Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το έργο "Έρως πολιτικός: η επιστροφή των Ελλήνων" είναι μια συλλογή δοκιμίων και ομιλιών, επίκαιρων όσο ποτέ άλλοτε. Ο συγγραφέας John P. Anton επιστρέφει εδώ σε ένα έμμονο πρόβλημα που απασχόλησε την ελληνική διανόηση και την πολιτική καθόλη τη διάρκεια της ύπαρξης του νέου ελληνικού κράτους, και τον ίδιο καθόλη τη διάρκεια της ζωής του. Αναζητά τον δρόμο της ελληνικότητας. Ως Έλληνας ο ίδιος της διασποράς δείχνει τη μεγάλη του ευαισθησία για την πατρίδα, τα συμφέροντα των απανταχού Ελλήνων, την τύχη και το μέλλον της ελληνικής κληρονομιάς. Ο ελληνικός πολιτισμός, υποστηρίζει, ήταν και παραμένει παγκόσμιος. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από το εύρος της επίδρασής του. Δυστυχώς, όμως δεν ωφελήθηκαν όλοι από αυτόν. Και το σπουδαιότερο, σίγουρα δεν ωφελήθηκαν όσο έπρεπε οι ίδιοι οι Έλληνες. Άλλοι τον διαστρέβλωσαν κι άλλοι τον προσπέρασαν. Απόδειξη γι' αυτό είναι το γεγονός ότι ο ανθελληνισμός και ο εθνομηδενισμός αυτή τη στιγμή εκκολάπτονται στους κόλπους του ελληνικού χώρου και όχι στη διασπορά. Από την άλλη, εκτός από τους εγχώριους ανθελληνισμούς, οι σχεδιαστές της παγκοσμιοποίησης επιλέγουν τον δρόμο της ισοπέδωσης των εθνικών πολιτισμών, θέτοντας τις βάσεις ενός τεχνητού "μετα-πολιτισμού", τη φενάκη της "κοσμόπολης". Η ύβρις αυτή και οι συνέπειές της θα έπρεπε να ήταν αναμενόμενα πράγματα. Ο καθηγητής John Anton αντιστέκεται σθεναρά στις νοοτροπίες της εξόφθαλμης ολοκληρωτικής εγκατάλειψης ενός από τα πιο ανθηρά κομμάτια του ελληνισμού: του πολιτισμού και της φιλοσοφικής του παράδοσης. Με τη στέρεα σκέψη του, αποσυναρμολογεί αυτή την "προκρούστια κλίνη" και, κινούμενος αντίθετα στον συρμό, όπως αρμόζει σε έναν σπάνιο Έλληνα διανοητή, ανασυναρμολογεί τα διάφορα κομμάτια του ελληνικού πολιτισμού και τον προσφέρει ως ένα ανθρωπιστικό αντίδοτο στη σκληρή τεχνοκρατική αντίληψη, που θέλει να αυτοαποκαλείται προοδευτική και να έχει την θέση του μονόδρομου. Η φιλοσοφική του σκέψη, γνήσια Ελληνική, είναι σκέψη πολιτική και κριτική προς τον δυστροφικό πολιτικό βίο του σύγχρονου ανθρώπου. Μιλά για το ξύπνημα του Πολιτικού Έρωτα και για τις ιδέες του καλού, της ανδρείας, της σοφίας και της δικαιοσύνης που οδηγούν στην αρετή και την ευδαιμονία. Πόσο μπόρεσαν οι μετακλασικές εποχές να επισημάνουν τη σπουδαιότητα της προσφοράς των Ελλήνων σοφών; Πόσο μπόρεσαν να επεκτείνουν προοδευτικά το επιστημονικό και πρακτικό έργο τους; Ο J. Ρ. Anton δίνει τις δικές του εκδοχές και τις επίκαιρες απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα, κυρίως, με τη μελέτη της ιστορίας και τη συγκριτική διερεύνηση των φιλοσοφικών ιδεών, επισημαίνοντας τις μοιραίες όσο και περίεργες καμπές που ακολούθησε η φιλοσοφική-πολιτική διανόηση κατά τους Ρωμαϊκούς, Ελληνιστικούς χρόνους, τον Μεσαίωνα και το Βυζάντιο, την περίοδο του Ουμανισμού και της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού, των μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων της νεωτερικότητας έως σήμερα, την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Αυτό που προτείνει με τα δοκίμιά του είναι μια επιθετική προβολή και επαναφορά των αξιών του ελληνικού πολιτισμού. Για τον Anton, η αποτυχία των σύγχρονων πολιτικών συστημάτων οφείλεται στην αποτυχία των θεωρητικών θεμελιωτών τους, να θέσουν και να απαντήσουν ορθά το ερώτημα για τη φύση του ανθρώπου. Θεωρεί αξεπέραστο τον αριστοτελικό ορισμό του "έλλογου πολιτικού όντος", και πιστεύει ότι τα σύγχρονα προβλήματα που σώρευσε η άλογη απόσπαση του ανθρώπου από τη φύση και η υποταγή του σε πάθη, μπορούν να θεραπευτούν μόνο με την ουσιαστική και συμβολική Επιστροφή των Ελλήνων. Γιατί μόνον το πνεύμα της κλασικής ελληνικής φιλοσοφίας και η ορθή διαχείριση του πολιτισμικού ταμείου που περιέχουν οι ανθρωπιστικές σπουδές, οι τέχνες και οι επιστήμες είναι αποδεδειγμένα σε θέση να βοηθήσουν ουσιαστικά την ανθρωπότητα στους δύσκολους τούτους καιρούς.