Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τον Ιούλιο του 1889 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Blackwoods" η νουβέλα "Το πορτραίτο του κ. W.H." του Όσκαρ Ουάιλντ. Πρόκειται για μια φιλολογική μελέτη, δοσμένη όμως επιδέξια σε μυθιστορηματική μορφή, σε πρώτο πρόσωπο από έναν ανώνυμο συγγραφέα αφηγητή, που ασχολείται με το μυστήριο της ταυτότητας του κ.W. H. των σονέτων του Σαίξπηρ. Οι θεωρίες των σονέτων είναι γνωστές λίγο πολύ σε όλους τους μελετητές του Σαίξπηρ. Στο κείμενο του Ουάιλντ, ο ήρωάς του, που τον ονομάζει Σύριλ Γκράχαμ, πιστεύει πως ο κ. W. H. είναι ο Ουίλλυ Χιουζ, ένας νεαρός ηθοποιός της ελισαβετιανής εποχής, που υποδύθηκε τους ρόλους πολλών Σαιξπηρικών ηρώων - της Ιουλιέττας, της Ρόζαλιντ, της Δεισδαιμόνας - που ο Σαίξπηρ δημιουργούσε αποκλειστικά γι' αυτόν. Ο Γκράχαμ, ελλείψει αποδεικτικών στοιχείων, αυτοκτονεί. Ο αφηγητής της ιστορίας συγκλονισμένος από την υπόθεση, όντας κι ο ίδιος φανατικός λάτρης του Σαίξπηρ, πείθεται ότι ο κ. W. H. είναι ο Ουίλλυ Χιουζ για να καταλήξει τελικά "ότι δεν είναι". Αυτές οι εναλλαγές, παράλληλα με μια σχολαστική μελέτη - κι όχι απλή παραπομπή - των σονέτων, συνθέτουν τη γοητεία του κειμένου: στο "Πορτραίτο του κ. W. H." έχουμε ένα μυθιστορηματικό "υπαινιγμό", που η φιλολογική σχολαστικότητα και η ιστορική κριτική του υπερβαίνουν την πλοκή. Κείμενο περίεργο σαν υπόθεση, το "Πορτραίτο" κερδίζει από την πολυμάθεια του Ουάιλντ και τον επιδέξιο χειρισμό του θέματος που φτάνει σε ορισμένα σημεία την υπερβολή. Το "Πορτραίτο του κ. W. H." την εποχή της δίκης του Ουάιλντ ξεθάφτηκε από το περιοδικό "Blackwoods" και χρησιμοποιήθηκε εναντίον του. Πολλά χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε ένα χειρόγραφο του Ουάιλντ σχεδόν διπλάσιο σε έκταση. Η πρώτη μορφή θεωρείται η πιο άρτια. Τελειώνοντας επισημαίνω το αιώνιο θέμα της σχέσης καλλιτέχνη - έργου που βρίσκει την τελειότερη έκφραση του σ' ένα άλλο πορτραίτο του Ουάιλντ, "Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ". Σημειωτέον, "Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ" ήρθε στο φως δύο χρόνια αργότερα, το 1891.