Κοινωνιολογία των αιρέσεων

Από την αίρεση στην εκκλησία και από την εκκλησία στις αιρέσεις και το μυστικισμό: Σπουδή στον Ernst Troeltsch και το σύγχρονο αιρετισμό

Σε τούτη τη μονογραφία επιχειρείται κατά βάσιν η κοινωνιολογική προσέγγιση της χριστιανικής αίρεσης, όπως αυτή προσδιορίζεται από τον Ernst Troeltsch, γερμανό θεολόγο και κοινωνιολόγο, σε σχέση προς τη χριστιανική εκκλησία και το χριστιανικό μυστικισμό. Πρόκειται για τρεις διαφορετικούς βασικούς κοινωνιολογικούς τύπους του χριστιανισμού ως συνέπειες του Ευαγγελίου και βασικές παραμέτρους της ιστορίας. Είναι απαραίτητο να διευκρινίσουμε, για την πληρέστερη κατανόηση του όλου προβληματισμού, ότι τα παραπάνω σχήματα δεν αποτελούν τόσο σταθμούς στην ιστορία του χριστιανισμού, όσο εναλλασσόμενους τρόπους κοινωνικής έκφρασής του. Αυτό σημαίνει ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της αίρεσης μέσα στην εκκλησία, της εκκλησίας στην αίρεση, του μυστικισμού στην αίρεση και την εκκλησία. Επιχειρείται ακόμη η κοινωνιολογική προσέγγιση των σύγχρονων θρησκευτικών και μη θρησκευτικών αιρέσεων και η σχέση τους προς τη χριστιανική. Αποδεικνύεται ότι μεταξύ των δύο αυτών περιοχών εντοπίζονται μεν βασικές ομοιότητες, διαπιστώνονται ωστόσο τεράστιες διαφορές ως προς το λόγο ύπαρξης, τα μέσα δράσης που χρησιμοποιούνται και τη σκοποθεσία.