Η δίκη του Σωκράτη

Αυτές τις μέρες, που συμπληρώνονται 2400 χρόνια από τη δίκη και τη θανάτωση του Σωκράτη, κυκλοφόρησε το βιβλίο του καθηγητή Κώστα Μπέη, αφιερωμένο σ' αυτήν τη θεματική, η οποία προσεγγίζεται σε τρία επίπεδα: (α) την ξενάγηση στους τόπους του δράματος, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, σχέδια και χάρτες, (β) μια τεκμηριωμένη εισαγωγή στην προσωπικότητα, τις κύριες φιλοσοφικές κατευθύνσεις και τη μεθοδολογία του Σωκράτη, με ιδιαίτερη έμφαση στη διαπραγμάτευση της πολυσύνθετης δέσμης νομικών, κοινωνικών, πολιτικών, φιλοσοφικών και θεολογικών προβλημάτων, που συγκροτούν το υπόβαθρο αυτού του τραγικού σταθμού μέσα στην ιστορία της αθηναϊκής πολιτείας. Προβλήματα, που διατηρούν την καυτή επικαιρότητά τους ως τη δική μας εποχή, όπως είναι το πρόβλημα της κρίσης των δημοκρατικών θεσμών, το πρόβλημα της στάσης της διανόησης απέναντι σ' αυτήν την κρίση, το πρόβλημα της εκμετάλλευσης της ανασφάλειας των ημιμαθών μαζών από φιλόδοξους δημαγωγούς, και το μεγάλο ερωτηματικό που συνοδεύει την επίγνωση του οτι ο θάνατος είναι κοινή μοίρα όλων μας, με μετέωρη την ανησυχία, αν οδηγεί στ' απόλυτο τίποτα ή σε μιαν άλλη -υπερβατική- διάσταση. (γ) Σε τρίτο επίπεδο, το βιβλίο του Κώστα Μπέη κορυφώνεται με τη μορφή φιλοσοφικής τραγωδίας, με τον τίτλο: Ώρα απιέναι Το υλικό γι' αυτό το θεατρικό δράμα έχει αντληθεί από τους πλατωνικούς διαλόγους του Ευθύφρονα, της Απολογίας, του Κρίτωνα και του Φαίδωνα, καθώς και από τ' Απομνημονεύματα του Ξενοφώντα. Προσεγγίζεται όμως κι ερμηνεύεται αυτό το πλούσιο υλικό με συνεκτίμηση των διαστάσεων που έχουν τα ίδια προβλήματα στη σύγχρονη εποχή. Κάθε σκηνή του δράματος ανοίγει με στίχους, που προδιαθέτουν τον αναγνώστη ή το θεατή σ' όσα πρόκειται να επακολουθήσουν, ενώ -στο βιβλίο- κάθε σκηνή κλείνει μ΄ ένα χαρακτικό του ζωγράφου Κώστα Ευαγγελάτου, που ζωντανεύει παραστατικά τα δρώμενα. Αυτήν τη φιλοσοφική τραγωδία ετοιμάζεται το Πανεπιστήμιο Αθηνών να παρουσιάσει σε μια πανηγυρική εκδήλωση τον προσεχή Μάιο στο Ηρώδειο, σε σκηνοθεσία Γιώργου Ρεμούνδου. Πρόκειται για μια σημαντική συμβολή στην τεκμηριωμένη μελέτη της ιστορίας, και ιδίως της ιστορίας του ουσιαστικού και του δικονομικού δικαίου, καθώς και της φιλοσοφίας, με υψηλού επιπέδου αισθητικές διαστάσεις.