Ανθρωπολογικά μονοπάτια

Τιμητικό αφιέρωμα στην καθηγητή Ν. Ι. Ξηροτύρη

...στον μέντορά μας... Η παρούσα έκδοση, αποτελεί προϊόν σεβασμού και αγάπης για τον μέντορά μας, καθηγητή Νικόλαο Ι. Ξηροτύρη, έναν "Οδυσσέα" της Ανθρωπολογίας, "ός μάλα πολλά πλάγχθη..." πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω...", τον οποίο είχαμε την τύχη να συναντήσουμε σε κρίσιμες καμπές της ζωής μας. Κάποιοι από μας είναι απολύτως πνευματικά του παιδιά και κάποιοι άλλοι, ηλικιακά ωριμότεροι συνεργάτες του, καταλυτικά επηρεασμένοι από την θεώρησή του για τον κόσμο και τις απαράβατες αρχέςτου. Δεν πρόκειται για μια τυπική πανεπιστημιακή έκδοση, όπως από την πρώτη.στιγμή γίνεται αντιληπτό. Είναι πολύγλωσση, όπως ο κοσμοπολίτης εμπνευστής της, διεπιστημονική και πολυδιάστατη, όπως οφείλει να είναι η Ανθρωπολογία. Απηχεί, πολύ αδρά ωστόσο, το φάσμα των δραστηριοτήτων του Εργαστηρίου Ανθρωπολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, που ιδρύθηκε και άνθισε χάρη στο όνειρο του ιδρυτή του και τη σκληρή ανιδιοτελή δουλειά του ιδίου και των συνεργατών του, που το ενστερνίστηκαν. Διδάκτορες και πρώην ερασμιακοί φοιτητές του, διακεκριμμένοι πανεπιστημιακοί αλλά πρωτίστως φίλοι με κοινό όραμα σφυρηλατημένο από μακρόχρονες συνεργασίες των Ευρωπαϊκών δικτύων παραγωγής γνώσης, συνέβαλαν στην παρούσα έκδοση. Μετά από πολυετή επιτυχημένη επιστημονική πορεία στον Ευρωπαϊκό χώρο, επέστρεψε στην Ελλάδα, εκλεγείς αρχικά ως αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και στη συνέχεια ως καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ώριμος να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις και την εμπειρία του στη γενέτειρα πατρίδα. Ο Ν. Ι. Ξηροτύρης εγκαταστάθηκε το 1991 στην Κομοτηνή, σε μια παγκοσμίως άγνωστη "διανοητική έρημο" όσον αφορά την Ανθρωπολογία και με ιεραποστολική αφοσίωση στα 20 χρόνια της παραμονής του κατάφερε να μας "δείξει το δάσος". Μας εισήγαγε στην αέναη αναζήτηση της επιστημονικής γνώσης και της απροκατάληπτης, συχνά άβολης, "αλήθειας", μας έφερε σε άμεση επαφή με σημαντικές προσωπικότητες της Ανθρωπολογίας και, όπως εύστοχα παρατήρησε ένας φίλος και συνεργάτης καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Κοπενχάγης, "έβαλε την Κομοτηνή στο χάρτη του κόσμου", καθώς πάνω από 40 διεθνούς εμβέλειας επιστημονικές συναντήσεις διοργανώθηκαν επιτυχώς υπό την καθοδήγησή του, χάρη στις διεθνείς του επαφές. Τι μένει από όλα αυτά μετά την αποχώρησή του από την ενεργό υπηρεσία, στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα; Ένα άρτια εξοπλισμένο ερευνητικό εργαστήριο, δυνάμει αξιοποιήσιμο από τους διαδόχους του, μια "σχολή" ολιστικής ανθρωπολογικής σκέψης, που είναι ευθύνη μας να τη διατηρήσουμε ζωντανή, αλλά κυρίως μια παρακαταθήκη/παραίνεση διαρκείας για ελεύθερο στοχασμό, σκληρή εργασία και προσήλωση στις αρχές του επιστημονικού ήθους. Ελπίζουμε, η έκδοση αυτή να αποτελέσει ορόσημο για τους νεότερους επιστήμονες με "ονειροπόλες" ανησυχίες που είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν τα Ανθρωπολογικά Μονοπάτια του... οι φίλοι και μαθητές σου, ευγνωμονούντες....