Διαφορά και επανάληψη

Το αντικείμενο που πραγματεύομαι εδώ πλανάται προφανώς στον αέρα της εποχής μας, και οι ενδείξεις είναι πολλές: Ο όλο και πιο έντονος προσανατολισμός του Χάιντεγκερ προς μια φιλοσοφία της οντολογικής Διαφοράς· η πρακτική του στρουκτουραλισμού βασισμένη στη νομή διαφορικών στοιχείων μέσα σ' έναν χώρο συνύπαρξης· η τεχνική του σύγχρονου μυθιστορήματος που στρέφεται γύρω από τη διαφορά και την επανάληψη, όχι μόνο στον πλέον αφηρημένο στοχασμό του αλλά ακόμη και στις επιτυχημένες τεχνικές του· η ανακάλυψη σε ποικίλους τομείς μιας δύναμης που ανήκει στην επανάληψη, τόσο στο ασυνείδητο όσο ακόμα και στη γλώσσα και στην τέχνη. Όλα αυτά τα σημάδια μπορούν να αποδοθούν σ' έναν γενικευμένο αντιεγελιανισμό. Η διαφορά και η επανάληψη πήραν τη θέση του ταυτόσημου και του αρνητικού, της ταυτότητας και της αντίφασης. [...] Αλλ' όμως η μοντέρνα σκέψη γεννιέται από την αποτυχία της αναπαράστασης και από την απώλεια των ταυτοτήτων. [...] Ο άνθρωπος δεν επιζεί του Θεού, ούτε η ταυτότητα του υποκειμένου επιζεί της ουσίας. [...] Θέλησα να σκεφτώ τη διαφορά καθ' εαυτήν, όπως και τη σχέση του διαφορετικού με το διαφορετικό, ανεξάρτητα από τις μορφές της αναπαράστασης που την ανάγουν στο Ίδιο και την οδηγούν στην άρνηση. Gilles Deleuze