Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[set δύο τόμων] Ο Βρετανός περιηγητής Robert Pashley, διδάσκων τότε του Trinity College του Πανεπιστημίου του Cambridge, καταθέτει εδώ τις ποικίλες εντυπώσεις του από την περιήγησή του στην Κρήτη την άνοιξη και το καλοκαίρι του έτους 1834, όταν η μεγαλόνησος βρισκόταν υπό αιγυπτιακή κυριαρχία. Η μακροσκελής (δίτομη) αφήγησή του προσφέρει άφθονα στοιχεία για τη φυσική γεωγραφία, το κλίμα, τη δημογραφία, την τρέχουσα πολιτική κατάσταση, τα λαϊκά έθιμα (καρναβάλι), τη δημοτική ποίηση, τις προλήψεις και τις νοοτροπίες των κατοίκων, χριστιανών και μουσουλμάνων, και τις σχέσει...

Έλληνες και ξένοι ερευνητές συγκεντρώνουν, με ιδιαίτερο πάντα ενδιαφέρον, το υλικό που μας κληροδότησαν περιηγητές της χώρας μας από τα προχριστιανικά χρόνια έως την ίδρυση και εδραίωση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους τον περασμένο αιώνα. Στην έρευνα αυτή, με την αυτονόητη σημασία για την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην μακρά περίοδο της Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας (1204-1821). Οι περιγραφές των Ευρωπαίων περιηγητών, που αφορούν τον ελληνόφωνο χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και μάλιστα στα νησιά και παράλια του Αιγαίου όπου συν...

Λαμαρτίνος, Νερβάλ, Γκωτιέ. Τρεις Γάλλοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα της εικοσαετίας 1832-1852. Προσθέτω επίσης: τρεις ποιητές της ίδιας περίπου εποχής. Και ακόμα: τρεις ρομαντικοί (με ό,τι σχηματικό, απλουστευτικό, ίσως και αδόκιμο, περιέχει η λέξη στην περίπτωσή μας). Μιλούμε, πάντως, για πορείες όπου τα ζητούμενα είναι πολλαπλά: οι γέφυρες, οι σταθμοί, οι αποστάσεις. (...) Κοινός τόπος προορισμού, η Ανατολή, διατηρεί τα θέλγητρα μιας αναντικατάστατης γης της επαγγελίας. Είναι ταυτόχρονα η κιβωτός της γνώσης, το προπύργιο της πίστης, το σταυροδρόμι της λογής λογής ατομικ...

Ο Leon Heuzey (Λεόν Εζέ) πραγματοποίησε το ταξίδι που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο "Excursion dans la Thessalie turque en 1858" (Οδοιπορικό στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858), κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών, πριν από την περίοδο των μεγάλων ανασκαφών, οι οποίες αποκάλυψαν μεθοδικά αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Ολυμπία ή οι Δελφοί. Η πιο συνηθισμένη μέθοδος έρευνας ήταν τότε το "αρχαιολογικό ταξίδι": διέσχιζε κανείς με άλογο την περιοχή που ήθελε να μελετήσει και για την οποία είχε συγκεντρώσει προηγουμένως όλες τις πληροφορίες από...

"... Οι Ρωμιοί της Αθήνας έχουν τις πιο όμορφες γυναίκες του κόσμου... Οι έφηβοι, πάλι, είναι πιο όμορφοι κι απ' τις νεράιδες του δάσους... Το καλύτερο μέλι της οικουμένης το φτιάχνουν οι ευλογημένες μέλισσες της Αθήνας... Τα σύνορα της πόλης είναι κατάφυτα με λογής-λογής λουλούδια... Μόνο ένας Θεός γνωρίζει τον ακριβή αριθμό που 'χουνε οι ονειρεμένοι μπαχτσέδες, τα μποστάνια κι οι αμπελώνες της... ... Μακάρι, όσο θα υπάρχει ο κόσμος, η πόλη της Αθήνας να 'ναι ακμαία και όμορφη!..."

"Το Βασίλειο της Ελλάδας αποτελείται από μια μικρή πόλη και έναν αρκετά μεγάλο αριθμό χωριών. Όμως αυτή η μικρή πόλη διαθέτει έναν θησαυρό, που για χάρη του πολλοί άνθρωποι θα έδιναν όλα τα κτίσματα των πρωτευουσών της Δύσης: την Ακρόπολη. Και αυτά τα χωριά κατοικούνται από μια πανέξυπνη και υπομονετική φυλή, που με το σθένος της νίκησε τις πιο βίαιες τρικυμίες, που αναδύθηκε, πιο ζωντανή παρά ποτέ, από ένα ναυάγιο πολλών αιώνων, που ακόμα πονάει από τα σκληρά χρόνια της δουλειάς και της φτώχειας, μα διαθέτει τα δύο προτερήματα με τα οποία τα δυστυχισμένα έθνη καταφέρνουν ν...

Προτίθεμαι σ' αυτό το βιβλίο να αφηγηθώ την ιστορία ενός επικού εγχειρήματος. Η σκηνή κατακλύζεται από ηρωικές μορφές: Ο Βενιζέλος, ένας σύγχρονος Περικλής που με τη μεγαλοφυΐα του οικοδόμησε ένα έθνος· ο Καραμάνος μια μορφή αστραποβόλα όπως εκείνη του Αχιλλέα, ένας γεννημένος ηγέτης ανθρώπων· ο καλοπροαίρετος, δραστήριος και σώφρονας Δέλτας· ο τολμηρός σαν τον Έκτορα και πιο πετυχημένος απ' αυτόν σε μια καλύτερη υπόθεση Χαρίλαος· ο Διομήδης, ένας θαρραλέος και καλόκαρδος άνθρωπος των χρημάτων και πολλοί άλλοι που τα ονόματα και οι πράξεις τους θα εκτεθούν καθώς θα εκτυλίσσ...

Ο λόρδος Robert Curzon (Κάρζον, ή Κώρζον και Κούρζων στην παλαιότερη ελληνική βιβλιογραφία) είναι ένας από τους πιο γνωστούς δυτικοευρωπαίους ταξιδιώτες και συλλέκτες χειρογράφων του περασμένου αιώνα. Τα βιβλία του για τα ταξίδια στις χώρες και τα μοναστήρια της Ανατολής διαβάστηκαν στην εποχή του πάρα πολύ και είχαν αλλεπάλληλες εκδόσεις. Η επίσκεψη του Curzon στα μοναστήρια των Μετεώρων, το 1834, και η συναρπαστική αφήγησή του, που περιλαμβάνεται στο περίφημο βιβλίο του "Visits to the Monasteries in the Levant" ("Επισκέψεις στα μοναστήρια της Ανατολής", Λονδίνο 1849), έχε...

Ο Κάρολος Τάκερμαν (Charles Tuckerman, 1827-1896), ο πρώτος πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα (1868-71), παραθέτει εδώ τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στην Ελλάδα (The Greeks of Today, Νέα Υόρκη 1872). Μεταφραστής είναι ο Αντώνιος Α. Ζυγομαλάς (1856-1930), διπλωμάτης και (κατόπιν) βουλευτής Αττικο-Βοιωτίας και Υπουργός. Το βιβλίο αποτελεί μια διεισδυτική "ακτινογραφία" ("ως εν κατόπτρω ειλικρινεί", όπως σημειώνει ο μεταφραστής) της κοινωνικής και ιδεολογικής συγκρότησης του ελληνικού βασιλείου στο τρίτο τέταρτο του 19ου αιώνα. Ο Αμερικανός διπλωμάτης καταθέτ...

... "Ωχ" είπα, μόλις πήρα το βιβλίο στα χέρια μου. "Αλλος ένας ξένος θα μας τα πει έξω από τα δόντια". Και στρώθηκα στο διάβασμα, ένα πρωινό των θερινών μου διακοπών. Ώς το απόγευμα είχα τελειώσει. Και είχα -επιτέλους- ανακαλύψει την Ελλάδα που εκ γενετής στροβιλίζεται μέσα μου. Αυτά που πληγώνουν αλλά και αυτά που μαγεύουν... Δεν μας λέει πράγματα που δε γνωρίζουμε ο Τζέιμς Πέτιφερ, μας λέει, όμως, πράγματα που συνήθως τα κρατάμε για τους εαυτούς μας και εκνευριζόμαστε όποτε μας τα υπενθυμίζουν κάποιοι ξένοι. Αλλά αυτός ο βρετανός δημοσιογράφος-ερευνητής καταφέρνει κάτι πο...

"Η έκταση των 42.614 τετραγωνικών χιλιομέτρων της Βορείου Ελλάδος, μοιάζει στον χάρτη να επικάθεται σαν πνεύμα ή τόνος, ψιλή ή περισπωμένη, επί του υπολοίπου ελλαδικού σώματος. Θα εξετάσουμε το φαινόμενο αρχινώντας εκ Δυσμών. [...]" Το 1966 ένας αγγλικός εκδοτικός οίκος θέλησε να εκδώσει έναν οδηγό της Ελλάδας με την εξής ιδιομορφία: γνωστοί συγγραφείς, Έλληνες και ξένοι, θα έγραφαν για το κάθε μέρος του τόπου, καθώς και δοκίμια για την ιστορία, την τέχνη, τον πολιτισμό και τα ήθη των νεοελλήνων. Στον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη ανατέθηκε η Βόρειος Ελλάδα. Αποτέλεσμα το κείμεν...

Ο Vittorio Simonelli έφτασε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 1893, επικεφαλής μιας τριμελούς "επιστημονικής αποστολής". Ο χαρακτηρισμός και τα εισαγωγικά ανήκουν στον ίδιο, πράγμα που σημαίνει, υποθέτω, ότι ο ίδιος γνώριζε -και δε φρόντιζε να το κρύβει- πως οι αποστολές αυτές είχαν βεβαίως τον άμεσο επιστημονικό σκοπό τους, όμως η χρηματοδότησή τους γινόταν στo πλαίσιo ενός γενικότερου πολιτικού σχεδιασμού, ο οποίος απέβλεπε στο να υπάρχει ιταλική παρουσία στο χώρο της Εγγύς Ανατολής. Στο ίδιο άλλωστε πλαίσιο εντάσσεται τόσο η προγενέστερη αποστολή του γνωστού Federico Halbher, ο...