Διονυσιακά

Ραψωδίες Α - ΣΤ

Ο Νόννος (5ος αι. μ.Χ.) υπήρξε Έλληνας επικός ποιητής. Γεννήθηκε στην Πανόπολιν της Αιγύπτου, το όνομά του είναι Αιγυπτιακό και σημαίνει καθαρός, άγιος. Είναι ο συνθέτης του μεγαλύτερου έπους της αρχαιότητος. Ο τίτλος του είναι "Διονυσιακά" και αποτελείται από 21.000 στίχους, που περιλαμβάνονται σε 48 βιβλία (ραψωδίες) και θυμίζουν τις ισάριθμες τραγωδίες της Ιλιάδος και της Οδυσσείας μαζί. Το περιεχόμενο του ογκώδους αυτού έργου αναφέρεται στις περιπέτειες του Διονύσου (από εδώ και ο τίτλος) από τη γέννησί του μέχρι την αποθέωσί του. Στην μακρά προεισαγωγή του ο ποιητής κάμνει λόγο για τον έρωτα του Διός προς την Ευρώπη, τον Κάδμο και τις περιπέτειες του οίκου του, τον Ζαγρέα, τον κατακλυσμό που ερήμωσε την γη, πολλούς άλλους μύθους και φθάνει στην γέννησι του Βάκχου, του οποίου περιγράφει τις νικηφόρες περιπέτειες, τα θαύματα και τους κινδύνους που αυτός και η ακολουθία του διέτρεξαν σε πολλές χώρες της γης. Ο ποιητής διαθέτει εξαιρετική φαντασία και γνωρίζει να χρησιμοποιεί τα ελληνιστικά κείμενα και να τα παρουσιάζει πολύ έντεχνα. Με την παρεμβολή ιδίως προσώπων με δευτερεύουσα σημασία δημιουργεί προϋποθέσεις για παραγματικά μικρά ποιητικά αριστουργήματα που προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όπως είναι: η Χαλκηδών, ο Γυραίος, η Αρμονία, η Άμπελος κ.λπ. Ο Νόννος με το έργο του αυτό επηρέασε τους συγχρόνους του, όπως φαίνεται και από το γεγονός ότι τον μιμήθηκαν και μερικοί άλλοι ποιητές του 5ου αι. μ.Χ., όπως ο Τρυφιόδωρος, ο Κόλουθος, ο Μουσαίος κ.ά. και έθεσε την σφραγίδα του στην πολιτιστική ταυτότητα της εποχής του.