Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το φιλελληνικό κίνημα που αναπτύχθηκε το 18o αιώνα σrην Ευρώπη είχε την αφετηρία του στις κλασικές σπουδές και τα πρότυπα της αρχαιότητας. Οι περιηγητές που επισκέφθηκαν κατά τους προεπαναστατικούς χρόνους την Ελλάδα με τις εκδόσεις τους, διαποτισμένες από το ρομαντισμό και το φιλελεύθερο πνεύμα της εποχής, συνέβαλαν στη γνωριμία της Δύσης με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και σrην ενίσχυση του φιλελληνικού ρεύματος. Ταυτόχρονα οι ταξιδιώτες ήρθαν σε επαφή με ένα χριστιανικό λαό εξαθλιωμένο από τη μακραίωνη δουλεία και την καταπίεση των Οθωμανών. Επόμενο ήταν με την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, τα εντυπωσιακά κατορθώματα των πρώτων ημερών και τις ηρωικές πράξεις των πρωταγωνιστών η κοινή γνώμη της Ευρώπης και της Αμερικής να εκδηλώσει συναισθήματα συμπαράστασης και βοήθειας προς τους αγωνιζόμενους για την ελευθερία τους Έλληνες. Ο Φιλελληνισμός εκδηλώθηκε με διάφορες μορφές: με την κάθοδο εθελοντών προκειμένου να ενισχύσουν στρατιωτικά τον Αγώνα, με την ίδρυση Φιλελληνικών Κομιτάτων σε διάφορες πόλεις με σκοπό τη συλλογή χρημάτων και εφοδίων, με λόγους, άρθρα και φυλλάδια υπέρ των Ελλήνων, με θεατρικές παραστάσεις, πανοράματα, εμβατήρια και εικαστικές δημιουργίες. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η κυκλοφορία χαρακτικών που απεικόνιζαν σκηνές από την Ελληνική Επανάσταση και ανατυπώνονταν εύκολα. Παράλληλα κυκλοφόρησαν σχεδιάσματα των πρωταγωνιστών του Αγώνα για την ελευθερία, σε πολλά από τα οποία η αναγραφή Au profit des Hellenes φανερώνει ότι πωλούνταν προς όφελος των αγωνιζομένων Ελλήνων. Πολλοί από τους εθελοντές που έσπευσαν σrην Ελλάδα, για να συμμετάσχουν στον Αγώνα, εξέδωσαν την ίδια περίοδο ή λίγο αργότερα τις Αναμνήσεις τους. Ορισμένοι άφησαν μόνο σχεδιάσματα που με τη βοήθεια της λιθογραφίας διαδόθηκαν ευρύτατα στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα δημοφιλείς αναδείχτηκαν οι προσωπογραφίες με την ένδειξη "εκ του φυσικού", παρόλο που πολλές φορές υπάρχουν φανταστικά ή ρομαντικά στοιχεία σε αυτές. Ένας από αυτούς τους ερασιτέχνες ζωγράφους που βρέθηκαν σrην Ελλάδα τα πρώτα χρόνια της Επαναστάσεως ήταν και ο Δανός Adam FriedeI, ο οποίος κατόρθωσε να παραγάγει σειρές από θαυμάσιες λιθογραφίες που απέδιδαν, εκ του φυσικού ή σε μερικές περιπτώσεις με φανταστικό τρόπο, προσωπογραφίες αγωνιστών της Ελληνικής Επαναστάσεως. Η κάθε σειρά περιλαμβάνει εικοσιτέσσερα πρόσωπα και χωρίζεται σε τέσσερεις ομάδες από έξι λιθογραφίες η καθεμιά. Οι εκδόσεις και επανεκδόσεις τους, που είναι πολλές, μαρτυρούν τη σημαντική επιτυχία που είχαν στον καιρό τους. Σήμερα είναι δυσεύρετες και δύσκολα καταρτίζονται πλήρεις σειρές από αυτές. Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος αναγνωρίζοντας την αξία των προσωπογραφιών του Adam Friedel, οι οποίες συνέβαλαν σrη διαμόρφωση της Εικονογραφίας του Αγώνα, φρόντισε να συγκεντρώσει σημαντικό αριθμό από αυτές. Επιθυμώντας να τις κάνει ευρύτερα γνωστές, συμπεριέλαβε την έκδοση αυτή σrη σειρά των δημοσιευμάτων της. Στην προσπάθειά της μάλιστα να ανασυστήσει πλήρως τις διαδοχικές σειρές συγκέντρωσε υλικό και απλό άλλες συλλογές, ώστε να δοθεί μια συνολική εικόνα της εκδοτικής δραστηριότητας του δανού φιλέλληνα. [...] Ι. Κ. Μαζαράκης - Αινιάν Γ.Γ. Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος