Το 10

Μυθιστόρημα

"Το 10" αποτελεί κρίσιμη καμπή στο έργο του Μ. Καραγάτση και είναι ατυχές γεγονός ότι ο θάνατος του συγγραφέα ματαίωσε αμετάκλητα την ολοκλήρωσή του. Για πρώτη φορά ο Καραγάτσης αποστασιοποιείται πλήρως από τους ήρωές του και πλάθει τη μυθιστορηματική του ύλη με χέρι άφοβο έμπειρου τεχνίτη. Δεν υπάρχει εδώ προσωπική εμπλοκή του συγγραφέα, συμμετοχή του στα δρώμενα μέσ' από προσωπεία, αυτοβιογραφικές προβολές, ταυτίσεις, ευνοημένους χαρακτήρες. Υπάρχει συγγραφική διαύγεια, σιγουριά, ψυχρότητα ή και σκληρότητα. Το μέγα πλήθος των προσώπων που κατοικεί στο 10, τη λαϊκή πολυκατοικία του Πειραιά, κινείται με εξαιρετική ακρίβεια και άσφαλτους υπολογισμούς από συγγραφέα που διεκδικεί την ιδιότητα του παντεπόπτη. Έργο ωριμότητας, αυστηρό, βαθύτατα πικρό και απαισιόδοξο, χαρτογραφεί και ανατέμνει τη νεοελληνική κοινωνία της δεκαετίας του '50 με πρωτοφανή και προφητική (αν κρίνουμε τη σημερινή κοινωνική αποσύνθεση) οξυδέρκεια. Άρης Μπερλής, "Μ. Καραγάτσης", στο "Η μεσοπολεμική πεζογραφία", τ. Δ΄, Εκδόσεις Σοκόλη 1992.