Λαϊκισμός και εκσυγχρονισμός 1965-2005

Απορίες και κίνδυνοι μιας μαχητικής συμβίωσης

Σε αυτή τη μελέτη, ο συγγραφέας επιχειρεί να εξετάσει επιστημονικά τη σχέση ανάμεσα στο πολεμικό ύφος του λαϊκισμού και τη ρητορική του εκσυγχρονισμού, όπως αυτά τα δύο "ιδεολογικά" ρεύματα εμφανίσθηκαν στην Ελλάδα της περιόδου 1965-2005. Για την κριτική προσέγγιση του λαϊκιστικού ρεύματος, που στην Μεταπολίτευση εκπροσωπήθηκε από το ΠΑΣΟΚ, ο συγγραφέας επιλέγει να παρουσιάσει και να αναδείξει σημαντικές πλευρές του πολιτικού λόγου που κατασκευάζεται από τον Ανδρέα Παπανδρέου ήδη από τα μέσα της κρίσιμης δεκαετίας του 60, ενώ για την τομή του εκσυγχρονιστικού ρεύματος επιλέγεται η "οκταετία" του Κώστα Σημίτη (1996-2004). Ανάμεσα στα ερωτήματα που πραγματεύεται η μελέτη είναι και τα ακόλουθα: δικαιούμαστε, και υπό ποιους όρους, να θεωρούμε ευθέως ανταγωνιστική τη σχέση λαϊκισμού και εκσυγχρονισμού; Με ποιες προϋποθέσεις μπορεί και πρέπει να ελεγχθεί η συναισθηματικοποίηση της πολιτικής, στην οποία προτρέπει ο λαϊκισμός ; Ο λαϊκισμός είναι πάντα "αντιδραστικός" ή μπορεί να υπάρξει και ένας "προοδευτικός", ένας φιλελεύθερος λαϊκισμός; Από την άλλη πλευρά, ποιες δυνατότητες επιτυχίας έχει ένα εκσυγχρονιστικό πρόταγμα το οποίο φιλοτεχνεί την εικόνα του ως ιδρυτικά "αντιλαϊκιστικό"; Στόχος του βιβλίου δεν είναι να ξαναγράψει την ιστορία της Μεταπολίτευσης. Θέλει να αναστοχασθεί κρίσιμες όψεις της, πέρα από τρέχουσες εξιδανικεύσεις και αναθέματα. Να εντοπίσει, με αξιολογική ουδετερότητα, τα εμφανή ελλείμματα ενός προτάγματος που ήθελε να είναι ανανεωτικό, αλλά εκφυλίσθηκε σε δημαγωγία και κρατισμό, επειδή δεν κατόρθωσε να επεξεργασθεί τις "απορίες" που γεννά η μαχητική συμβίωση "λαϊκισμού" και "εκσυγχρονισμού".