Η μοναξιά ως πάθηση και ως ικανότητα

Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται όσοι, επιστήμονες ή μη, ισχυρίζονται ότι η μοναξιά μαζί με την κατάθλιψη πρόκειται πολύ σύντομα να αποτελέσουν τις μεγάλες επιδημίες του 21ου αιώνα. Το φαινόμενο της μοναξιάς απασχόλησε έντονα, μέσα στους αιώνες, την τέχνη, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία, και στις μέρες μας τις κοινωνικές επιστήμες, κυρίως δε την εφαρμοσμένη κοινωνιολογία. Αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς, δεν υπάρχουν πολλές μελέτες από τους ασχολούμενους με την ψυχική υγεία ψυχολόγους, ψυχιάτρους και ψυχοθεραπευτές, η πλειονότητα των οποίων εστιάζει και υπερτονίζει την παθολογία και τις οδυνηρές συνέπειες της μοναξιάς. Σε αντιστάθμισμα όμως, υπάρχουν μελέτες, όπως του κορυφαίου ψυχαναλυτή Ντόναλντ Γουίνικοτ, οι οποίες αναφέρονται στην ικανότητα του ατόμου να μένει μόνο, θεωρώντας ότι η ικανότητα αυτή είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημάδια ωριμότητας στη συναισθηματική ανάπτυξη και συντελεί στην ανεξαρτησία και τη δημιουργικότητα του ανθρώπου. Σε αυτόν τον τόμο, παρουσιάζουμε τις τρεις σημαντικότερες, κλασικές πλέον, ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις για τη μοναξιά, οι οποίες συμπληρώνονται από δύο νεότερες μελέτες που διερευνούν τα πιθανά οφέλη της μοναχικότητας από τη σκοπιά της ψυχανάλυσης, της πνευματικότητας και της κοινωνικής ψυχολογίας.