Διάλογος ανάμεσα σε έναν ιερωμένο και έναν ετοιμοθάνατο

Dialogue entre un prêtre et un moribund

"Η λογική φίλε μου, και μόνο η λογική πρέπει να μας προειδοποιεί ότι το να βλάπτουμε τους όμοιούς μας δεν μπορεί ποτέ να μας κάνει ευτυχείς· όσο για την καρδιά, μας λέει ότι το να συμβάλλουμε στην ευδαιμονία τους είναι η μεγαλύτερη ευδαιμονία που μας έχει χαρίσει η φύση επί της γης. Όλη η ανθρώπινη ηθική περικλείεται σε αυτή τη φράση: κάνε τους άλλους τόσο ευτυχείς όσο επιθυμείς να είσαι και μην τους κάνεις ποτέ περισσότερο κακό από εκείνο που θα ήθελες να σου κάνουν. Αυτές, φίλε μου, είναι οι μοναδικές αρχές που θα πρέπει να ακολουθούμε και δεν χρειάζεται ούτε θρησκεία ούτε θεός για να το απολαύσει και να το αποδεχτεί κανείς: χρειάζεται μονάχα καλή καρδιά. Νοιώθω ότι αποδυναμώνομαι, κληρικέ. Άφησε τις προκαταλήψεις σου, γίνε άντρας, γίνε ανθρώπινος, δίχως φόβο και προσδοκία· άφησε έξω τους θεούς και τις θρησκείες σου: όλα αυτά είναι για να οπλίζουν το χέρι των ανθρώπων· και μόνο στο όνομα αυτών των φρικαλεοτήτων χύθηκε περισσότερο αίμα στη γη από όλους τους άλλους πολέμους και τις μάστιγες μαζί. Απαρνήσου την ιδέα ενός άλλου κόσμου, δεν υπάρχει· μην απαρνηθείς όμως την απόλαυση της ευτυχίας και την υλοποίησή της. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος που σου προσφέρει η φύση για να ζευγαρώσεις την ύπαρξή σου ή να την εξαπλώσεις... Φίλε μου, η ηδονή υπήρξε πάντοτε το πολυτιμότερο αγαθό μου· σε όλη μου τη ζωή της άναβα καντήλι, τώρα θέλω εγώ να σβήσω στα χέρια της..." Ένας ιερωμένος προσπαθεί μάταια να σώσει την ψυχή ενός ετοιμοθάνατου την έσχατη στιγμή. Ένας σύντομος παιγνιώδης διάλογος που περικλείει τις κεντρικές απόψεις για τη ζωή, τη θρησκεία και τις ηδονές του "θεϊκού" Μαρκήσιου, του "πιο ελεύθερου πνεύματος που υπήρξε ποτέ", κατά τον Απολλιναίρ.