το νόημα των ηθικών...

Ανάμεσα στους παράγοντες που εξηγούν τις βαρύτατες επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία ξεχωρίζουν συγκεκριμένες θεσμικές συνθήκες του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η μελέτη επιχειρεί να ρίξει φως σε αυτές τις συνθήκες, θέτοντας ως ευρύτερο ερμηνευτικό πλαίσιο τη θεωρία των Acemoglou και Robinson για τις καταβολές της ευημερίας και της φτώχειας. Κατά την κρίσιμη καμπή των ετών 2010-2014, ο φαύλος κύκλος ανάμεσα στις θεσμικές παθογένειες και τα στοιχεία κλειστότητας της ελληνικής οικονομίας πέρασε σε χειρότερο αναβαθμό: κατάρρευση της πολιτι...

"Τίποτα σ’ αυτό τον κόσμο δεν είναι τόσο βαθύ και υπέροχο, αλλά και τόσο άμεσα διαθέσιμο σε όλους". "Τα μαθηματικά σαν ένα γιγαντιαίο σταυρόλεξο όπου κανένας δεν ξέρει πώς θα φαίνεται η τελική εικόνα". Φανταστείτε πως φοιτούσατε σε μια σχολή ζωγραφικής όπου δεν σας δίδασκαν παρά μόνο πώς να βάφετε φράχτες. Φανταστείτε να μη σας έδειχναν ποτέ τους πίνακες του Βαν Γκογκ και του Πικάσο, να μη σας έλεγαν καν ότι υπάρχουν. Κάπως έτσι, αλίμονο, διδάσκονται τα μαθηματικά κι έτσι, για τους περισσότερους από μας, καταλήγουν να είναι κάτι διανοητικά ισοδύναμο με το να βλέπει...

Η Σελήνη προκαλούσε πάντοτε τον θαυμασμό στους ανθρώπους και εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να είναι αστείρευτη πηγή αναπάντητων ερωτημάτων που καλύπτονται από το χλωμό της φως στον νυχτερινό ουρανό. Ο Πλούταρχος χρησιμοποιεί τον όρο "εμφαινόμενο πρόσωπο" προκειμένου να μας αναλύσει αυτά τα υποκρυπτόμενα μυστικά της ταυτότητάς της και σαν ανώτατος ιερέας του Μαντείου των Δελφών αναλαμβάνει να μας οδηγήσει σε μια μυητική ξενάγηση στον "κύκλο της Σελήνης" δηλαδή την συνολική της επιφάνεια που σχηματίζεται τόσο από την ορατή, όσο και από την πάντοτε αθέατη πλευρά της, προσεγγί...

"Οι μόνες ιδέες που αξίζουν είναι όσες σου έρχονται περπατώντας" υποστήριζε ο Νίτσε, και δεν ήταν μόνος -ο Καντ, ο Ρουσώ, ο Θορώ, ο Ρεμπώ, ο Χαίλντερλιν, όπως και πολλοί άλλοι περπατούσαν, ο καθένας για τους δικούς του λόγους και με τον δικό του τρόπο. Ο Frederic Gros, εμπεριστατωμένα και ιδιοφυώς, διαπραγματεύεται το βάδισμα από το σημείο Α στο Β ως μια πνευματική άσκηση, πολυδιάστατη και αυθεντική, που διεγείρει συναισθήματα και διανοήματα υψηλού φιλοσοφικού μεγέθους. Μια φιλοσοφική πραγματεία που υπερβαίνει τα παραδοσιακά όρια και μαζί μια διαυγής και ακριβής περιγρ...

Γράφουν οι: G. Bennington, M. Crepon, M. Deguy, J. Derrida, Ch. Ramond. P.-Y. Quiviger, Γ. Βέλτσος, Στ. Βιρβιδάκης, Γ. Γιαννακόπουλος, Γ. Δαρεμάς, Δ. Δημηρούλης, Κ. Ηροδότου, Σπ. Καλτσάς, Ι. Κουμασίδης, Τ. Κουμπής, Θ. Λάγιος, Απ. Λαμπρόπουλος, Μ. Λάμπρου, Γκ. Μαγγίνη, Σπ. Μακρής, Αρ. Μπαλτάς, Β. Μπιτσώρης, Μ. Πάγκαλος, Π. Σ. Παπαδόπουλος, Γ. Παπαθεοδώρου, Τζ. Παπαλεξίου, Κ. Β. Πρώιμος, Ευτ. Πυροβολάκης, Χ. Ράπτης, Μ. Ρήγου, Στ. Ροζάνης, Γ. Στάμος, Θ. Τσακαλάκης, Β. Τσακίρη, Ε. Φιλιππάκη, Λ. Φιλίππου Ο παρών τόμος περιλαμβάνει σαράντα κείμενα (τρία του ίδιου του Jacques...

Παρ' ότι ο Πυθαγόρας δεν έγραψε τίποτα όσο ζούσε -ούτε καν το πυθαγόρειο θεώρημα- η γνώση και η σοφία του άλλαξαν τον κόσμο κι έφτασαν ως τις μέρες μας. Τα "χρυσά έπη" θεωρούνται το απόσταγμα της διδασκαλίας του Πυθαγόρα. Πρόκειται για εβδομήντα ένα δίστιχα που αποτυπώνουν την ηθική φιλοσοφία του. Λειτουργώντας ως προτροπή, ρίχνουν σε μία κοίτη το ανθρώπινο και το θεϊκό στοιχείο. Ορίζουν το σημείο σύγκλισης των δύο και μας δείχνουν πώς να κατακτήσουμε την ανώτερη αρετή στην καθημερινή πρακτική μας. Η έκδοση περιλαμβάνει τα 71 δίστιχα, την απόδοσή τους στα νέα ελληνι...

- Τί θα έλεγε ο Πλάτων για τη μείωση των πιστώσεων και τους κεφαλαιακούς ελέγχους; - Τί θα μας πρότεινε ο Αρίστιππος για την ηδονική ζωή, ή ο Ονησίκριτος για τον μινιμαλισμό; - Και τί είναι η αταραξία του Πύρρωνα του Ηλείου; - Τί θα συμβούλευε ο Σεκούνδος ο Σιωπηλός για τους κινδύνους των ταξιδιών; - Ποιές συμβουλές θα έδινε ο Αριστοτέλης στους δικηγόρους και στους πολιτικούς που έχουν κάνει τέχνη τους τη σοφιστεία; - Τί άραγε μπορεί να συνδέει την Πάρις Χίλτον με... τον Διογένη τον Κυνικό; Μπορεί η φιλοσοφία των αρχαίων να δώσει λύσεις στα μεγάλα προβλήματα του ε...

Πάνω από χίλιες σελίδες συμπυκνωμένες, σε ένα βιβλίο που έχει τη δύναμη να αλλάξει τα πάντα, εκτός από εσένα. Τότε, η αλλαγή σου καθίσταται δεδομένη. Προσεγγίζουμε τον Θεό - ξεπερνώντας το σύμπαν έξω απ’ αυτόν - μέχρι να τον αγγίξουμε. Όντας σοφός παρατηρητής του αχανούς τέλειου, μας εμπνέει να κατανοήσουμε το ασύλληπτο "θαύμα-ζην". Φυλακισμένοι μέσα σε μία λέξη. Εγκλωβισμένοι μέσα στην ίδια την ελευθερία. Στο μεταίχμιο πίστης και αθεΐας, οι αναλήθειες ψηλαφίζουν το αληθινό. Η λογική ρωτά τη διαίσθηση σμικρύνοντας την καθημερινότητα, μέχρι να χωρά στην παλάμη του χεριού. Απ...

Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ (1788-1860), στο κύριο έργο του "Ο κόσμος ως βούληση και παράσταση" (από το οποίο και αντλούνται τα δύο κείμενα που συναπαρτίζουν την έκδοση: "Περί της κατάφασης της βούλησης για τη ζωή" και "Περί της μηδαμινότητας και της δεινοπάθειας της ζωής") απορρίπτει όλη την πρότερη φιλοσοφική παράδοση που έβλεπε τον κόσμο ως "κόσμο", δηλαδή ως ένα σύμπαν που χαρακτηρίζεται από τάξη και κάλλος, που οφείλει την ύπαρξη και τη σύστασή του σε μια έλλογη δημιουργική πράξη. Σύμφωνα με τη δική του διάγνωση, η βαθύτερη ουσία της πραγματικότητας είναι, αντίθετα, μια βούλη...

Στη σύγχρονη εποχή, παρά το γεγονός ότι οι αληθινές αλυσίδες έχουν εκλείψει, παρατηρούμε να δημιουργείται ένας νέος τύπος σκλάβου: είναι ο άνθρωπος που υποβάλλει τον εαυτό του σε εθελοντική εξάντληση. Στην Κοινωνία της κόπωσης (απρόσμενο best seller σε πολλές χώρες), ο διάσημος κορεάτης φιλόσοφος εκθέτει τους λόγους αυτής της αφύσικης συμπεριφοράς και εξηγεί με ποιον τρόπο οι κοινωνίες μας έχουν πέσει θύματα της κατάχρησης μιας και μόνο έννοιας: της "θετικότητας". Η έννοια αυτή, υποβοηθούμενη από την ψευδαίσθηση της "ελευθερίας επιλογής", παράγει κουρασμένους, αποτυχημέν...

Καμία λέξη δεν διατρέχει περισσότερο τον σύγχρονο δημόσιο λόγο απ’ όσο η λέξη "διαφάνεια". Σύμφωνα με τον Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν, όποιος περιορίζει τη χρήση της αποκλειστικά σε θέματα διαφθοράς ή ελεύθερης διακίνησης της πληροφορίας, παραγνωρίζει την αληθινή της διάσταση. Η εμβέλεια της έννοιας "διαφάνεια" αποκαλύπτεται μόνον όταν της αποστερήσουμε το πρόσχημα της "καθαρότητας" και της "δημοκρατικότητας", και αφήσουμε να φανεί η αδιαφανής όψη της, αυτή που συνδέεται με την επιτήρηση και τον έλεγχο. Στη σύγχρονη εν πολλοίς πορνογραφική κοινωνία της επίδειξης του απόκρυφου, όπου...