Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αν το Όνειρο αποτελεί, κατά το Νίτσε, κύριο γνώρισμα του απολλώνιου χαρακτήρα της τραγωδίας ως οραματικού και φαντασιακού, με τη μελέτη αυτή προσθέτουμε και την Πλάνη. Η Πλάνη χαρακτηρίζει κατ' εξοχήν το λόγο του Απόλλωνα: το δίφορον, το λοξόν και το γνωμικόν εκφράζουν την αμφιλογία του απολλώνιου λόγου που γεννά την τραγική ειρωνεία, στοιχείο δομικό της κλασικής τραγωδίας. Οι τραγικοί ήρωες είναι διονυσιακοί είτε απολλώνιοι, οι δεύτεροι ζουν για να λειαίνουν ή να δυσχεραίνουν - αναλόγως του τραγικού παιχνιδιού - την περιπετειώδη πορεία των πρώτων προς την επίγνωση. Στην τέ...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Χρίστος Αλεξίου, Εισαγωγή - Χρίστος Αλεξίου, Εργογραφία George Thomson - Ο George Thomson στην Αθήνα. Ομιλία στη δεξίωση των λογοτεχνών Μέρος πρώτο: Η αρχαία ελληνική τραγωδία - Πρόλογος - Η γένεση της τραγωδίας - Η "Ορέστεια" του Αισχύλου - Ο "Προμηθέας δεσμώτης" του Αισχύλου - Ο "Οιδίπους τύραννος" του Σοφοκλή - Η "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή - Το πρόβλημα των "Βακχών" - Οι παραστάσεις της αρχαίας τραγωδίας και η εκπολιτιστική αξία των λαϊκών παραδόσεων Μέρος δεύτερο: Τα ομηρικά έπη - Πρόλογος στην πρώτη έκδοση - Μύθος και ιστο...

Η πολλαπλή κρίση, όχι μόνο οικονομική, που περνούν οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου θα γίνει κάποτε αντικείμενο μελέτης των ιστορικών. Θα μας πουν τι και ποιοι έφταιξαν. Ωστόσο, εμείς βιώνουμε σήμερα την κρίση ως παροντικό γεγονός σε εξέλιξη και όχι ως τετελεσμένο ιστορικό συμβάν. Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να "την πούμε" και για να σταθούμε απέναντι στο λόγο της, είναι να τη συλλαβίσουμε θεατρικά. Δεν φτάνει, όμως, να την αφηγηθούμε. Πρέπει και να τη σκηνοθετήσουμε! Να την "παραστήσουμε", δηλαδή, σε μια σκηνή, θεατρικά. Επειδή αυτό που λένε "έξοδο από την κρίση" ή "φως στ...

Αιματοβριθής είναι η ελληνική τραγωδία, το οριακό επίτευγμα των αιώνων. Αίμα ρέει στον Οιδίποδα, τύρρανο. Αίμα στους Επτά επί Θήβας. Αιμόφυρτες είναι οι Βάκχες. Αλλά η τραγική ποίηση δεν είναι αιμοχαρής. Εδώ το αίμα έχει άλλη αποστολή. Είναι αποκάλυψη του εσχάτου. Θέτει το αίμα κάτω από την οριακή εποπτεία του θείου. Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο, την οδύνα και το αίμα, παρευρίσκεται ο παντοδύναμος Δίας. Κινεί τα εγκόσμια νήματα η Μοίρα. Το βαρύ ανθρώπινο πεπρωμένο. Με το τελετουργικό κύρος της η Τραγωδία μεταβάλλει σε ενόραμα τα τραγικά όρια του ανθρώπου. Κατέρχεται στα σκοτ...

Κινούμενη ως το ακραίο διαβάθμιση ο βίος! Κλίμακα από το μηδέν ώς το άπαν. Οι κορυφές δυσπρόσιτες. Ολίγοι οι ορειβάτες. Ο ολιγομαθής αρκείται στο ολίγο, ο ευρυμαθής στο πολύ. Τον βαθύνοο ελαύνει το βαθύ, τον σοφό το Όλον. Το Όλον δεν έχει όρια. Τα διευρύνει συνεχώς ο αγώνας της υπέρβασης. Ενίοτε η αγωνία της αυτοϋπέρβασης. Σταδιοδρόμοι είναι οι άνθρωποι. Σταδιοδρόμοι οι ποιητές, οι φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες, οι σοφοί. Οι πάντες. Μόνο το παν εξαντλεί τις οριακές εφέσεις. Προσδίδει γαλήνη και όλβο. Κομίζει δικαίωση. Υψώνει τον άνθρωπο στο ακραίο όριο της ευθύνης του. Τον αλη...

Το βιβλίο «Σοφοκλής, ο μεγάλος τραγικός» φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα εφαλτήριο για την κατανόηση της ζωής, της εποχής και του έργου ενός φωτεινού ανθρώπου, του Σοφοκλή, ο οποίος κάλυψε σχεδόν ολόκληρο τον 5ο αιώνα, τον πιο ένδοξο της ελληνικής ιστορίας. Γιατί αυτό ήταν η Αθήνα την εποχή του Σοφοκλή: Μια «λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας» του πολιτισμού, στην οποία νωρίτερα από οποιαδήποτε άλλη γνωστή μας κοινωνία, το σύνολο των πολιτών είχε αποκτήσει τακτική, ουσιαστική και δυναμική συμμετοχή στα κοινά. Η έκδοση δεν στέκεται σε ειδικά φιλολογικά ζητήματα και λογοτεχνικές αναλύσει...

Ο Σοφοκλής είναι ένας από τους τρεις μεγάλους ποιητές τραγωδιών. Παρουσιάζει τα πρόσωπα των έργων του εξιδανικευμένα, αναδεικνύει την ηθική φύση τους, τα προβάλλει ως πρότυπα για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Εκτιμήθηκε (και εκτιμάται) πολύ για τις πολλές χάρες της ποιητικής λειτουργίας του, που οδήγησαν τη δραματική τέχνη στην απογείωσή της: η πλοκή των έργων του είναι τεχνικότατη· η διαγραφή των χαρακτήρων του είναι εναργής και ζωηρή· η χρήση της "τραγικής ειρωνείας" είναι δοσμένη με μέτρο· οι λύσεις των δραματικών έργων του είναι περίτεχνες· για τη λογοτεχνική χάρη του ο...

Κεντρική δραματική επιλογή του Σοφοκλή, με βάση τις επτά ακέραια σωζόμενες τραγωδίες του, είναι η θέαση του πάσχοντος πνεύματος και σώματος των ηρώων του. Αυτό σημαίνει ότι το σχέδιο και το νόημα εκάστου σοφόκλειου μύθου συναρτάται άμεσα με την ποιότητα και την ένταση του αντίστοιχου τραγικού λόγου, ο οποίος εστιάζει στη δυναμική του ενδοδραματικού βλέμματος και στην οπτική αποτύπωση του πάθους. Η συνάντηση αυτού του βλέμματος με το πάθος πάνω στην τραγική σκηνή, είτε στο πλαίσιο της αυτοπαρουσίασης του πάσχοντος ήρωα είτε στο πλαίσιο της πρόσληψής του από το ενδοδραματικό...

Ο Σοφοκλής ήταν ένας μεγαλοφυής ποιητής, ο οποίος οδήγησε την τέχνη της τραγωδίας στην ύπατη τελειότητά της. Συνέθεσε δράματα αριστουργηματικά και κληροδότησε στο παγκόσμιο θέατρο τραγικούς ήρωες αιώνιας ακτινοβολίας. Έπλασε μορφές που πασχίζουν να υπερβούν, συχνά με μία πράξη απαράμιλλου θάρρους, τις δυνατότητες τις δοσμένες στον άνθρωπο από τη φύση του, και που τα πάθη τους μας υποβάλλουν σκέψεις και ερωτηματικά γύρω από τη μοίρα του ανθρώπου, γύρω από το αίνιγμα της ζωής. Συγχρόνως ο λόγος του είχε τέτοια ποιότητα, αρμονία και γλυκύτητα, που στην αρχαιότητα τον αποκαλούσ...

Κινούμενη ως το ακραίο διαβάθμιση ο βίος! Κλίμακα από το μηδέν ως το άπαν. Οι κορυφές δυσπρόσιτες. Ολίγοι οι ορειβάτες. Ο ολιγομαθής αρκείται στο ολίγο, ο ευρυμαθής στο πολύ. Τον βαθύνοο ελαύνει το βαθύ, τον σοφό το Όλον. Το Όλον δεν έχει όρια. Τα διευρύνει συνεχώς ο αγώνας της υπέρβασης. Ενίοτε η αγωνία της αυτοϋπέρβασης. Σταδιοδρόμοι είναι οι άνθρωποι. Σταδιοδρόμοι οι ποιητές, οι φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες, οι σοφοί. Οι πάντες. Μόνο το παν εξαντλεί τις οριακές εφέσεις. Προσδίδει γαλήνη και όλβο. Κομίζει δικαίωση. Υψώνει τον άνθρωπο στο ακραίο όριο της ευθύνης του. Τον αληθ...

Αρκετές δυσκολίες συναντά κανείς στην ερμηνεία του "Οιδίποδα τυράννου" του Σοφοκλή. Κι αυτό, γιατί δεν είναι δυνατή η εφαρμογή μιας γενικής ερμηνευτικής άποψης (σχετικά με το νόημα της τραγωδίας), χωρίς τον κίνδυνο να εκβιαστεί η τραγωδία σε επιμέρους σημεία. Φανερός είναι ο πειρασμός να δει κανείς το δράμα κάτω από μοιρολατρικό και θρησκευτικό πρίσμα, σαν δράμα σύγκρουσης με κοινωνικά ταμπού ή κάτω από άλλες ερμηνευτικές οπτικές που έχουν προταθεί και που είναι διαμετρικά αντίθετες μεταξύ τους. Από την πλευρά μου προσπάθησα να δω το ανθρώπινο στοιχείο στην τραγωδία. Άλλ...