Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μετακίνηση και η μείξη πληθυσμών συνέβαινε και συνεχίζει να συμβαίνει. Το πανανθρώπινο δικαίωμα στην ισότιμη εκπαίδευση των παιδιών των μετακινούμενων πληθυσμών παραμένει επίκαιρο. Η διαχείριση της διαπολιτισμικότητας εναπόκειται στην εκπαιδευτική πολιτική του κράτους υποδοχής και στην εκάστοτε αντίσταση των μειονοτήτων για διατήρηση των πολιτισμικών τους στοιχείων. Οι επιστημονικές έρευνες θα συνεχίζουν να κατατίθενται και να συμβάλλουν στην επίλυση αυτών των ζητημάτων. Η ιστορική έρευνα έχει την αξία της γιατί φωτίζει ιστορικές πτυχές και πρακτικές του παρελθόντος που καλό είναι να μην τις αγνοούμε. Από την πλευρά μας επιχειρούμε να φωτίσουμε ένα εκπαιδευτικό γεγονός διαχείρισης της ετερότητας που συνέβη στα Ιωάννινα έναν αιώνα πριν. Κατά τη γνώμη μας αποτέλεσε καινοτομία και γι αυτό οφείλουμε να το φέρουμε στην επιφάνεια. Η παρούσα επιστημονική αναφορά, αφού διερεύνησε την εκπαιδευτική ετερότητα στην περιοχή των Ιωαννίνων στις αρχές του 20ου αιώνα και κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, εστιάζει στη μελέτη περίπτωσης των Ισραηλιτικών σχολείων Ιωαννίνων της Alliance, ενός μοντέλου εκπαίδευσης των εβραίων της διασποράς, βασιζόμενου στην εκπαιδευτική πολιτική ενός γαλλικού Οργανισμού, της A.I.U., που ιδρύθηκε από γάλλους εβραίους το 1860 και είχε υπό την επιρροή του σχολεία στη λεκάνη της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, όπου υπήρχαν Ισραηλιτικές Κοινότητες. Το ενδιαφέρον της παρούσας μελέτης περίπτωσης λειτουργίας μειονοτικών σχολείων βρίσκεται στην επιλογή της γλώσσας διδασκαλίας, ξένης ως προς την ταυτότητα των εβραίων και ως προς την γλώσσα του τόπου διαμονής τους, που λειτούργησε ως συνεκτικός κρίκος ενός διασπορικού λαού που δεν είχε κράτος αναφοράς. Ο στόχος του σχολείου ήταν η δημιουργία συνείδησης της ταυτότητας του πολίτη στον τόπο όπου ζούσε, καθώς και η πολιτική, κοινωνική και οικονομική του ενσωμάτωση και αναρρίχηση. Πραγματεύεται επίσης τη διαπολιτισμικότητα των σχολείων, δεδομένου ότι δεν ήταν περιχαρακωμένο στο πλαίσιο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων, αλλά ανοιχτό ως προς την φοίτηση αλλότριων πληθυσμών. Επίσης αναδύει τις εθνικιστικές συγκρούσεις: αφενός με το ελληνικό κράτος, του οποίου η εκπαιδευτική πολιτική και βούληση ήταν αφομοιωτική για την επικράτηση της ελληνικής γλώσσας ως γλώσσας διδασκαλίας των εβραίων και αφετέρου με τους σιωνιστές που έβλεπαν την εβραϊκή γλώσσα να παραγκωνίζεται και ως εκ τούτου είχαν το φόβο πως το σχολείο δεν συντελούσε στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας των εβραίων. Τα δύο καίρια λοιπόν σημεία που ενδέχεται να προβληματίσουν τον αναγνώστη είναι ποια είναι η σημασία της επιλογής της γλώσσας ως εργαλείο εκπαίδευσης διασπορικών πληθυσμιακών ομάδων και ως φορέα πολιτισμικών και πολιτικών αξιών.