Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι είναι ο έρωτας και τι διακυβεύεται σε μια ερωτική συνάντηση; Σ' αυτό το ερώτημα ο Badiou δίνει μια πρωτόγνωρη απάντηση. Βασιζόμενος στο δίπολο φιλοσοφία ψυχανάλυση, ανασκευάζει με τρόπο ιδιαίτερα πειστικό όλες τις καθιερωμένες απαντήσεις: τη ρομαντική μυθολογία του έρωτα ως εκστατικής συνένωσης των ερωτευμένων, τη θεολογική σύλληψη του έρωτα ως εμπειρίας της ετερότητας, τη μοραλιστική προσέγγιση του έρωτα ως εργαλειοποιημένης αυταπάτης στην υπηρεσία της σεξουαλικότητας και, τέλος, τον μεταμοντέρνο εκφυλισμό του σε συμβόλαιο και εφήμερη περιπέτεια. Αναδεικνύει ότι ο έρωτα...

Η φιλοσοφία που έχει μπει σε βιβλία έχει πάψει να επερωτά τους ανθρώπους. Ό,τι ασυνήθιστο και σχεδόν αβάσταχτο διαθέτει έχει κρυφτεί στην ευπρεπή ζωή των μεγάλων συστημάτων. Για να ξαναβρούμε ακέραιη τη λειτουργία του φιλοσόφου, πρέπει να θυμηθούμε ότι ακόμα και οι φιλόσοφοι-συγγραφείς που διαβάζουμε και που είμαστε δεν έπαψαν ποτέ να αναγνωρίζουν ως ταγό τους έναν άνθρωπο που δεν έγραφε, δεν δίδασκε, τουλάχιστον σε κρατικές έδρες, απευθυνόταν σε όποιους συναντούσε στον δρόμο και αντιμετώπισε δυσκολίες με την κοινή γνώμη και τις αρχές, πρέπει να θυμηθούμε τον Σωκράτη.

Είμαστε ο καθένας μας μάρτυρας μιας διαρκούς διαμάχης μέσα μας: της σύγκρουσης μεταξύ των παθών και του λόγου. Εμείς, για το καλό το δικό μας, υποστήριξαν στην συντριπτική πλειοψηφία τους οι φιλόσοφοι, οφείλαμε να φροντίζαμε από την διαμάχη αυτή νικητής να βγαίνει κάθε φορά ο λόγος. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι είμαστε σκλάβοι των παθών και ότι δίχως αυτά στην ζωή μας δεν θα ήμασταν παρά αδρανείς υπάρξεις, όντα που απλώς θα σκεφτόμασταν χωρίς να κάνομε τίποτα. Στα πάθη, να ξέρεις, μπορεί να ελπίζεις ότι θα ξεπεράσεις τα όρια του κοινού, βαρετού ανθρώπου, αλλά και στα πά...

Πέραν της αρχής της ευχαρίστησης: θα προτείνω μία επιλεκτική ανάγνωση του, που ξεδιαλέγει, που εγκαθιστά διακρίσεις. Όχι χωρίς να ξαναπεράσουμε, σύμφωνα με μία παιδαγωγική στην οποία δεν θα έπρεπε να προσκολληθούμε τυφλά, από πολυπερπατημένα μονοπάτια, θα ήθελα να δώσω προς ανάγνωση τη μη θεσική δομή του Πέραν..., την αθεσική λειτουργία του εντέλει, ας πούμε καλύτερα αυτό που το αποσπά από την απαίτηση της τελικής αρχής, και μάλιστα απλά της αρχής. Διακρίνω αλλού το εναπομένον από την αρχή. Πώς να έχουμε πρόσβαση στο εναπομένον του Πέραν...; Πώς πρέπει να προχωρήσει αυτό...

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...

Στο δεύτερο μέρος του "Είναι και χρόνος" (η μετάφραση του πρώτου μέρους κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη το 1978) ο Martin Heidegger εμπλουτίζει και προεκτείνει την ανακάλυψη η οποία υπήρξε το κορυφαίο επίτευγμα του πρώτου μέρους: ότι το Είναι του ανθρώπου είναι η μέριμνα. Κατά πόσο χαρακτηρίζει αυτή η έννοια ολόκληρο τον άνθρωπο, από την αρχή έως το τέλος του; Για να απαντήσει σ' αυτή την ερώτηση ο Χάιντεγγερ καταπιάνεται με το "τέλος" του ανθρώπου, που είναι ο θάνατος. Μέσα στον καθημερινό τρόπο διαβίωσης οι άνθρωποι ζουν κατά το πλείστον αναυθεντικά. Ξεχνούν τον επικ...

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...

Στο δεύτερο μέρος του "Είναι και χρόνος" (...) ο Martin Heidegger εμπλουτίζει και προεκτείνει την ανακάλυψη η οποία υπήρξε το κορυφαίο επίτευγμα του πρώτου μέρους: ότι το "Είναι" του ανθρώπου είναι η μέριμνα. Κατά πόσο χαρακτηρίζει αυτή η έννοια ολόκληρο τον άνθρωπο, από την αρχή έως το τέλος του; Για να απαντήσει σ’ αυτή την ερώτηση ο Χάιντεγκερ καταπιάνεται με το "τέλος" του ανθρώπου, που είναι ο θάνατος. Μέσα στον καθημερινό τρόπο διαβίωσης οι άνθρωποι ζουν κατά το πλείστο αναυθεντικά. Ξεχνούν τον επικείμενο θάνατό τους και αδιαφορούν για μια βαθύτερη γνωριμία με τον εαυ...

Aν συγκρίνει κανένας τους ορισμούς της μεταφυσικής με τις αντιλήψεις για το απόλυτο, διακρίνει πως οι φιλόσοφοι συμφωνούν μεταξύ τους και μάλιστα παρά τις φανερές διαφοροποιήσεις τους ως προς το ότι διακρίνουν δυο βαθιά διαφορετικούς τρόπους γνώσης ενός πράγματος. Ο πρώτος τρόπος οδηγεί στην περιστροφή γύρω απ' το οριζόμενο πράγμα, ενώ ο δεύτερος εισάγει στο ίδιο το πράγμα. Ο πρώτος εξαρτάται απ' το σημείο στο οποίο τοποθετούμαστε και απ' τα σύμβολα με τα οποία εκφραζόμαστε. Ο δεύτερος δεν έχει "τόπο" και δε στηρίζεται σε κανένα σύμβολο, θα λέγαμε πως η πρώτη γνώση σταματά...

Ο Μάρτιν Χαϊντεγκερ (1889-1976), κορυφαίος διανοητής του εικοστού αιώνα, δίνει ένα νέο προσανατολισμό στη φιλοσοφική επίγνωση και την ιστορία της εποχής μας. Η σκέψη του, γνήσια κατάληξη του δυτικού φιλοσοφικού στοχασμού, οδηγεί στην κατάρρευση της κλασικής οντολογίας, και στην ανάγκη επιστροφής στις αρχέγονες πηγές, αρχίζοντας από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, τον Αναξίμανδρο, τον Ηράκλειτο και τον Παρμενίδη. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η επανατοποθέτηση της οντολογικής απορίας με την προσπάθεια ερμηνείας του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, του φιλοσοφικού και του τραγικ...

Στο βιβλίο αυτό, εκ πρώτης όψεως, έχει κανείς την αίσθηση ότι ο Torrance γράφει για τον πολιτισμό εν γένει, δηλαδή για τη θρησκεία, για την επιστήμη, για τους κοινωνικούς θεσμούς, για τη γλώσσα, για την υλική και ψυχική συνθήκη της ανθρώπινης ύπαρξης ως μια διευρυμένη ανθρωπολογική προσέγγιση. Μια προσεκτικότερη ματιά, όμως, πείθει ότι αντικείμενο του βιβλίου του είναι αυτό που διέπει την ανθρώπινη συνθήκη, αυτό που ο ίδιος ονομάζει "πνευματική αναζήτηση" ή "υπέρβαση". Ειδικότερα, αυτή η αναζήτηση ή υπέρβαση θεμελιώνει και ακυρώνει το πεδίο του θρησκευτικού, το ξεπερνά και...

Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Έντμουντ Χούσερλ εγκαθιδρύει ένα από τα μεγαλύτερα ρεύματα της σύγχρονης φιλοσοφίας, τη Φαινομενολογία. Εντός της φαινομενολογικής παράδοσης, με την πιο στενή ή και με ευρύτερη έννοια, κινήθηκαν έκτοτε εξαιρετικά σημαντικοί φιλόσοφοι, όπως ο Μαξ Σέλερ, ο Μάρτιν Χάιντεγκερ, ο Μωρίς Μερλώ-Ποντύ, ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ, η Χάνα Άρεντ, ο Εμμανουέλ Λεβινάς. Χωρίς αμφιβολία, η ορθή κατανόηση του ξεχωριστού χαρακτήρα και της συνεισφοράς αυτού του σπουδαίου φιλοσοφικού ρεύματος, απαιτεί την αποσαφήνιση των θεμελίων της φαινομενολογικής μεθοδολογίας και στάσ...

Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας εξετάζει τις ηθικές αρχές που διέπουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αναλύει θέματα όπως είναι η σύγκρουση υποχρεώσεων, τα καθήκοντα προς τον εαυτό μου και τους άλλους, το πρόβλημα της ελευθερίας της βούλησης και του ντετερμινισμού. Εισέρχεται σε θέματα μετα-ηθικής και ερευνά κατάπόσον οι ηθικές δηλώσεις είναι πραγματικές προτάσεις, όπως τα υπόλοιπα είδη πραγματικών προτάσεων, ή αξιολογικές κρίσεις. Τέλος εξετάζει τις σχέσεις της ηθικής με δύο άλλους χώρους του επιστητού, την επιστήμη και τη θρησκεία. Εν ολίγοις, πρόκειται για μια συστηματική και εμ...

Ο Λυσιέν Γκολντμάν σχεδίασε να γράψει ένα βιβλίο για τον Λούκατς και τον Χάιντεγγερ όπου, αναφερόμενος στα πρώτα τους κυρίως γραφτά, θα έδειχνε τις συγγένειες και τις διαφορές ανάμεσα στους δύο τούτους διάσημους σύγχρονους φιλοσόφους και τη σημασία τους για την ευρωπαϊκή σκέψη. Ο πρόωρος χαμός του (τον Οκτώβριο του 1970) δεν τον άφησε να πραγματοποιήσει αυτό το σχέδιό του. Το μόνο που πρόλαβε είναι η "Εισαγωγή στον Λούκατς και τον Χάιντεγγερ" - κι αυτή όχι τελειωμένη - που την έγραψε τον Αύγουστο του 1970, όπου καταστρώνει τις βασικές θέσεις του. Είναι το κείμενο που...

H ιστορική και φιλοσοφική έρευνα του Μισέλ Φουκώ έχει περάσει από πολλά στάδια. Ο Todd May ακολουθεί την πορεία της από την πρώιμη "Ιστορία της Τρέλας" μέχρι τη μετά θάνατον δημοσίευση των διαλέξεών του στο College de France, και δείχνει ότι παρά τις συνεχείς μεταβολές, αυτό που εμπνέει και παραμένει σταθερό στο έργο του Φουκώ είναι το ερώτημα: "ποιοι είμαστε;". Με αυτό το ερώτημα ως οδηγό, το βιβλίο προσφέρει μία εντυπωσιακή σε εύρος και βάθος, και συνάμα εύληπτη, συνολική παρουσίαση του φουκωικού έργου και κομβικών εννοιών, όπως: - Η αρχαιολογία - Η γενεαλογία - O λόγο...

Το κολοσσιαίο μέγεθος του πλήθους, η δυσφορία από το συνωστισμό στις δαιδαλώδεις διαδρομές της μεγαλούπολης, η αδιαφορία και η ανωνυμία των μαζοϋποκειμένων που "μαίνονται" γύρω από την ασύλληπτη πολυμορφία των καταναλωτικών κέντρων της Μητρόπολης, αναζητώντας έστω και μια στιγμή διαφοράς, που όμως δεν είναι παρά το παραμορφωτικό προσωπείο της ομογενοποίησης, η αβάσταχτη ανία που επιφέρει ο μηχανικός καταμερισμός των πράξεων και των δραστηριοτήτων και ο οποίος ακολουθεί πιστά τον καταμερισμό της εργασίας και την τάξη των αρμοδίων ειδικών, βυθίζοντας το μαζοϋποκείμενο στην απ...