Σοφοκλής Ελευθερίου Βενιζέλος

Η πολιτική διαδρομή. Το πρόσωπο. Η εποχή

[...] Το ανά χείρας βιβλίο δεν αποτελεί μια πλήρη αποτύπωση της εποχής ή του προσώπου· είναι άλλωστε αμφίβολο (στην καλύτερη περίπτωση) εάν μπορεί να υπάρξει ποτέ μια πλήρης αποτύπωση του παρελθόντος. Έτσι, μελετώντας την πορεία ενός πολιτικού που έπαιξε σημαντικό ρόλο στα χρόνια της εμφύλιας σύγκρουσης, αποφασιστικό ρόλο στην ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση του μετεμφυλιακού σκηνικού, ο τόμος εγείρει μία σειρά ερωτημάτων. Ποιος ήταν ο ρόλος και οι βασικοί στόχοι του Σοφοκλή Βενιζέλου μέσα στο όψιμο μεσοπολεμικό ελληνικό πολιτικό σύστημα; Ποια ήταν η αντίδραση του Κέντρου στην κοσμογονία που αποτέλεσε για την Ελλάδα η -ταυτόχρονα πολεμική και βαθύτατα πολιτική- δεκαετία του '40; Ποια ήταν η συμβολή του Σοφοκλή Βενιζέλου στο πρώτο "φιλελεύθερο πείραμα" των ετών 1950-52, όταν άλλωστε σημειώθηκε και η δική του μεγάλη πολιτική συμβολή, η ένταξη στο ΝΑΤΟ; Εάν ο Σοφοκλής Βενιζέλος υπήρξε ο εκφραστής και συνεχιστής μιας μεσοπολεμικής "αστικής" πολιτικής κουλτούρας, ποιοι ήταν οι στόχοι του για τη διαμόρφωση ενός μετριοπαθούς πολυκομματισμού αλλά και πόσο εφικτές ήταν οι επιλογές του μετά την άνοδο των νέων κοινωνικών δυνάμεων της εαμικής Αριστεράς και της αναμορφωμένης παπαγικής και ιδιαίτερα, μεταγενέστερα, της καραμανλικής Δεξιάς; Κατά πόσον η συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου και η ανάληψη του ανένδοτου αγώνα το 1962-63 συνιστούσαν μία "αλλαγή εποχής" και σηματοδοτούσαν κάποιο μη αναστρέψιμο "ξεπέρασμα" του Σοφοκλή Βενιζέλου και ως προσώπου και ως φορέα μιας πολιτικής στρατηγικής; Κατά πόσον ο Σοφοκλής Βενιζέλος πρότεινε μία εναλλακτική «κεντρώα» πολιτική μέσα στα χρόνια της δοκιμασίας που αποτέλεσε για τον πολιτικό αυτό χώρο η περίοδος 1952-63; Και αν ναι, ποιες ήταν οι συνιστώσες αυτής της εναλλακτικής λύσης στα πεδία της εσωτερικής, αλλά και της εξωτερικής πολιτικής; Τέλος, ποιες ήταν οι συνέπειες της αιφνίδιας απώλειας του στις αρχές του 1964, σε μια εποχή καμπής; [...]