Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι καιροί μας χρειάζονται αυτό το βιβλίο σαν κατασταλτικό στην πολιτισμική αλλοίωση της ζωής μας, σαν γέφυρα απ' το περιττό στο απέριττο, από την παραφροσύνη στη λογική, από το αγχώδες στο γαλήνιο κι από τον ανταγωνισμό στην κοινωνική ενότητα. Ανακαλύπτουμε τις ανεπιτήδευτες αρετές των πατεράδων μας, που ήξεραν να αντιμετωπίζουν τα θέματα ηθικής, αισθητικής ύπαρξης και δημιουργίας με μια ενστικτώδη λογική και αξιοθαύμαστη αίσθηση μέτρου. Αναγνωρίζει κανείς μέσα από το βιβλίο, που ήμασταν και που ήρθαμε και χαίρεται που πήγαμε μπροστά. Δεν αξιώνει ο συγγραφέας την επιστρο...

Οι αντιλήψεις, οι πεποιθήσεις και η πίστη των απλών ανθρώπων μέσα από τα ομηρικά έπη, τις τραγωδίες, τις λόγιες δημιουργίες, τις παροιμίες, τα κάλαντα, το δημοτικό τραγούδι, τις παραδόσεις μας. Οι άνθρωποι εύχονται με κάθε ευκαιρία: Εύχονται για μικρά, ασήμαντα καθημερινά γεγονότα, αλλά και για κάθε εξαιρετικό ή έκτακτο γεγονός. Οι ίδιοι άνθρωποι που εύχονται μπορούν και να καταραστούν. Αυτοί που καταριούνται είναι εκείνοι που έχουν την αίσθηση ότι αδικήθηκαν, αλλά δεν έχουν τη δύναμη να αποκαταστήσουν μόνοι τους την αδικία. "Ευχή και κατάρα": Λέξεις πανάρχαιες, με αμετάβλη...

[...] Το φωτογραφικό υλικό του βιβλίου ανάγεται στην περίοδο από τα μέσα της δεκαετίας του 1860 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Οι παλαιότερες φωτογραφίες, που αποτελούν τη χρονική αφετηρία της συλλογής μας, είναι δύο και φέρουν ημερομηνία 1864. Εικονίζουν αντίστοιχα μέλη των οικογενειών Στέα από το Μονοδένδρι και Τζιμοπούλου από τους Κήπους και ανήκουν στο οικογενειακό αρχείο του Κ. Κατσουλίδη. Η επιλογή του υλικού έγινε μεταξύ περίπου 2.800 φωτογραφιών που τις είχαν στα οικογενειακά τους αρχεία και τις προσέφεραν ευγενικά για χρήση στο Ριζάρειο Ίδρυμα εκλεκτοί...

Ξανακυττάζοντας το μικρό αυτό βιβλίο, είκοσι εννέα χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, συλλογίζομαι πόσα πράγματα έχουν έκτοτε μεταβληθεί και πόσο τα όσα περιέχει παραπέμπουν σε εικόνες που μοιάζουν πια πολύ μακρινές, εικόνες πάντως που μοιάζουν να υπερβαίνουν κατά πολύ την απόλυτη χρονική απόσταση από το 1976 μέχρι σήμερα. Όμως, είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτή είναι η πραγματικότητα. Σιδερένιοι σταυροί νομίζω πως δεν κατασκευάζονται πια στη Ζάκυνθο, αφού έχουν αντικατασταθεί από τους μαρμάρινους που είναι του συρμού και οι καλύβες του καλοκαιριού αποτελούν μάλλον μια εξαίρεσ...

Το βιβλίο καταγράφει και δημοσιοποιεί στοιχεία για το χωριό καταγωγής του συγγραφέα τις Βολίμες, αλλά και γενικότερα για την ορεινή Ζάκυνθο. Περιοχή μάλλον αδικημένη από την πλούσια τοπική βιβλιογραφία.

Η λαογραφία ενέταξε, ήδη από τις απαρχές της, το παιδί και την παιδική ηλικία στα ενδιαφέροντά της και ασχολήθηκε αφενός με τα στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού που έχουν στο επίκεντρό τους το παιδί (βιολογική και κοινωνική γέννηση, τελετουργίες διαδοχικών ενσωματώσεων, μορφές διαπαιδαγώγησης, αφηγήσεις κτλ.) και αφετέρου με τον πολιτισμό που δημιουργούν και βιώνουν τα ίδια τα παιδιά (παιχνίδια, επικοινωνία, γλώσσα, μη λεκτικός λαϊκός πολιτισμός κτλ.). Η παρούσα συλλογή και μελέτη έδωσε ακριβώς έμφαση στις παραμέτρους δημιουργίας και μετασχηματισμού ενός πολιτισμού από και...

"Η γραφή του αντανακλά εκείνο το ξεχωριστό λεσβιακό άρωμα και χρώμα. Το βιβλίο αυτό ζωγραφίζει το πορτραίτο ενός κόσμου που έφυγε. Ενός κόσμου που αρνιόταν επίμονα ό,τι τον είχε κατακυριεύσει. Τη μιζέρια. Οι άνθρωποι του Π. Κοντέλλη ήξεραν, μέσα στη φτώχειά τους, να εκτιμούν τη ζωή και τις αξίες της. Πίστεψαν και αγωνίστηκαν έχοντας μπροστά τους το όραμα ενός καλύτερου κόσμου". (απόσπασμα από το βιβλίο) Σκηνές από τη ζωή της Λέσβου ζωντανεύουν μέσα στις σελίδες του βιβλίου "Ζωγραφιές του παλιού καιρού", του πολυβραβευμένου συγγραφέα Πάνου Κοντέλλη, ο οποίος συγκέντρωσ...

[...] Το λαϊκό σπίτι την εποχή στην οποία αναφερόμαστε, αποτελούσε τη λαχτάρα για τον αγρότη, τον οικογενειάρχη που μόνος του αγωνιζόταν και μοχθούσε για να εξασφαλίσει τη στέγη του. Στέγαστρο για τα υπάρχοντά του, εργαστήρι τις πιο πολλές φορές, τόπος διαβίωσης και συνέχισης της αγροτοθαλασσινής ζωής. [...] [...] Το μονόχωρο λαϊκό σπίτι της Καλύμνου έχει ομοιότητες, αλλά και μεγάλες διαφορές με τα αντίστοιχα σπίτια της Δωδεκανήσου. Οι Καλύμνιοι, είχαν συνταιριάξει τις εμπειρικές τεχνικές τους γνώσεις, τις συνθήκες απασχόλησης, τις οικονομικές τους δυνατότητες, με τις κλ...

... Η φιλοτέχνηση της γυναικείας ομορφιάς στα δημοτικό τραγούδι δεν απομακρύνεται από τις βασικές αρχές της επικής και αρχαϊκής τέχνης. Αναφέρεται με μια γενική, συγκεντρωτική λέξη (όμορφη, λυγερή, ξανθή κ.λπ.), για να προστεθεί στη συνέχεια και να προβληθεί μια χαρακτηριστική λεπτομέρεια στη συνέχεια και να προβληθεί μια χαρακτηριστική λεπτομέρεια της ομορφιάς στα επιμέρους στοιχεία του σώματος (μάτια, κόμη, στήθος, μύτη, χέρια, κ.λπ.). Αξιοσημείωτος είναι ο ρόλος του χρώματος στην απόδοση της ομορφιάς. Το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ολοκληρώνεται με πυκνό σύστημα παρομοιώσεων...

Τα αρβανίτικα κείμενα και τραγούδια, όπως και τα αρβανίτικα γλωσσάρια που εκδίδω, εκτός από την γλωσσική τους σπουδαιότητα και μοναδικότητα, ξεδιπλώνουν ένα κόσμο που ζει έντονα και που αγωνίζεται, αφήνοντας μέσα από τη γλώσσα του το χρονικό της ιστορικής του διαδρομής και πορείας. Τ. Γ.

Τα αρβανίτικα κείμενα και τραγούδια, όπως και τα αρβανίτικα γλωσσάρια που εκδίδω, εκτός από την γλωσσική τους σπουδαιότητα και μοναδικότητα, ξεδιπλώνουν ένα κόσμο που ζει έντονα και που αγωνίζεται, αφήνοντας μέσα από τη γλώσσα του το χρονικό της ιστορικής του διαδρομής και πορείας. Τ. Γ.

[...] Τούτη τη ζωή, που εξιστορώ και περιγράφω στο βιβλίο μου "Η βλαχοζωή στα βουνά" δεν είναι δημιούργημα της φαντασίας μου κι ούτε πάρθηκε από γραπτές πηγές. Είναι μια ζωή που έζησα αρκετά χρόνια, στα ψηλοβούνια και στα βουνοπλάγια κι έγινε με τον καιρό ανάσα και λαχτάρα μου, πόθος και καημός μου, βίωμα κι αγάπη μου, κι έγινε ο ίδιος ο εαυτός μου, όμοιος κι απαράλλαχτος με τους βλάχους και τους τσελιγκάδες, τους βασιλιάδες των βουνών μας. Μη σου φαίνεται παράξενο! Όπως σου το λέω είναι! Είναι μια ζωή αληθινή, όμορφη, μια ζωή που γλίστρησε μέσα στο χρονοπέτασμα, εδώ και κά...

Λάμπει ο ήλιος στα βουνά, λάμπει και στα λαγκάδια, λάμπει και στ' Αρκουδόρεμα, στο έρμο Λαμποβίσι. Όπου είν' οι κλέφτες οι πολλοί, οι Κολοκοτρωναίοι. Φορούν τα πόσια τα χρυσά, τις ασημοκουμπούρες τις πέντ' αράδες τα κουμπιά, στα τιρτιροτσαπράζια, που 'χουν τα δαμασκιά σπαθιά, τ' αλάθευτα ντουφέκια, τα γιαταγάνια τα μπηκτά, που στάζουν όλο αίμα. Που 'χουν του λιονταριού καρδιά κια του αϊτού το μάτι, όπου δεν καταδέχονται τη γης για να πατήσουν.

[...] Μέσα από τούτη εδώ τη μικρή μελέτη στοιχειοθετείται η άποψη πως στο πλαίσιο των παραδοσιακών κοινωνιών η αξιοπρέπεια και η προσωπικότητα της γυναίκας διασφαλίζονταν από νόμους εθιμικούς, ίσως πολύ πιο αποτελεσματικά από ότι στο νομικό κράτος του 21ου αιώνα. Τα έγγραφα αποτυπώνουν συνήθειες που αφορούν στην κοινωνία της Μεσσηνιακής Μάνης διακόσια πενήντα χρόνια πριν. Αν λάβουμε υπόψη μας τους αργούς ρυθμούς μεταβολής των παραδοσιακών αυτών κοινωνιών, μπορούμε με ασφάλεια να δεχτούμε ότι η ζωή τους ξεπερνά κατά πολύ τις χρονολογίες εγγράφων. Και οι συνήθειες αυτές θέλο...