Μαριάμπας

Το πρώτο μυθιστόρημα του Γιάννη Σκαρίμπα, ο "Μαριάμπας", γράφτηκε και εκδόθηκε σε μια εποχή εξαιρετικά κρίσιμη για τη νεοελληνική λογοτεχνία. Τόσο στην ποίηση όσο και στην πεζογραφία εγκαταλείπεται βαθμηδόν ο παραδοσιακός τρόπος γραφής και νέες τάσεις, εν μέρει φερμένες από την Ευρώπη, εν μέρει γεννημένες από μια ντόπια ανάγκη για ανανέωση, έρχονται να επικρατήσουν και να δημιουργήσουν ένα νέο ύφος. Από την άποψη αυτή ο "Μαριάμπας" βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή της πρωτοπορίας αφού με την ιδιαίτερη γραφή του εγκαινιάζει το ελληνικό Αντιμυθιστόρημα. Η πολύπλοκη αφηγηματική του τεχνική, η τελείως προσωπική του γλώσσα, η συνεχής υπονόμευση της χρονικής αλληλουχίας, η μίξη των αφηγηματικών επιπέδων, η σάτιρα, η ειρωνεία, ο πρωτοφανέρωτος στην ελληνική λογοτεχνία ήρωάς του -από τους πρώτους αντιήρωες της ελληνικής πεζογραφίας- είναι μερικά από τα πιο σημαντικά συστατικά του μυθιστορήματος· όταν πρωτοκυκλοφόρησε, το 1935 έκανε μεγάλη εντύπωση και προκάλεσε μεγάλους επαίνους αλλά και οργισμένες αντιδράσεις, πάντα όμως με κάποια δόση αμηχανίας μπροστά στο τελείως ιδιότυπο ύφος του. Σήμερα, πενήντα περίπου χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, ο "Μαριάμπας" εξακολουθεί να αποτελεί ένα πρωτοποριακό μυθιστόρημα, είτε σε συνδυασμό είτε ανεξάρτητα από τα ιστορικά συμφραζόμενα της γεννήσής του.