Χάρμα οφθαλμών

Μυθιστόρημα

Η μητέρα ήταν ερμητικά κλεισμένη στον εαυτό της. Είχε μεγάλα ξεσπάσματα τρυφερότητας και θυμού. Μέσα στο σπίτι οι διαθέσεις της είχαν τον πρώτο ρόλο. Ο πατέρας ήταν καλοκάγαθος. Φρόντιζε πάντα να δείχνει τον καλύτερό του εαυτό, αλλά ποτέ δεν ήμουν σίγουρος γι' αυτό που έδειχνε. Οι καυγάδες έμοιαζαν με τις τρομοκρατικές θύελλες που ξεσπούν στις θάλασσες. Η κυρία Όλγα είχε ένα χαρακτήρα πληθωρικό και θεατρικό, κάτι μεταξύ έπαρσης και διαρκούς έντασης. Έζησα μεταξύ αυτών των τριών ανθρώπων που ο καθένας τους είχε διαφορετικό χαρακτήρα. Όλα μέσα στο σπίτι μας φαίνονταν ήρεμα, αλλά δεν ήταν. Εμπεριείχαν την ψευδαίσθηση της ευτυχίας αλλά και την επαπειλούμενη καταστροφή. Όλα ήταν πλημμυρισμένα με μια αίσθηση θεατρικότητας. Καθώς ζούσα μέσα σε αυτή την υπερευαίσθητη ατμόσφαιρα μεταξύ ενός γήινου άντρα και δύο παράξενων γυναικών, καθώς μεγάλωνα μ' όλα αυτά τα ψέματα, μ' όλη αυτή την ανασφάλεια, δεν θα μπορούσα να διαλέξω άλλο επάγγελμα παρά αυτό του ηθοποιού. [...] Είχα συνδεθεί στη γαλλική πρωτεύουσα με τον Βεϊγκαρντέν και ήθελα να πω στον Κουν ότι τον γνωρίζω. Να του μιλήσω για τις απόψεις του για το ανέβασμα του έργου. Τελικά τον συνάντησα, συζητήσαμε πολλά πράγματα που αφορούσαν το θέατρο της Γαλλίας και φεύγοντας μου ανέθεσε να του σχεδιάσω το σκηνικό και τα κοστούμια για το "Καλοκαίρι" του Βεϊγκαρντέν, δυστυχώς όμως η λογοκρισία έκρινε το έργο ακατάλληλο και το απέρριψε. Παρόλα αυτά ο Κουν το ετοίμασε κρυφά και ζήτησε από τους υπεύθυνους της λογοκρισίας να 'ρθουνε να δούνε την πρόβα, για να διαπιστώσουν ότι το έργο δεν έχει κανένα υπονοούμενο εναντίον της χουντικής κυβέρνησης. Δουλεύαμε το "Καλοκαίρι" χωρίς να είμαστε σίγουροι ότι πραγματικά θα ανέβαινε. Ο Κουν είχε θυμώσει φοβερά, δεν έβρισκε ησυχία, κάπνιζε διαρκώς. "Σίγουρα δεν κατάλαβαν το έργο. Μα είναι ηλίθιοι, τι άλλο να πω. Πιο αθώο έργο από αυτό δεν θα έχει υπάρξει". Για μένα, που ήταν η πρώτη σκηνογραφία μου στην Ελλάδα, το γεγονός αυτό είχε αποκτήσει δραματικές διαστάσεις, αλλά το ίδιο ίσχυε και για τον Μόρτζο και τον Λογοθέτη που υποδύονταν τους γάτους, και για τον Αντύπα και την Αδαμάκη, τα δύο παιδιά του έργου. Η επιτροπή της λογοκρισίας μόνο όταν είδε την πρόβα της παράστασης πείστηκε ότι το "Καλοκαίρι" δεν έκρυβε τίποτα το επιλήψιμο και τελικά επέτρεψαν να παρουσιαστεί στο κοινό αφαιρώντας βέβαια πολλές λέξεις που τους φαινόταν προκλητικές και κάπως ύποπτες.