Από τα Βαλκάνια στη νοτιοανατολική Ευρώπη

Προκλήσεις και προοπτικές στον 21ο αιώνα

Αν και τα Βαλκάνια δεν αποτελούν πλέον την "πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης", είναι σαφές ότι δεν έχουν εξελιχθεί ακόμη σε υπόδειγμα περιφερειακής σταθερότητας, ανάπτυξης και συνεργασίας. Οι πολεμικές συγκρούσεις έχουν μεν τερματιστεί εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά παραμένουν ορισμένες εστίες έντασης, καθώς και διμερείς διαφορές ανάμεσα σε χώρες της περιοχής, με σημαντικότερες το Κοσσυφοπέδιο, το μέλλον της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και τη διαμάχη Ελλάδας-ΠΓΔΜ για το ζήτημα της ονομασίας. Θα πρέπει, βεβαίως, να γίνει αναφορά στην ένταξη Βουλγαρίας και Ρουμανίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, καθώς και Αλβανίας και Κροατίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Η ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ λογικά δεν θα καθυστερήσει πολύ, ενώ η ενταξιακή πορεία των υπολοίπων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων θα είναι σαφώς μακρύτερη χρονικά, τόσο λόγω των προβλημάτων της περιοχής, όσο και της "διευρυνσιακής κόπωσης" (enIargement fatigue) της ΕΕ. Είναι αρκετά ακόμη τα στοιχεία που συνθέτουν το βαλκανικό παζλ. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα δικαιώματα των μειονοτήτων, το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά καθώς και την πορεία της διαδικασίας εκδημοκρατισμού. Στον ανά χείρας τόμο, εξέχοντες ειδικοί εξετάζουν τις εξελίξεις στην Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Βουλγαρία, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, την ΠΓΔΜ, τη Ρουμανία και τη Σερβία, καθώς και ζητήματα όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, το οργανωμένο έγκλημα, ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον εκδημοκρατισμό των Βαλκανίων και ο ρόλος της Ρωσίας. Περιεχόμενα: - Χαράλαμπος Κοντονής, "Η Αλβανία από την κρίση στην ανάπτυξη (1999-2008): Πτυχές της εσωτερικής πολιτικής και ευρω-ατλαντικής πορείας της". - Μαριλένα Κοππά, "ΠΓΔ Μακεδονίας: Οι δυσκολίες δεν τελείωσαν ακόμη..." - Δημήτρης Καιρίδης, "Σερβία-Η ανεκπλήρωτη υπόσχεση: Η δημοκρατική αλλαγή και η κληρονομιά του Μιλόσεβιτς". - Κυριάκος Δ. Κεντρωτής, "Βουλγαρία: πραγματικότητα και αναζητήσεις στις αρχές του 21ου αιώνα". - Νικόλαος Τζιφάκης, Ευστάθιος Τ. Φακιολάς, "Η Ρουμανία στους Ευρω-Ατλαντικούς θεσμούς: Σε αναζήτηση νέου ρόλου". - Όθων Αναστασάκης, "Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο εκδημοκρατισμός της Βαλκανικής περιφέρειας: Μεγάλες προσδοκίες, συγκρατημένες επιδόσεις". - Μάνος Καραγιάννης, "Η ρωσική εξωτερική πολιτική στα μετακομμουνιστικά Βαλκάνια" - Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης, "Η νοτιοανατολική Ευρώπη ως κόμβος μεταφοράς ενέργειας: Επιδράσεις στην περιφερειακή και ευρωπαϊκή ασφάλεια". - Παναγιώτης Γ. Ανδρεσάκης, "Γεωοικονομία και πολιτική μεταφορών: Η συμβολή των σχεδιαζόμενων δικτύων στην ολοκλήρωση του βαλκανικού οικονομικού χώρου". - Αιμίλιος Γιατζίδης, "Οργανωμένο έγκλημα στη ΝΑ Ευρώπη"