Σύνοψις ιστοριών

Στα μέσα του 11ου αιώνα ο κουροπαλάτης και μέγας δρουγγάριος της βίγλας Ιωάννης Σκυλίτζης επιλέγει με το κατ' εξοχήν ιστορικό του έργο "Σύνοψη Ιστοριών" να επιστρέψει στον 9ο κυρίως και 10ο αιώνα, αποφεύγοντας να εμπλέξει τη γραφή του με την αυτοκρατορική αυλή της εποχής του, γεγονός που τον διαφοροποιεί αισθητά από τους σύγχρονούς του ιστορικούς συγγραφείς Μιχαήλ Ψελλό και Μιχαήλ Ατταλειάτη, αλλά και τους επόμενους του 12ου αιώνα. Συγκεκριμένα στη "Σύνοψη Ιστοριών" παρουσιάζεται η χρονική περίοδος από το θάνατο του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄ (811) έως και την ενθρόνιση του Ισαακίου Κομνηνού (1057)· με άλλα λόγια η δεύτερη φάση της εικονομαχίας, όλη η ιστορία της δυναστείας του Αμορίου, καθώς και η διοίκηση της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τη μακεδόνικη δυναστεία. Στις αρετές του κειμένου συγκαταλέγονται καταρχάς η κατανοητή γλώσσα, το απλό ύφος, η ευρύτητα και ποικιλία των πληροφοριών, ενώ η εξιστόρηση ειδικά της περιόδου από την ενθρόνιση του Βασιλείου Β΄ μέχρι και την αντίστοιχη του Ισαακίου Κομνηνού (976-1057) παραδίδει πληροφορίες που καμία άλλη βυζαντινή πηγή δεν διασώζει, σκιαγραφώντας σφαιρικά τις εξελίξεις στην αυτοκρατορία και αποτιμώντας τους πρωταγωνιστές τους νηφάλια και διαφορετικά από ό,τι οι δύο άλλοι ιστορικοί συγγραφείς του ίδιου αιώνα, με αποτέλεσμα η "Σύνοψη Ιστοριών" να προσφέρει εν πολλοίς την ύλη και τη δομή, πάνω στις οποίες στηρίζονται οι περιγραφές των σύγχρονων ιστορικών για τη βυζαντινή ιστορία του 11ου αιώνα. Ο παρόν πρώτος τόμος της απόδοσης του κειμένου στα νέα ελληνικά συνοδεία του βυζαντινού πρωτοτύπου, εκτενούς εισαγωγής και σχολιασμού, περιλαμβάνει την εξιστόρηση των ετών 811-963. Θα ακολουθήσει και δεύτερος τόμος με τα υπόλοιπα κεφάλαια της "Σύνοψης Ιστοριών", ενώ μελλοντικά σχεδιάζεται να προστεθεί και ένας τρίτος με τη σχολιασμένη μετάφραση της λεγόμενης "Συνέχειας" του Σκυλίτζη.