Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Τα κεφάλαια αυτού του βιβλίου, ουσιαστικά αυτόνομες ενότητες, γράφτηκαν σε ξέχωρους χρόνους, σε περιστάσεις διαφορετικές, χωρίς καμιά εννοιολογική σχέση μεταξύ τους. Αναφέρονται σε γεγονότα που δεν συνδέονται, σε εποχές που δεν ταυτίζονται, σε άτομα που δεν σχετίζονται, σε τόπους που δεν επικοινωνούν. Έχουν τη συντομία της αυτονομίας, τη διάρκεια της πραγματικότητας, τη διαφάνεια της προσωπικότητας, της ακεραιότητας τη διαχρονικότητα. Παρόλο που οριοθετούνται από δυο σταθερούς χρονικούς προσδιορισμούς, ΧΘΕΣ ... ΣΗΜΕΡΑ δεν κατατάσσονται, αλλά ελίσσονται και διολισθαίνουν από τον ένα στον άλλο, χωρίς απόλυτη εξάρτηση, δίχως τη δυνατότητα πλήρους καταστιχοθέτησης. Το γεγονός το χθεσινό γίνεται σημερινό συμβάν και τα ενεργούμενα στο παρόν, συνειρμικά παραπέμπουν σε αναμνήσεις του παρελθόντος! Γιατί διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο χρόνο και το γεγονός ως παραγωγό του ουδέποτε καθαρογράφτηκε αλλά απεναντίας, συνεχώς και αενάως η γραμμή αυτή μετατοπίζεται. Ο σήμερα δράστης γίνεται χθεσινός απολογητής, πριν προλάβουμε να τον μελετήσουμε, να τον κατατάξουμε ή να τον ανακρίνουμε. Και ο χθεσινός ήρωας μεταμορφώνεται σε γείτονα μας και οι πράξεις του πρώτου, έργα του δεύτερου, από την ομίχλη της ιστορίας ξαναπροβάλλονται στο κατάφωτο κοινωνικό προσκήνιο. Το μόνο σίγουρο προσδιοριστικό στο χρόνο είναι το αύριο, όταν δεν συνδέεται με άτομα, γεγονότα και καταστάσεις αλλά μόνο με προσδοκίες. Για τούτο και συνεχώς άπιαστο και απλησίαστο, αποτελεί το όριο της ελπίδας και το ορόσημο της αντοχής σε ώρες αγχωτικές, που και αυτό όμως, αδιαμόρφωτο σαν εκτόπλασμα, για να μπει μέσα στην εστία της ιστορικής έρευνας πρέπει να κινηθεί ανάδρομα, ώστε περνώντας επιτροχάδην το σήμερα, να μεταβληθεί σε χθες!!! Να γίνει παρελθόν, ιστορία, μύθος, δράμα, έργο, δράση, παράδοση. Στη συλλογή του πλούσιου αυτού υλικού δεν τηρήθηκε κανένας κανόνας. Δεν υπήρξε καμία σχεδίαση, δεν αποτολμήθηκε προγραμματισμός. Μπήκαν στο στόχαστρο της έρευνας, απροσδόκητα, απρόσκλητα, συμπτωματικά, τυχαία. Λαθραία θα λέγαμε, σε στιγμές αναδίφησης και ερευνητικής αποθησαύρισης. Ξεπετάχτηκαν από το σκοτάδι της άγνοιας, παρθένα, σκονισμένα, ταλαίπωρα, κακοπαθημένα, δυσανάγνωστα και ευαίσθητα. Και στο χρόνο και στη φθορά αλλά και στο συνειδησιακό ερεθισμό ευαίσθητα, για όσους βέβαια τον έχουν ή και για κείνους που θα τον νιώσουν μελετώντας τα. Τέκνα άσχετων συζεύξεων, όχι όλα νομίμων, και ως πράξεις και ως συλλήψεις, αποτελούν κώδικες διδαγμάτων, πηγές γνώσεων, πακτωλούς επιχειρημάτων, αλλοπρόσαλλων ίσως και κατά τις περιστάσεις και αντιδιαστελλόμενων, αλλά πάντα αξιόπιστων και αξιοπρόσεκτων, ακόμα και όταν πληγώνουν, θίγουν, καταδικάζουν ή κατακρίνουν. Αποτελούν κάτοπτρα προσωπικά και κοινωνικούς ανακλαστήρες μα και ανοδικά σκαλοπάτια, πολλές φορές τα ελλείποντα μέχρι σήμερα από την κοινωνική γνωσιολογική μας κλίμακα. Τα κεφάλαια αυτά, ανόμοια εξ αντικειμένου, αυτόνομα ως γεγονότα και άσχετα ως δραστηριότητες, έχουν ένα κοινό τόπο. Είναι όλα τους εκφράσεις μιας κοινωνίας που κληρονομεί τις μεγαλοσύνες και τις αδυναμίες της στο εναλλασσόμενο αύριο, σε μια προσπάθεια να απαλλαγεί από τις δεύτερες ή και κάποτε να τις καλύψει, να τις ομορφοποιήσει, να τις συγκαλύψει και να εξάρει, να προβάλει, να φωτίσει ή να πολλαπλασιάσει τις πρώτες. Είναι η συνεχής ροή μιας κοινωνίας που γράφει τη μεγάλη της Ιστορία μέσα από τις μικρές και ασήμαντες που σαν προσωπικές και επώνυμες έχουν το κύρος της αυθεντικότητας και την παρθενικότητα του ασχολίαστου λόγου. Ο Νόμος της Ηθικής αποτελείτο βασικό εργαλείο του κάθε εξουσιαστή σε όποια βαθμίδα και αν βρίσκεται και σε όποια έπαλξη και αν έχει τοποθετηθεί. Είναι ένας νόμος ανήθικος, γιατί άγραφος και απροσδιόριστος, μπορεί να ρυθμίζεται ως προς τα μεγέθη και τα όρια του, από τις βουλές του χειριστή! Ο νόμος αυτός είναι διάχυτος σε όλο το έργο και ο αναγνώστης θα τον βρει σε κάθε βήμα, σε κάθε πάτημα, στην κάθε απόφαση, ετυμηγορία, γνωμάτευση, εντολή, διαταγή, αναφορά, παραίνεση ή ρύθμιση. Είναι εκείνος που διαρκώς συγκρούεται με το άτομο, όταν μάλιστα αυτό έχει την πολυτέλεια της αντίδρασης, ασχολούμενο στην αναζήτηση της ηθικής του Νόμου. Κάτι το σπάνιο ως φαινόμενο, αποκρουστικό ως προϊόν, κολάσιμο ως πρόθεση, απόβλητο ως προσδοκία, άπιαστο ως ελπίδα!. Αυτή η αναζήτηση, έντονη καθ' όλη τη διάρκεια του βιβλίου, δεν ανιχνεύεται ως παραπληροφορία αλλά απεναντίας προβάλλεται ως προσδοκία, αίτημα, σκοπός, στόχος, επιδίωξη. Πολλές φορές αποτελεί το φλάμπουρο αντιστασιακών εκφράσεων και όχι λίγες τα συνθήματα κοινωνικών αγώνων. Η αναζήτηση της ηθικής του Νόμου ως αγωνιστική έφεση εξοργίζει την εξουσία γιατί αμφισβητεί το δογματισμό της, προβληματίζει τη δικαιοσύνη επειδή ελέγχει τις αυθαιρεσίες της και εκθέτει την εκκλησία αποκαλύπτοντας την κοσμική της έπαρση αφού οι πράξεις σπάνια ορθοτομούν στην υπηρεσία της ευρύτερης ηθικής. Αυτές οι συμπληγάδες που αν τις αναγάγουμε στο χώρο το συνειδησιακό αυτονομούνται από την εξουσιαστική διαπαιδαγώγηση, έτσι που ο κάθε τυραννίσκος να μπορεί να διαβαίνει τη στενωπό ακίνδυνα και άτρωτα, για τον απλό πολίτη αποτελούν τα αδιάβατα όρια της, από το Νόμο της Ηθικής, αντοχής του! Μιας διαπαιδαγωγημένης έντεχνα και συστηματικά αντοχής, που όταν γίνουν υπερβατά με την έξαψη, την έξαρση ή την έγερση, τότε αντικρίζοντας το πεδίο με άλλο, με καθαρό μάτι, και τον διαβαίνει και τον περιδιαβαίνει και τον περιεργάζεται και τον παραβαίνει!!! Με την έμφυτη σκωπτική του διάθεση, ανεκτίμητο αντίδοτο στις πιέσεις, φτάνει ακόμα στο σημείο και να τον περιπαίζει και να τον παρακάμπτει. Με θυσίες, με πόνους, με διώξεις, με επιμονή και πείσμα, που φτάνει τα όρια του παραλόγου, προσπαθεί στην αντινομία του Νόμου της Ηθικής να αντιτάξει την Ηθική του Νόμου. Έτσι η κεφαλονίτικη κοινωνία κέρδισε σκαλοπάτι - σκαλοπάτι την άνοδο. Ετσι με κόπους και με άγχος και με κινδύνους και πάθη και παθήματα κέρδισε τη μάχη της ανέλιξης. Έτσι!., ακριβώς έτσι!"