Ζωή στο όριο

Δοκίμια για το σώμα, το φύλο και τη βιοπολιτική

Ποια είναι η σχέση της ανθρώπινης ζωής με το πολιτικό στις συνθήκες της δυτικής μετααποικιακότητας; Πώς οι κοινοί τόποι της έμφυλης ιεράρχησης και της εθνικο-κρατικής κυριαρχίας θέτουν τα όρια και τους όρους της ιδιότητας του πολίτη και της ιδιότητας του ανθρώπου; Συνομιλώντας με τη θεωρία της κοινωνικής ανθρωπολογίας, τη φεμινιστική σκέψη και τις μετααποικιακές σπουδές, η συγγραφέας πραγματεύεται την έννοια της ανθρώπινης ζωής ως κρίσιμο πολιτικό διακύβευμα της δυτικής παράδοσης. Μέσω μιας συνάρθρωσης των θεωριών του φύλου και του σώματος με τις προσεγγίσεις της βιοπολιτικής, ιχνηλατεί το ανθρώπινο στο όριό του: στην ξενότητα πάνω στην οποία θεμελιώνεται η ηθικοπολιτική σχέση του υποκειμένου με τους άλλους του. Στο πλαίσιο θεματικών όπως το τραύμα, η επιβίωση, η βία, ο εκτοπισμός, το συμβάν και η ουτοπία, η μελέτη αυτή διερευνά τις αντινομίες της υποκειμενικότητας, της ετερότητας, του λόγου και της εξουσίας, όπως αυτές αποτυπώνονται στις οριακές εκφορές -στα "ξένα σώματα"- της ανθρώπινης ιδιότητας. Στο επίκεντρο αυτής της διερεύνησης βρίσκεται η πολιτική διαχείριση της ζωής στο όριο· δηλαδή, η παραγωγή του πολιτικού, που επιτελείται εκεί όπου η ανθρώπινη υποκειμενικότητα αγγίζει τα επισφαλή όριά της, αλλά και αναμετριέται με την αδυνατότητα της οριοθέτησης. Τοποθετημένο σε κοινωνικές, πολιτισμικές και ιστορικές συνθήκες φύλου, εθνότητας, κοινωνικής τάξης και αρτιμέλειας, το σώμα είναι το κατεξοχήν πεδίο διακύβευσης της ανθρώπινης και της πολιτικής ιδιότητας. Είτε ως ξένο σώμα που πρέπει να αποβληθεί ως ανεπιθύμητο ή να αφομοιωθεί υπό προϋποθέσεις, είτε ως πάσχον σώμα που χρήζει ιατρικής και ανθρωπιστικής προστασίας, το σώμα -κυρίως το κοινωνικά αποξενωμένο και πληγωμένο σώμα- είναι σήμερα στη δικαιοδοσία της βιοπολιτικής της ετερότητας.