Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Από το 1508 ως το 1512, ο Μιχαήλ Άγγελος βρίσκεται στη Ρώμη. Ο πάπας Ιούλιος Β' του έχει αναθέσει να εικονογραφήσει την οροφή στην Καππέλλα Σιστίνα - έργο ορόσημο στην ιστορία της Αναγέννησης. Όμως ο ίδιος ο καλλιτέχνης δυσφορεί. Η πραγματική κλίση του, είναι η γλυπτική· η ζωγραφική σε τέτοιο ύψος απαιτεί υπεράνθρωπο κόπο, η σωματική του καταπόνηση είναι μεγάλη. Και οι προστριβές με τον ποντίφηκα, μια από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες του καιρού του, συνεχείς... Το λιμπρέττο του Κώστα Κουτσουρέλη, "Ο Μιχαήλ Άγγελος στη Ρώμη" (για το μουσικό έργο όπερας δωματίου τ...

Μια δίγλωσση έκδοση ποιημάτων του Τζιακόμο Λεοπάρντι σε μετάφραση Λένας Καλλέργη. Απόσπασμα από το βιβλίο Το τραγούδι του κοριτσιού Τραγούδι επίμονο, μικρής κοπέλας Έρχεσαι από κλειστό δωμάτιο και πλανιέσαι Στους ήσυχους δρόμους γιατί - μου ακούγεσαι Τόσο θλιμμένο; Γιατί μου σφίγγεις τόσο την καρδιά Και φέρνεις δάκρυα στα μάτια; Είσαι όμως πρόσχαρο, μια γιορτινή φωνή Για την ελπίδα. Κάθε σου νότα αντηχεί αναμονή. Ας είσαι χαρωπό στα αυτιά μου μοιάζεις θρήνος Κι ο οίκτος τρυπάει την ψυχή μου. Και μόνο η ιδέα της ελπίδας Φέρνει πόνο Σ' αυτόν...

Όποιος χαρίζει το φως / κινδυνεύει απ' το σκοτάδι. Κανείς δεν του 'πε στο σταυροδρόμι πως πρέπει να διαλέξει ανάμεσα σε δυο ξεχωριστές ζωές που δεν τέμνονται ποτέ. Και το παρέλειψε. Αν κι αμελής, χάρη στην Τύχη φύλακας παραμένει του αδιαίρετου. Το "Ημερολόγιο του '71" άρχισε να γράφεται τον Δεκέμβριο του 1970 και ολοκληρώθηκε, μαζί με το Ημερολόγιο του '72, τον Νοέμβριο του 1972. Πρόκειται για δύο ξεχωριστές ποιητικές συλλογές, οι οποίες θα μπορούσαν ωστόσο και να εκληφθούν ως ένα ενιαίο σύνολο ενενήντα ποιημάτων. Υπό αυτή την έννοια η έκδοση του παρόντος τόμου έρ...

ΠΡΩΙΝΟ Στην όχθη της γαλάζιας λίμνης της ζωής τα λευκά σύννεφα είναι τα σώματα των σάρκινων γιων του ήλιου: ήδη η σκιά βρίσκεται στους ώμους, αλυσίδα βυθισμένων βουνών. Και δροσερά ροδοπέταλα στολίζουν το τραπέζι μας και είναι δάση ακέραια και πράσινα γεμάτα καστανιές που οι φυλλωσιές τους χτυπούν στον άνεμο: ακούς τα πουλιά να φτάνουν; Αυτά δε φοβούνται τα πρόσωπά μας και τα ρούχα μας γιατί σαν τη σάρκα του φρούτου είμαστε φτιαγμένοι από την υγρή γη. (Παστούρο, 10 Ιουλίου 1938)

"Αποφάσισα", λέει ο Δάντης στη "Νέα Ζωή" για τη Βεατρίκη, τον δια βίου έρωτά του, "να μη μιλήσω πια για την ευλογημένη εκείνη γυναίκα ώσπου να μπορέσω αντάξιά της για κείνην να ιστορήσω" και "να πω για κείνην αυτό που δεν ειπώθηκε για καμία". Δυο χρόνια αργότερα θα γράψει για μιαν άλλη γυναίκα, άγνωστη, τις "Rime Petrose". Στα ποιήματα των "Rime Petrose" ακόμη και η ποίηση νικιέται καθώς το μαρτύριο του ερωτευμένου ξεπερνά τα όρια αυτού που μπορεί να λεχθεί. Τον Δάντη οι "Rime Petrose" τον σημάδεψαν ανεξίτηλα προπάντων με την τραχύτητα της γλώσσας που απελευθέρωσαν. Τα π...

Ο τόμος αυτός περιέχει τα ποιήματα της Izabella di Morra που γεννήθηκε το 1520 και δολοφονήθηκε το 1546, στα εικοσί έξι της χρόνια, από τα ίδια της τα αδέλφια. Λόγω του ιδιαιτέρως προσωπικού χαρακτήρα που έχει η ποίησή της, μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες για γεγονότα αλλά για την απήχηση που είχαν αυτά στον ψυχισμό της ποίητριας. Παρά τις ιδιαιτερότητες των συνθηκών στις οποίες ζει η Iζαμπέλλα, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι μια αναγεννησιακή γυναίκα και διανοούμενη , όχι μόνο λόγω των κλασικών και πετραρχικών αναφορών που υπάρχουν στο έργο της, αλλά κυρίως λόγω της π...

"Γραικία" ή καλύτερα "γη του Ότραντο", είναι ο ποιητικός χώρος του Πίνο Μαριάνο. Ένας χώρος γεωγραφικά προσδιορισμένος, γεμάτος ήλιο, ανέμους, εσπεριδοειδή. Ένα μέρος από το οποίο αυτός που γράφει αναχωρεί μια πρώτη φορά για να επιστρέψει έμμονα και βασανιστικά έπειτα, και αυτή η φυγή να επαναλαμβάνεται κάθε φορά έντονα... Ένας τόπος, ο οποίος εξυμνείται μεταφορικά ως "η φυλακή των ανέμων" για να αποδοθεί ποιητικά ως γεωγραφικός προσδιορισμός. Η "Γραικία" του Πίνο Μαριάνο είναι όπως η "Μεθόριος" του Βιτόριο Σερένι ή όπως το "δάσος" του Πιέβε ντι Σολίγκο, όπου ο Ανδρέας Τζα...

Η Gaspara Stampa (1523-1554) θεωρείται από πολλούς κριτικούς της λογοτεχνίας όχι μόνο η κορυφαία ποιήτρια της ιταλικής Αναγέννησης αλλά και μία από τις μεγαλύτερες Ιταλίδες ποιήτριες όλων των εποχών. Οι Gaspara Stampa, Veronica Gambara και Vittoria Colonna αποτελούν το κλασικό τρίπτυχο της γυναικείας αναγεννησιακής ποίησης στην Ιταλία. Κι όμως η Gaspara ξεπερνά τις άλλες δύο σε ποιητική τόλμη και πρωτοτυπία, ενώ συγχρόνως ήταν μία από τις πιο αντισυμβατικές γυναίκες της εποχής της. Τα ποιήματά της ξεκινού ν με την είσοδο της ποιήτριας στη φωτιά του έρωτα, ακολουθούν οι περι...

Non e senza periglio il tuo volto divino dell'alma a chi e vicino com'io a morte, che la sento ognora; ond'io m'armo e consiglio per far da quel difesa anzi ch'i' mora. Ma tuo mercede, ancora che 'l mie fin sie da presso, non mi rende a me stesso; ne danno alcun da tal pieta mi scioglie: che l'uso di molt'anni un di non toglie. Δεν είναι δίχως κίνδυνο το πρόσωπο το θεϊκό σου για την ψυχή εκείνου που πλησιάζει όπως εγώ στο θάνατο, κι αυτό διαρκώς το νιώθω· γι'αυτό με ορμηνεύω κι αρματώνομαι να σου αντισταθώ προτού πεθάνω. Μα όσο κοντά στο τέλ...

Η συλλογή με τίτλο "Οι στάχτες του Γκράμσι" περιλαμβάνει έντεκα ποιήματα, poemetti, όπως δηλώνει ήδη από το εξώφυλλο ο Παζολίνι, ανακαλώντας έτσι τη ρομαντική ποίηση της εποχής του Ρισορτζιμέντο, σε έντεκα συλλαβές δαντικών καταβολών τερτσίνες (συχνά ατελείς), μεταξύ των οποίων και το ομώνυμο, δημοσιευμένα και τα έντεκα από το 1951 μέχρι το 1956 σε περιοδικά. Η υπόδειξη της ορισμένης γενεαλογίας των ποιημάτων της συλλογής, Δάντης και Ρομαντισμός, μαρτυρά την απόπειρα επανακειοποίησης μιας "πολιτικής" ποίησης άλλου τύπου, μακριά σίγουρα από τη σύγχρονή του στρατευμένη· και μ...

Στον 20ό αιώνα ο Πέννα ήταν ένας επίγονος. Αλλά όχι επίγονος του 19ου. Ήταν ο επίγονος μιας παράδοσης που ξεκινά από τον 2ο αιώνα και φτάνει στον Ντ' Ανούτσιο. Ο Ευγένιος Αρανίτσης παρουσιάζοντας στην Ελευθεροτυπία της 31ης Ιουλίου του 1986, το βιβλίο του Σάντρο Πέννα Λίγος Πυρετός έγραφε: "Παρομοιάζουν συχνά τον Πέννα με τους αρχαίους Έλληνες λυρικούς". Ο Ουμπέρτο Σάμπα, μάλιστα, τον συνέκρινε με τον Μελέαγρο από τα Γάδαρα. Σχολιάζοντας ο Σάμπα το ποίημα του Πέννα "Καλοκαίρι" σημείωνε: "Μονάχα ένας Έλληνας (ο Αρχίλοχος) μπόρεσε να κρατήσει μια παρόμοια αίσθηση με τόση απλό...

Η "Θεία Κωμωδία", με τους επτά μέχρι σήμερα αιώνες ζωής της, μας φανερώνεται σαν μια τιτάνια σύνθεση εκείνης της εποχής. Είναι το υψηλό επίτευγμα μιας μεγαλειώδους προσπάθειας, που υποτάσσει στην ιδεολογική και δημιουργική σύλληψη ένα ολότελα εξαιρετικό και πολύπλευρο υλικό. Η αξία του υλικού βρίσκεται τόσο στο πλάτος των παρατηρήσεων, όσο και στο μεγάλο πλήθος των παραστάσεων. Με την αρμονία του ποιητικού περιεχόμενου, με το πλάτος των φαινομένων της πραγματικής ζωής που καθρεφτίζονται πιστά, και με τις ιστορικές παραδόσεις και τους τότε πολιτικούς αγώνες, η "Θεία Κ...

Ποιητής νυχτερινός, με ζωή γεμάτη βάσανα και περιπλανήσεις που τελείωσε με τον μακροχρόνιο εγκλεισμό του στο φρενοκομείο, ο Dino Campana κληρονόμησε τη μεγάλη ρομαντική φιλοδοξία να μεταμορφώσει το έρεβος, το ασυνείδητο, το όνειρο και τον θάνατο σε μια σκοτεινή μελωδική συνήχηση, σε μια απροσδιόριστη βαγκνερική άλω. Υπήρξε όμως, επίσης, σύγχρονος των Κυβιστών, των Φουτουριστών, του De Chirico και του 20ού αιώνα: λάτρευε τον Giotto, τον Masaccio και την τοσκανική εικαστική παράδοση, τον Michelangelo και τον Leonardo. Επιχειρούσε μια λογοτεχνία μνημειακή, πολυτελώς διακοσμητι...

Κοιτάζω τον ουρανό και τα σύννεφα και τα φώτα των ανθρώπων πέρα εκεί, τόσο απρόσιτοι πάντοτε σε μένα. Και δεν ξέρω ποιον θέλω να αγαπήσω τώρα πια, αν όχι το πόνο μου Ειλικρινής, αλλά διεστραμμένος, έξυπνος και πρωτόγονος, ερωτευμένος με τον εαυτό του και τον κόσμο, ο Sandro Penna (1906-1977) γεννήθηκε στην Περούτζια αλλά έζησε στη Ρώμη. Διπλωματούχος λογιστής και μεγάλος τεμπέλης ο Πένα αποτελεί το ιδανικό του "απόλυτου" ποιητή, που πάσχει από νευρώσεις, είναι υποχόνδριος και καταφέρνει να επιβιώσει με την πολύτιμη υποστήριξη καλλιτεχνών και φίλων του. Όλη η πρωτοτυ...