Στέγνωσαν τα δάκρυά μας

Έλληνες πρόσφυγες στην Τσεχοσλοβακία

Στα τέλη της δεκαετίας του '40 έφτασαν από την Ελλάδα στην Τσεχοσλοβακία πάνω από 12.000 πολιτικοί πρόσφυγες, η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων μετά από κείνη που μετακινήθηκε προς την Τασκένδη. Αρχικά νόμιζαν ότι η παραμονή τους στην Τσεχοσλοβακία θα είναι προσωρινή. Έπειτα συνειδητοποίησαν ότι η Τσεχοσλοβακία θα γινόταν η δεύτερη πατρίδα τους. Στο παρόν βιβλίο μια ομάδα νεαρών φοιτητών-ερευνητών, υπό την επίβλεψη των ιστορικών Κατερίνας Κράλοβα και Κωνσταντίνου Τσίβου, προσεγγίζει μέσα από τις προφορικές μαρτυρίες πενήντα περίπου αφηγητών-προσφύγων τριών διαφορετικών γενιών την ιστορία των πολιτικών προσφύγων της Τσεχοσλοβακίας. Μετά τον πρόλογο, που μας εισάγει στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής, η συγγραφική ομάδα του βιβλίου αναλύει σε δώδεκα διαφορετικά κεφάλαια τους δρόμους της προσφυγιάς, τις προσπάθειες προσαρμογής των προσφύγων στο περιβάλλον της φιλοξενούσας χώρας, παράλληλα με την αγωνία για τη διατήρηση της εθνικής τους ταυτότητας σε μια προοπτική επαναπατρισμού. "Το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική συμβολή στη μελέτη των πολιτικών προσφύγων του ελληνικού εμφυλίου πολέμου στην Τσεχοσλαβακία, όχι μόνο γιατί απαρτίζεται από αξιόλογες πρωτότυπες μελέτες, αλλά κυρίως γιατί προέρχεται από ερευνητική δραστηριότητα που αξιοποιεί νέες διεπιστημονικές μεθόδους και πολύτιμο αρχειακό και προφορικό υλικό. Είναι ένα πολυσήμαντο εγχείρημα από τη μεριά της τσέχικης επιστημονικής κοινότητας που αναμένει τη συνέχειά του και από άλλες χώρες υποδοχής των ελλήνων πολιτικών προσφύγων". Κατερίνα Τσέκου - Βασίλης Δαλκαβούκης