Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Φιλόλογοι και ιστορικοί της λογοτεχνίας σχολιάζοντας την πληµµυρίδα των γιατροσοφικών και διαιτητικών σηµειωµάτων της ύστερης βυζαντινής εποχής, κάνουν λόγο για µια "ζούγκλα" χειρογράφων. Έργα µέτριας φιλολογικής αξίας, όπως χαρακτηρίζονται, κείµενα ερανιστικά, που προέρχονται από την ιατρική παράδοση, µε κανονιστικό χαρακτήρα, χαράσσουν το πλαίσιο της υγιεινής διαβίωσης για τον µη εξειδικευµένο, απλό, αλλά συνάµα εύπορο, αναγνώστη.Το κείµενο που ακολουθεί στις επόµενες σελίδες, µάς παραδίδεται µε το όνοµα του Ιερόφιλου (φιλόσοφου, γιατρού-ιατροφιλόσοφου) και έχει εκδοθεί από διάφορους κώδικες µε παραλλαγές (J.-F. Boissonade, A. Delatte, J.-L. Ideler κ.ά.). Το εν λόγω κείµενο θεωρείται από τα πιο πλούσια ως προς το περιεχόµενό του σε σχέση µε άλλα, συνήθως ανώνυµα, έργα της εποχής ή τους στίχους του Πτωχοπρόδροµου εις τους ιβ’ µήνας. Ωστόσο, παρά τη λογοτεχνική του υστέρηση, ο περί τροφών κύκλος του Ιερόφιλου αποτελεί µια ιδιαίτερη µαρτυρία της παράστασης του διαιτητικού/διατροφικού χρόνου για την ύστερη βυζαντινή περίοδο και τα µεταγενέστερα χρόνια. Ο συγγραφέας απαρτίζει ένα ιδεατό µηνολόγιο µε βάση τον υλικό χρόνο· όµως, ο χρόνος της εκκλησίας (και της νηστείας) απουσιάζει, όπως και ο χρόνος της οικονοµίας της φειδούς. Κεντρική µέριµνα είναι η περιοδική διαχείριση των χυµών του ανθρώπου µέσω της ρύθµισης της τροφής και του ποτού, της συχνότητας των σεξουαλικών επαφών, "του αφροδισιάζειν", και των λουτρών. Σε άλλα οµότροπα διαιτητικά αλφαβητάρια υποδεικνύεται και η σηµασία για την υγεία της ελεγχόµενης φλεβοτοµίας.Ο ετήσιος κύκλος του Ιερόφιλου είναι ο αρχαϊκός χρόνος της δίαιτας και της καθηµερινότητας, που ορίζεται από την αυστηρή εποχιακότητα της γεωργικής παραγωγής και της κτηνοτροφίας, τις περιόδους του ψαρέµατος και του κυνηγιού, από τις συνταγές µαγειρικής µε τα πολυαγαπηµένα στους ανθρώπους της εποχής µπαχαρικά και αρωµατικά φυτά, που λειτουργούν ταυτόχρονα ως φάρµακο και άρτυµα. Και παρά τις συµβουλές και νουθεσίες, το κοσµικό αυτό µηνολόγιο παραµένει ένα κείµενο ανάλαφρο, που αξίζει την περιέργειά µας. Ο συγγραφέας του επιφυλάσσει για κάθε µήνα τις συνετές συµβουλές που οδηγούν στη γη της Επαγγελίας: στη γευστική και σαρκική τέρψη και την άσφαλτη καλοπέραση. Καλή σας περιδιάβαση! (Άννα Ματθαίου)