Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιστορία συνεταιριστικών εγχειρημάτων σαν της Μακεδονίας δεν είναι η ιστορία των κοινωνικών κινημάτων της Μεγάλης Ύφεσης, αλλά ενός ρεύματός τους. Σε αυτό το ρεύμα, οι ουτοπικές κοινότητες συνάντησαν την ανάγκη ανακούφισης της υπαίθρου και την αγωνία για οικονομική μεταρρύθμιση. Ο πασιφισμός και οι αντιλήψεις κατά του φυλετικού διαχωρισμού μπήκαν στο μείγμα. Διάφορες θρησκευτικές παραδόσεις, από τους Κουακέρους του Βορρά έως τους ριζοσπάστες προτεστάντες ιεροκήρυκες του Νότου, έβαλαν κι αυτές το λιθαράκι τους. Ανάμεσα στις διάφορες επιρροές που συνέκλιναν για να δώσουν ζωή και σχήμα στη Μακεδονία, το συνεργατικό κίνημα ήταν μάλλον η σημαντικότερη. Μπορεί οι έως τότε εμπειρίες του ιδρυτή της Μόρις Μίτσελ να προέρχονταν κατά κύριο λόγο από την εκπαίδευση, ωστόσο η δραστηριότητά του στη Μακεδονία και συνολικότερα στον Νότο δείχνει πως το βασικό αντικείμενο των προσπαθειών του εκείνη την περίοδο είχε να κάνει με τα συνεργατικά οικονομικά. Η γλώσσα του καταστατικού της κοινότητας δείχνει άνθρωπο ειδήμονα στο αντικείμενο, και ειδικότερα στην τάση του συνεργατισμού που ξεκίνησε στην Αγγλία το 1844 με το άνοιγμα του περίφημου καταστήματος στο Ρότσντεϊλ.