Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Για πολλούς αιώνες οι γραφικοί γυρολόγοι, έμποροι, τεχνίτες και διασκεδαστές κάλυπταν τις ανάγκες του λαού μας. Διατρέχοντας όλη την επικράτεια, έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στην κοινωνική ζωή των απλών ανθρώπων. Στο παρόν πόνημα ζωντανεύουν 35 από αυτούς τους γυρολόγους, μέσα από τις ευτράπελες καταστάσεις και τις σπαρταριστές ατάκες τους.

Παπάς και δάσκαλος ο παπα Γιάννης Σαββανής. Με συνεχή παρουσία στο χωριό της Κορακιάνας μέχρι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Η πολύπλευρη δραστηριότητά του στο χώρο της εκκλησίας, του σχολείου, της Κοινότητας και της κοινωνίας του χωριού καταγράφεται σε μερικές εκατοντάδες στραπατσαρισμένα και δυσανάγνωστα χαρτιά. Ανάμεσα σε αυτά και μερικά γραπτά των προγόνων του που ήταν και αυτοί παπάδες. Μια ιστορία που, εκτός από το θρησκευτικό της μέρος, δίνει εικόνες της κοινωνίας και της καθημερινότητας σε μια εποχή τόσο κοντινή και ταυτόχρονα τόσο μακρινή και άπιαστη. Επειδή ιστορία...

"Το κάψιμο του φλάμπουρου" και με υπότιτλο "Ένα μακρινό δράμα δύο κοντινών χωριών", ακολουθούμενο από ένα ποίημα, με τον τίτλο, με κεφαλαία επίσης γράμματα, "ΠΕΡΝΑΕΙ Η ΛΙΤΑΝΕΙΑ", καθώς και από ένα επεξηγηματικό γλωσσάρι παλαιάς Κερκυραϊκής διαλέκτου.

Το βιβλίο "Ο Κερασοβίτης Άνδρας. Μνήμες και προφορική ιστορία" καταγράφει προφορικές αφηγήσεις των ανδρών του χωριού που αφορούν τα προσωπικά βιώματα και τις μνήμες τους, ως Κερασοβιτών Ανδρών, ως ξενιτεμένων, μαστόρων, γαμπρών, πατεράδων, γεννηθέντων από το 1932 έως το 1967. Τα στοιχεία αυτά προέκυψαν έπειτα από επιτόπια έρευνα στην Αγία Παρασκευή - Κεράσοβο Κονίτσης. Είναι το τρίτο κατά σειρά βιβλίο και αποτελεί συνέχεια των δύο προηγούμενων: Η Κερασοβίτισσα Μάνα και Η Κερασοβίτισσα Νύφη. Ο Δημήτρης Τσούμπανος (γεν. 1941), Κερασοβίτης, ξενιτεμένος εδώ και πενήντα...

Στο βιβλίο αυτό γίνεται προσπάθεια μελέτης του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού της Σάμου, από τη σκοπιά της νέας ελληνικής λαογραφίας. Για να επιτευχθεί αυτό, χρησιμοποιήθηκαν βεβαίως μεθοδολογικά και θεωρητικά - ερμηνευτικά εργαλεία και από συγγενείς της Λαογραφίας επιστήμες, όπως η Κοινωνική Ανθρωπολογία και η Κοινωνιολογία. Ωστόσο η μελέτη αυτή σχεδιάστηκε και συντέθηκε ως μια καθαρώς λαογραφική ανάγνωση και προσπάθεια ερμηνείας του νεωτερικού και μετανεωτερικού λαϊκού πολιτισμού του νησιού, όπως αυτός διαμορφώνεται από τις νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, από την κ...

Ο παραδοσιακός γάµος τελούνταν στο νησί των Οινουσσών µε όλες του τις λεπτοµέρειες κατά τις προηγούµενες δεκαετίες. Ήταν ένα γεγονός που, όπως στα περισσότερα µέρη της Ελλάδας, αφορούσε σε όλο το χωριό, αφού ήταν µια ευκαιρία να ξεφύγουν οι άνθρωποι από τα καθιερωµένα και να διασκεδάσουν µαζί µε το νέο ζευγάρι. Δυστυχώς, στην εποχή µας οι άνθρωποι έχουν υιοθετήσει νέες ξενόφερτες συνήθειες και ελάχιστα πλέον είναι τα παλαιά έθιµα που διατηρούνται.

Τα παραδοσιακά παιγνίδια που υπάρχουν σε αυτό το βιβλίο, είναι έργο της Μάνας μου. Επέλεξα τριάντα από αυτά να δημοσιευθούν. Αφιερώθηκε πολύς χρόνος, παρέα με τη Μάνα μου, για να με βοηθήσει στην περιγραφή κάποιων από τα παιγνίδια που δεν τα θυμόμουν ή δεν γνώριζα. Και αυτός ο χρόνος αποτελεί για μένα ανεκτίμητο θησαυρό ψυχικής επένδυσης, τώρα που η Μάνα μου, από τον Δεκέμβρη του 2018, δεν υπάρχει πλέον στη ζωή. Και αυτό το βιβλίο, είναι αφιερωμένο σε εκείνη. Θ. Α

Στρατευμένος στο πλευρό της Μνήµης, στον αγώνα-της ενάντια στη Λήθη των ηµερών-µας, ο Γιάννης Κ. Τσιαµήτρος διασώζει µε το έργο-του το ιστορικό και πολιτισµικό "ανάγλυφο" του Βερµίου. Ξεκινάει µε την παρουσία Βλάχων-Αρµάνων στο πρώτο µισό του 19ου αιώνα, όταν από τα χωριά της γρεβενιώτικης Πίνδου ήρθαν µε τα τσελιγκάτα τους στα ερειπωµένα από τον χαλασµό του 1822 χωριά του ηµαθιώτικου Βερµίου κι έδωσαν ξανά ζωή στο Σέλι, το Ξηρολίβαδο, τη Μαρούσια, την Κουµαριά κ.ά. Παράλληλα ασχολήθηκε ακόµα και µε τις εγκαταστάσεις στον ίδιο χώρο Κοπατσαραίων, Αρβανιτοβλάχων και Σαρακα...

Θεωρούμε, ότι ένα κτίσμα είναι αρχοντικό, όταν κατασκευάστηκε, επισκευάστηκε ή κατοικήθηκε από κάποιον άρχοντα. Ως κριτήριο για ν' αποδοθεί σε κάποιο άτομο ο τίτλος του άρχοντα, διευκρινίζουμε, ότι εδώ δεν εννοούμε, ούτε θεωρούμε μόνο το άτομο εκείνο που άρχει ή διοικεί, ούτε μόνο τον πλούσιο, τον προύχοντα και τον προεστό, δηλαδή την άρχουσα ή ανώτερη κοινωνικά ή οικονομικά τάξη, αλλά και το άτομο εκείνο, που χωρίς απαραίτητα να είναι εύπορο και αξιωματούχο, συμπεριφέρεται με αξιοπρέπεια, ευγένεια, γενναιοδωρία, ευπρέπεια, αβρότητα και γενικά το άτομο εκείνο, που έχει φινέ...

Έλληνες και Ευρωπαίοι άνθρωποι του πνεύματος ύμνησαν τα δημοτικά μας τραγούδια. Οφείλουμε οι νεοέλληνες αυτόν τον εθνικό μας θησαυρό να τον διαφυλάξουμε. Τα διαμάντια αυτά της ποίησης του λαού μας δεν πρέπει να χαθούν στο φαράγγι της λησμονιάς, αλλά να περισωθούν και να μείνουν ως παρακαταθήκη στο εθνικό θησαυροφυλάκιο. Ο οδοστρωτήρας και η λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης να μην επιτρέψουμε να τα εξαφανίσει. Στο πνεύμα αυτό κινείται και το συγκεκριμένο βιβλίο με τα δημοτικά τραγούδια. Τα περισσότερα από αυτά είναι γνωστά και τραγουδιούνται σε όλον τον ελλαδικό χώρο. Το βιβλ...

Η Αγγελική Χατζημιχάλη αφιέρωσε τη ζωή της στην έρευνα, τη μελέτη και τη διάσωση της λαϊκής κληρονομιάς. Πρωτοπόρος στις σπουδές της λαογραφίας, πραγματοποίησε μια τομή στον τομέα αυτόν με τα οράματα και τους αγώνες της. Ταλαντούχα ζωγράφος, ακούραστη ερευνήτρια, προσέφερε τις δυνάμεις και την περιουσία της στο μεγάλο έργο της διάσωσης και της ανάδειξης του λαϊκού πολιτισμού. Τολμηρή και μαχητική, ταξίδεψε επί χρόνια σε ολόκληρη την Ελλάδα, ηπειρωτική και νησιωτική, κάτω από δύσκολες συνθήκες και με πρωτόγονα μεταφορικά μέσα για να καταγράψει συστηματικά την κατάσταση της λ...

"Γιατί ακόμα μία συλλογή με μαντινάδες; Δεν είναι μια από τα ίδια; Όχι, γιατί πρόκειται για έναν ανεξάντλητο θησαυρό που συμπυκνώνει την ουσία της ψυχής του κρητικού λαού και καθρεφτίζει πιστά τα ήθη και τα έθιμά του. [...] Και στα πρόσφατα όμως χρόνια ο λαός συνεχίζει να συνθέτει μαντινάδες, καθώς η πηγαία έμπνευση είναι ανεξάντλητη. Το παλαιό υλικό εμπλουτίζεται διαρκώς. [...] Οι νεότεροι θα πρέπει να βάλουν βαθιά μέσα στην ψυχή τους ότι πρέπει να διαφυλάξουμε και να προστατέψουμε τα έθιμα και τις παραδόσεις του τόπου μας, όπως έκαναν και οι πρόγονοί μας, αλλά και να τα μ...

Το παρόν αποτελεί την αναθεωρημένη έκδοση των "Τοπωνυμίων Κατσανοχωρίων" που δημοσιεύτηκαν στην Ηπειρωτική Εστία την περίοδο Μαΐου 1979 - Φεβρουαρίου 1981. Πρόκειται για ένα κείμενο που παραδίδεται στο κατσάνικο -και όχι μόνο- κοινό προς μελέτη από τους ρέκτες της λαογραφίας αλλά και προς τέρψη του νόστου των Κατσάνων. Μελετώντας το οι παλιότεροι θα θυμηθούν τα ονόματα των τόπων μέσα στους οποίους έζησαν τα παιδικά τους χρόνια και μερικά από τα τοπωνύμια θα τα μεταδώσουν, έστω και λειψά, στα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Οι νεότεροι θα μπουν στον πειρασμό της αναζήτησης...

Το Πάσχα Ελληνικό γράφτηκε για να γνωρίσουν όλοι και ιδιαιτέρως οι μικροί μας φίλοι τι συμβαίνει στην Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη μας κατά τη μεγάλη αυτή περίοδο της εκκλησίας μας, η οποία ξεκινάει από τη Σαρακοστή, κορυφώνεται τη Μεγάλη Εβδομάδα με την Ανάσταση του Ιησού Χριστού και συνεχίζει με την Ανάληψη του Θεανθρώπου. Περιλαμβάνει τα έθιμα και τις παραδόσεις της πατρίδας μας αυτής της περιόδου.

Οι "λαϊκές" αντιλήψεις, οι "αναπαραστάσεις" του γυναικείου σώματος στα δημοτικά τραγούδια, είναι το θέμα αυτού του βιβλίου. Στα δημοτικά τραγούδια βρίσκουμε συχνά περιγραφές του σώματος της γυναίκας και ιδίως της νέας γυναίκας. Το γυναικείο σώμα στα τραγούδια περιγράφεται συνήθως όχι ως σώμα στατικό αλλά στην κίνησή του στον χώρο, εκφράζοντας μέσα από την ενδυμασία, το βάδισμα, τις χειρονομίες και το βλέμμα διάφορα συναισθήματα και επιθυμίες αλλά και το καθεστώς της γυναίκας (ανύπαντρη, αρραβωνιασμένη/παντρεμένη, χήρα), όπως και την κοινωνική θέση. Το σώμα κινείται στον χώ...

Το βιβλίο τούτο για τις Λογγάδες είναι μια βιωματική αφήγηση στην καταγραφή της ιστορίας του τόπου αυτού, ο οποίος είχε άρρητη σχέση με τη γη και τη λίμνη που απλώνονται μπροστά του. Καταγράφει ήθη και έθιμα, συνήθειες, τρόπους ζωής αλλά και επαγγέλματα που ο χρόνος τα πήρε μαζί του για πάντα. Πρόκειται για ένα μικρό οδοιπορικό στο παρελθόν της Αδρομίστας ή Αρδομίστας, όπως παλιότερα ονομαζόταν το χωριό που βρίσκεται στις όχθες της θρυλικής Παμβώτιδας απέναντι από τα Γιάννινα.

Τα "μυκονιάτικα" πονήματα στο έργο του Παναγιώτη Κουσαθανά δίνουν τη δυνατότητα στον καλοπροαίρετο αναγνώστη να ρίξει ματιές στην αθέατη πλευρά της Μυκόνου, την παλιά και τη νεότερη, την άγνωστη, που την ύπαρξή της ούτε καν υποπτεύεται. Πίσω από την εκτυφλωτική βιτρίνα των τελευταίων πενήντα χρόνων στην ιστορία του νησιού, βιτρίνα στην οποία σωρηδόν και αδιακρίτως εκτίθενται τιμαλφή και ψευδόχρυσα, υπάρχει μια σπηλιά σ' έναν βράχο, όπου έχει "τρυπώσει" κάτι ανεκτίμητο: η εξόριστη ψυχή του τόπου, ξέπνοη μεν, εντούτοις ζωντανή ακόμη. Έτσι, στη μόνη γνωστή ιστορία του νησιο...