Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

- Πόσο αντικειμενική είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε; - Ποια είναι η αληθινή φύση του χρόνου; - Υπάρχουν παράλληλα σύμπαντα; - Υπάρχει πραγματικά η "συνείδηση" και, εάν ναι, που εδρεύει; - Ο άνθρωπος εμφανίστηκε στο Σύμπαν για κάποιο συγκεκριμένο λόγο ή μήπως τελικά "ο Θεός παίζει ζάρια"; - Τι ισχύει για το κάρμα και την μετενσάρκωση; - Μπορεί ο διαλογισμός να μας οδηγήσει στην ανάληψη δράσης για ένα καλύτερο κόσμο; - Θα μπορέσουν ποτέ οι υπολογιστές να αποκτήσουν συνείδηση, υποκαθιστώντας τους ανθρώπους; - Πώς μπορεί να διασφαλιστεί η σωστή χρήση των επιτευγμάτ...

Στην περίπτωση της "Κριτικής θεωρίας" συμβαίνει κάτι διαφορετικό από ό,τι συνέβαινε με κάθε προηγούμενη προσπάθεια κριτικής αντιμετώπισης της θρησκείας. Εδώ δεν πρόκειται απλά και μόνο για κριτική που στρέφεται εναντίον της θρησκείας ως κοινωνικού φαινομένου, εξαιτίας της αρνητικής συμβολής της στα κοινωνικά πράγματα. Πρόκειται για κριτική της κοινωνίας που αφορμάται τόσο από τη διαπίστωση για τον καταστροφικό ρόλο των θρησκευτικών υποκατάστατων, όσο και από τη θετική πλέον παρέμβαση της θρησκείας. Η κριτική για τη θρησκεία συνοδεύεται από κριτική για την κοινωνία. Αυτό το...

Τον έχουν αποκαλέσει "ακαδημαϊκό ροκ σταρ" και "κακό παιδί της θεωρίας" όμως η γραφή τού Σλάβοϊ Ζίζεκ συνδυάζει εντυπωσιακή ευρυμάθεια με συχνές αναφορές στην μαζική κουλτούρα. Στο βιβλίο του "Η μαριονέτα και ο νάνος" επιχειρεί μια διεξοδική ανάγνωση του σημερινού θρησκευτικού αστερισμού από την οπτική γωνία της λακανικής ψυχανάλυσης. Έρχεται κριτικά αντιμέτωπος και με τις δυο κυρίαρχες εκδοχές της σημερινής πνευματικότητας -τον γνωστικισμό της Νέα Εποχής [New Age] και τον αποδομητικό λεβινάσιο Ιουδαϊσμό- και προσπαθεί να αποκαταστήσει τον "υλιστικό" πυρήνα του Χριστιανισμο...

Είναι απόφαση ομόφωνη του Ιδρύματος να εκδίδεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα το περιοδικό όργανό του. Μετά από ένα προλογικό σημείωμα να περιλαμβάνονται στο πρώτο μέρος τα πεπραγμένα, και να φιλοξενείται στο δεύτερο μέρος σειρά κειμένων, χρονικών, μελετών και βιβλιοκρισιών από μέλη και συνεργάτες του ιδρύματος, που θα εξυπηρετούν τους σκοπούς του. Όλοι οι συντελεστές ιδρύσεως και δράσεως του Ιδρύματος είμαστε πολύ ευτυχείς. Γιατί προσφέρουμε στο κοινό, ελληνικό και διεθνές, το δεύτερο τεύχος του περιοδικού οργάνου του Ιδρύματος, με τίτλος "Προβληματισμοί" και υπότιτλο "Εθν...

Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να διεξαγάγει μια έρευνα "αρχών" ξεκινώντας από το πως και το γιατί της κοινωνιολογικής σκέψης σχετικά με τη θρησκεία. Ο καλύτερος οδηγός γι' αυτό θεωρήσαμε ότι είναι ο Marcel Mauss, ένας από τους λιγότερο γνωστούς κλασικούς κοινωνιολόγους, το έργο του οποίου έθεσε και θέτει θεμελιώδη ζητήματα σχετικά με το θρησκευτικό φαινόμενο. Το διπλό ερώτημα που μπορεί να τεθεί άμεσα είναι που οφείλεται η επιστροφή στη μελέτη των κλασικών και γιατί ειδικότερα στη μελέτη του Mauss. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)

Όταν η θρησκεία επιβάλλεται στο κράτος, τότε έχουμε θεοκρατία, όπως σήμερα συμβαίνει στα ισλαμιστικά καθεστώτα και όχι μόνον. Η δημοκρατία καταλύεται κάθε φορά που σε μία χώρα δρουν δυο παράλληλες εξουσίες, η θρησκευτική με την πολιτική αρχή. Η θεοκρατία είναι εχθρός της δημοκρατίας και αποτελεί την σοβαρότερη απειλή της διεθνώς. Στην θεοκρατία δικαιώνεται η ισχύς της θρησκείας χωρίς όμως να βιώνεται η αλήθεια του Θεού. Στην δημοκρατία ισχύει το δίκαιο του ανθρώπου και πραγματώνεται η αλήθεια της ελευθερίας του (ανθρώπινα δικαιώματα). Η διαφορά θεοκρατίας - δημοκρατίας είν...

Οι φιλόσοφοι της κλασικής Ελλάδας θεωρούσαν το έλεος και τον οίκτο ως παθολογικά συναισθήματα - ατέλειες του χαρακτήρα που έπρεπε να αποφεύγονται από όλα τα λογικά άτομα. Εφόσον το έλεος συνεπάγεται την παροχή μη δεδουλευμένης βοήθειας ή ανακούφισης, ήταν αντίθετο προς τη δικαιοσύνη. Αυτό ήταν το ηθικά κλίμα μέσα στο οποίο ο Χχριστιανισμός δίδαξε ότι το έλεος είναι πρωταρχική αρετή - ότι ένας φιλεύσπλαχνος Θεάς απαιτεί απ' του ανθρώπους να είναι φιλεύσπλαχνοι. Επιπλέον, το επακόλουθο ότι επειδή ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους, οι χριστιανοί δε μπορούν να ευχαριστούν τον Θεό εκτ...

Η προσφορά βοήθειας για τη διατήρηση, την ενίσχυση και υπεράσπιση της ειρήνης σε σφαίρες κοινωνικές, εθνικές και διεθνείς -ένα πολύ περίπλοκο πρόβλημα- είναι ένα από τα κύρια καθήκοντα της θρησκείας, πράγματι όλων των θρησκειών, σε όλες τις εποχές της ανθρώπινης ιστορίας και ιδιαίτερα σήμερα. Όταν οι απειλές ενάντια στην ειρήνη αναζωπυρώνονται, είτε με εσωτερικά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά προβλήματα είτε με ριζικά αντίθετες στάσεις μεταξύ εθνών σε κοινωνικοπολιτικό και οικονομικό-ιδεολογικό παγκόσμιο επίπεδο, κάτω από την ηγεσία των δύο υπερδυνάμεων, το ενδιαφέρον τ...

Το τρίτο αυτό βιβλίο της σειράς "Ψυχολογία της Θρησκείας" αποτελεί κριτική της θεωρίας του Φρόυντ, σύμφωνα με το οιδιπόδειο σύμπλεγμα", για την επιληψία του Ντοστογιέφσκι ως σύμπτωμα νεύρωσης (υστερική επιληψία) εξαιτίας της ενοχής που ένιωθε για τις πατροκτονικές του τάσεις. Την ίδια ενοχή που ένιωθε και ο ήρωάς του Ντιμίτρι στο τελευταίο του έργο Αφελφοί Καραμάζοφ. Το ζήτημα όμως είναι: Μπορεί να εξηγηθεί, με βάση το "οιδιπόδειο", η ενοχή του Ντοστογιέφσκι για το φόνο του πατέρα του; Κι ακόμα περισσότερο, η καταγωγή της θρησκείας; Η ενοχή δηλαδή που ένιωσε ο πρωτόγονος γ...

Ο Έντουαρντ Σαΐντ έπρεπε να δώσει τη διάλεξη στη μνήμη του Φρόυντ για το έτος 2001 στο Ινστιτούτο Φρόυντ της Βιέννης, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την έκδοση της "Ερμηνείας των ονείρων", αλλά η διάλεξη ματαιώθηκε με πρόσχημα "την πολιτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή" και την παλαιστινιακή ταυτότητα του Σαΐντ. Φιλοξενήθηκε τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου στο Μουσείο Φρόυντ του Λονδίνου. Χρησιμοποιώντας ένα ευρύτατο φάσμα υλικού από τη λογοτεχνία, την αρχαιολογία και την κοινωνική θεωρία, το δοκίμιο του Έντουαρντ Σαΐντ είναι μια εξερεύνηση στις βαθύτατες συνέ...

Το καινούργιο και ριζοσπαστικό στοιχείο που χαρακτηρίζει εξ αρχής τη θεολογία και την πράξη της χριστιανικής Εκκλησίας είναι η υπέρβαση των κάθε μορφής διασπάσεων (φύλου, φυλής, έθνους, κοινωνικής τάξης). Ο χριστιανισμός, σε αντίθεση με τις ιδέες και τις πρακτικές της ανδροκρατικής εποχής του, ανατίμησε τη θέση της γυναίκας, ενώ κορυφαίοι εκπρόσωποί του δεν δίστασαν να καταγγείλουν τους άδικους εις βάρος της νόμους. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου ο άνθρωπος αξιώθηκε να γεννήσει εντός της ιστορίας τον Υιό και Λόγο του Θεού, ενώ η ύπαρξη του αρχαίου θεσμού των Διακονισσών μαρτυρεί...

Σε μια πλουραλιστική, διαφυλετική και πολυθρησκευτική κοινωνία η ανάγκη να καταλάβουμε τον άλλο είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Πολλές παρανοήσεις γεννιούνται από τον φυλετισμό και τον εθνικισμό, τις οποίες θα μπορούσαμε να αποφύγουμε αν γνωρίζαμε περισσότερα για τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές των άλλων. Καθώς ο κόσμος μας με πρωτόγνωρους ρυθμούς κυριεύεται από τις αξίες του εκκοσμικευμένου λόγου της νεωτερικότητας, η θρησκεία θεωρούνταν ως ένα ξεπερασμένο φαινόμενο, μια κακή συνήθεια της "ανορθολογικής" παράδοσης. Η "παγκοσμιοποίηση" επρόκειτο να θέσει τη θρησκεία στα αζήτητ...

Το "Ημερολόγιο σοφίας", έργο των τελευταίων χρόνων της ζωής του Τολστόι, είναι το βιβλίο που ο ίδιος θεωρούσε ως τη σημαντικότερη συνεισφορά του στην ανθρωπότητα. Διαβάστηκε πολύ στην προεπαναστατική Ρωσία, απαγορεύτηκε και ξεχάστηκε την εποχή του κομμουνισμού, για ν' ανακαλυφθεί, ευτυχώς, ξανά πριν από μερικά χρόνια. Είναι ένας καθημερινός οδηγός που φωτίζει το μονοπάτι μιας ουσιαστικής ζωής μ' ένα φως που δεν σβήνει ποτέ. Το "Ημερολόγιο Σοφίας" αδίκως λογοκρίθηκε για έναν αιώνα, κι αξίζει αναμφισβήτητα μια θέση ανάμεσα στα λίγα βιβλία στην ιστορία μας που δε θα σταματήσου...

Η "Χριστιανοσύνη ή άλλως Ευρώπη" είναι ένα πολιτικό δοκίμιο του Νοβάλις γραμμένο στα 1799 υπό την άμεση επίδραση των "Λόγων" του Σλαϊερμάχερ για τη θρησκεία. Εκ πρώτης όψεως εμφανίζεται ως ένας ύμνος στη μεσαιωνική χριστιανοσύνη και έχει από πολλούς θεωρηθεί δείγμα μιας αντιδραστικής τάσης, που χαρακτηρίζει όχι μόνο τον Νοβάλις αλλά και τον γερμανικό ρομαντισμό γενικότερα. Ωστόσο το επιχείρημα του Νοβάλις δεν στρέφεται ενάντια στην αλλαγή και την εξέλιξη: "προϊούσες, διαρκώς διευρυνόμενες εξελικτικές διεργασίες αποτελούν το υλικό της ιστορίας", πιστεύει ο ευαίσθητος ποιητής...

Παρέμβαση στις συζητήσεις για τη διαμόρφωση της στάσης του Marx απέναντι στη θρησκεία, με βάση ορισμένα όχι πολύ γνωστά στοιχεία της ζωής του και καθώς την πρώιμη φιλοσοφική παραγωγή του, αποτελεί το δοκίμιο του Sergius Boulgakoff «Ο Karl Marx ως θρησκευτικός τύπος".

Η μαρτυρία των πατέρων της Εκκλησίας μας συνιστά ολοκληρωμένο ανθρωπολογικό οικοδόμημα το οποίο εμπεριέχει αναλύσεις που με ιδιαίτερη έμφαση ευνοούν την περαιτέρω κατανόηση του ανθρώπου από τις λεγόμενες ανθρωπιστικές επιστήμες, κυρίως δε εκείνων της ψυχολογίας και ψυχανάλυσης. Ο συγγραφέας επιχειρεί τη διαπραγμάτευση μιας συγκριτικής ενασχόλησης ανάλογη της οποίας δεν έχει συντελεσθεί μέχρι τώρα, σύμφωνα μάλιστα και προς τα δεδομένα της διεθνούς ψυχολογικής και θεολογικής βιβλιογραφίας. Το υπό διερεύνηση θέμα έρχεται να "προκαλέσει" εποικοδομητικά τους ψυχολόγους και ψυχα...