Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με τίτλο "Αγαθάγγελος" ή "Οπτασία του μακαρίου ιερομονάχου Αγαθαγγέλου" κυκλοφόρησε μετά το 1750 σε χειρόγραφη μορφή από τον αρχιμανδρίτη Θεόκλητο Πολυειδή ένα κείμενο, που "συνέχιζε την παλιά χρησμολογική παράδοση και την πλούσια φιλολογία του είδους αυτού, συνδυάζοντας το ύφος και τη γλώσσα των βιβλικών προφητικών κειμένων με τη γοητεία των λαϊκών θρύλων και των χρησμών για την ανάκτηση του Γένους", κατά την παρατήρηση του ιστορικού του Ρήγα Λέανδρου Βρανούση. Όπως ο ίδιος συγγραφέας σημείωνε ο "Αγαθάγγελος" ""Προέλεγε" με ακρίβεια όσα είχαν ήδη συμβή ως την εποχή του και προδιέγραφε τα μέλλοντα, "την συντέλειαν της βασιλείας των Οσμάνων", καλλιεργώντας την πίστη στο "ξανθό γένος" των Ρώσσων. Κυκλοφορούσε ευρύτατα, έντυπο και χειρόγραφο, και διαβαζόταν με κατάνυξη "ως κώδιξ τις θείος, αναγγέλλων βεβαίαν την από τους Τούρκους σωτηρίαν της Ελλάδος"". Ο "Αγαθάγγελος" κυκλοφόρησε σε πολλά χειρόγραφα, που απόκεινται σε διάφορες Βιβλιοθήκες, ενώ πρώτη έντυπη μορφή θεωρείται ότι είναι εκείνη της Βιέννης. Έκτοτε ακολούθησαν και άλλες έντυπες εκδόσεις, το 1824 στο Μεσολόγγι και στη συνέχεια το 1837 και 1838. [...] Συνοπτικά καταλήγουμε να πούμε ότι σύμφωνα με όλα τα στοιχεία της έρευνας τελικά η έκδοση του "Αγαθάγγελου" της Βιέννης δεν είναι έκδοση του Ρήγα. Η πληροφορία του Ζηλοπροφήτη και στη συνέχεια του Αλ. Πολίτη είναι ατεκμηρίωτη και κατ' αυτόν τον τρόπο δεν θα πρέπει πλέον ο Ρήγας Βελεστινλής να θεωρείται εκδότης των "χρησμών του Αγαθάγγελου".