Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Ο Νίτσε έχασε τα μυαλά του γιατί σκεφτόταν πολύ. Εγώ σκέφτομαι ελάχιστα άρα δεν κινδυνεύω να τα χάσω", αναφώνησε ο Νιζίνσκι στο φρενοκομείο. "Ένα ζευγάρι μπότες είναι προτιμότερες σε κάθε περίπτωση από τον Πούσκιν. Ο Πούσκιν είναι μια βλακώδης πολυτέλεια." Ο Ντοστογιέφσκι σε άρθρο του στην εφημερίδα Epocka. "Ψαρόσουπα". Ο Σαλβαντόρ Νταλί σχολιάζοντας έναν πίνακα του Τζάκσον Πόλοκ. "Δεν διαβάζω ποτέ ένα βιβλίο πριν γράψω κριτική γι' αυτό, για να μην είμαι προκατειλημμένος υπέρ του". Ο Σίντνεϋ Σμιθ στον μπάτλερ του, όταν ο τελευταίος τον ρώτησε αν είχε διαβάσει την "Πτώση...

Αναλαμβάνοντας να εξιστορήσουν τις θεωρητικές και μεθοδολογικές διαδρομές των γραμματολογικών σπουδών από την κλασική αρχαιότητα έως την αυγή του 21ου αιώνα, οι εννέα τόμοι της σειράς "The Cambridge History of Literary Criticism" συνιστούν ένα εντυπωσιακό εκδοτικό εγχείρημα ως προς την ακαδημαϊκή ευρυμάθεια και ερευνητική τεκμηρίωσή τους. Ο όγδοος τόμος, με τον οποίο εγκαινιάζεται η μετάφραση του σημαντικού αυτού έργου αναφοράς στις εκδόσεις του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη), πραγματεύεται, από κοινού με τον έβδομο (Modernism and the New...

Η υιοθέτηση των λέξεων "ερωτικός", "ερωτισμός", με τη σημασία που εννοούμε σήμερα, τοποθετείται μάλλον στα τέλη του 19ου αιώνα, από το 1881 και μετά, την εποχή που η απελευθέρωση των εκφραστικών μέσων, ο πλούτος και η διάδοσή τους μας οδήγησαν στην ανάγκη ταξινόμησης της λογοτεχνικής παραγωγής. Το "ερωτικός" καταχωρίστηκε τότε ανάμεσα στα συνώνυμα "χυδαίος", "ακόλαστος", "άσεμνος", "απρεπής", "πορνογραφικός", κλπ. Θα πρέπει να προστεθεί ο χαρακτηρισμός "υβριστής των χρηστών ηθών", που δεν είναι σημερινός, αλλά χρονολογείται από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, εποχή κατά την οποία...

Από τον Όμηρο στον Οβίδιο, από τον "Ορλάνδο" του Αριόστο μέχρι τον "Ροβινσώνα Κρούσο" του Ντιφόου, από την έννοια της πόλης στον Μπαλζάκ ως την έννοια της επανάστασης στον Πάστερνακ, και από τα λεκτικά παιχνίδια του Φλωμπέρ στις φορμαλιστικές ακροβασίες του Κενώ, μια μεγάλη, πολυποίκιλη πινακοθήκη της παγκόσμιας λογοτεχνίας περνάει μπροστά από το κριτικό αλλά και συναισθηματικό μάτι του Ίταλο Καλβίνο. Στα κείμενα αυτά που εκδόθηκαν μετά το θάνατό του, ο Ιταλός συγγραφέας ξαναδιαβάζει μερικούς από τους αγαπημένους του συγγραφείς και τους αναλύει όπως μόνο αυτός ξέρει: ως συγ...

Μετά την εποχή της κριτικής και της λογοτεχνικής ιστορίας, ήρθε η εποχή της λογοτεχνικής θεωρίας, ή μάλλον των λογοτεχνικών θεωριών που εκδιπλώθηκαν και συγκρούστηκαν τα τελευταία σαράντα χρόνια. Συμφωνούν, ωστόσο, σε ορισμένα σημεία. Αρνούνται κάθε λογής ψυχολογισμό, δέχονται κάποιου είδους φορμαλισμό και, πάνω απ’ όλα, απαρνούνται την κοινή λογική, τις «αυτονόητες ιδέες» περί λογοτεχνίας: το συγγραφέα ως αυθεντία που νοηματοδοτεί το κείμενο· τον κόσμο ως σημείο αναφοράς του έργου· την ανάγνωση ως διάλογο μεταξύ συγγραφέα και αναγνώστη· το ύφος ως επιλογή ενός τρόπου γραφή...

Με τις διαλέξεις για την έννοια του μοντέρνου, ο Μ. Αrnold διατυπώνει κριτήρια που καθιστούν "αιώνια ενδιαφέρουσα" μια λογοτεχνία και γενικότερα γραμματεία. Υπερασπίζεται με πάθος την κλασική περίοδο από τις επιθέσεις που δέχονταν και δέχεται μέχρι και σήμερα. Βασικός διαμορφωτής της σύγχρονης θεωρίας της κριτικής και της ανθρωπιστικής παιδείας, συνδέει άμεσα το μοντέρνο με τη φιλοσοφία της ιστορίας και των πολιτισμών, την εκπαιδευτική και εκκλησιαστική πολιτική των μεταρρυθμίσεων, τις σχέσεις συντηρητισμού - φιλελευθερισμού, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής και της κο...

Το βιβλίο "Μοντερνισμός και πρωτοπορίες" προσανατολίζει τον αναγνώστη σε μια περιδιάβαση μέσα από έννοιες, όρους και ιδέες σε ρεύματα και κινήσεις στο χώρο της λογοτεχνίας, κινήσεις που αρχίζουν το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στη Γαλλία και κορυφώνονται τις πρώτες δεκαετίες του 20ού στα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της Ευρώπης, από όπου απλώνονται σε όλο τον κόσμο. Στην περιδιάβασή του αυτή ο αναγνώστης παρατηρεί τους τολμηρούς πειραματισμούς που ανατρέπουν τη στατικότητα του παλαιού λογοτεχνικού καθεστώτος και ανοίγουν το δρόμο σε επαναστατικές κατακτήσεις. Παράλληλα, παρα...

Το έργο "Όψεις της λογοτεχνίας των Ελλήνων της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας" του αναγνωρισμένου στον επιστημονικό αυτό χώρο Καθηγητή Γιώργου Καναράκη εξετάζει, περιγράφει και αναλύει τη λογοτεχνική δημιουργία των Ελλήνων στους αντίποδες, από τις σποραδικές αναλαμπές της στις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι το εύρωστο λογοτεχνικό σώμα των ημερών μας, διαμέσου ποικίλων όψεων της λογοτεχνίας αυτής, όπως της ιστορίας της, των πηγών της, των τάσεών της, της θέσης της στις αντίστοιχες λογοτεχνίες της Ελλάδας και της πολυπολιτισμικής Αυστραλίας κ.λπ., που τελικά όλες μαζί συνθέτου...

Η λέξη "σύμμεικτα" είναι μια παλιά λέξη της λογιοσύνης που περιγράφει με ακρίβεια τη συνύπαρξη στην ίδια έκδοση κειμένων διαφορετικών ως προς το είδος, το ύφος, το περιεχόμενο και το χρόνο. Η λέξη "παραλλάξ" δηλώνει το περίεργο καθεστώς αυτών των κειμένων στον τρόπο που διαδέχονται το ένα το άλλο και στην παράξενη συνομιλία που αναπτύσσεται, καθώς έχουν ανασυρθεί από το αρχικό τους περιβάλλον για να ενταχθούν στο καινούργιο. Πρόκειται τώρα πια για άλλη δυνατότητα ανάγνωσης, αφού προτείνεται διαφορετική προοπτική και αλλότροπος συσχετισμός για κείμενα που ήδη έχουν την ξ...

"Το διήγημα" του Χριστόφορου Μηλιώνη είναι ένα είδος εγχειριδίου, συνοπτικής δηλαδή ιστορίας του ελληνικού διηγήματος για πρακτική χρήση, και απευθύνεται, κατά κύριο λόγο, στους αναγνώστες που θα ήθελαν να έχουν μια συνολική εικόνα της καταγωγής και της εξέλιξης αυτού του είδους που, εξαιτίας της μικρής του έκτασης, συγκεντρώνει όλη τη μέριμνα του δημιουργού στη συμπύκνωση και στην ευρηματικότητα. Δεν αποτελεί -και δε θα ήταν δυνατόν να συμβεί διαφορετικά- πρωτογενή φιλολογική εργασία, αλλά προσπαθεί να δώσει έγκυρες και, όπου ήταν απαραίτητο, τεκμηριωμένες πληροφορίες για...

Σκοπός του ανά χείρας συλλογικού τόμου είναι να καταδείξει, μέσα από παλαιότερα και νεότερα παραδείγματα, τους δεσμούς, φανερούς ή λανθάνοντες, που αναπτύσσονται ανάμεσα στη λογοτεχνία και την κριτική όταν ασκούνται από το ίδιο πρόσωπο. Κριτικοί λογοτεχνίας και πανεπιστημιακοί αναλαμβάνουν, μέσα από το πρίσμα παρόμοιων αναρωτήσεων, να μας επανασυστήνουν παλαιότερους συγγραφείς μας. Και συγκεκριμένα: ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος τον Κωστή Παλαμά, η Βενετία Αποστολίδου τον Δημήτρη Χατζή, ο Γιώργος Αράγης τον Τέλλο Άγρα, ο Ευριπίδης Γαραντούδης τον Τάκη Σινόπουλο, ο Δημήτρης Δημη...

Στην ιστορία της λογοτεχνίας ο όρος "δεύτερη σοφιστική" περιγράφει την ελληνική λογοτεχνική δημιουργία που παράγεται κατά το διάστημα από τον 1ο έως τον 3ο αιώνα μ.Χ. με περίοδο μεγαλύτερης ακμής κυρίως τον 2ο. Καλύπτει το σημαντικότερο τμήμα των αυτοκρατορικών χρόνων, δηλαδή της περιόδου κατά την οποία η Ρώμη, ως κυρίαρχη δύναμη του τότε κόσμου, ασκεί την εξουσία της με βάση το αυτοκρατορικό σύστημα διακυβέρνησης. Στους μελετητές της η αυτοκρατορική εποχή αποκαλύπτεται με πολλές μεταμφιέσεις. Ανασηκώνοντας κανείς το ένδυμα της ρωμαϊκής διοίκησης βρίσκει από κάτω την εικόνα...

Ο εικοστός αιώνας γνώρισε την άνθηση της κριτικής της λογοτεχνίας. Μιας λογοτεχνίας πάνω στη λογοτεχνία. Στα δέκα κεφάλαια του παρόντος βιβλίου, ο Jean - Yves Tadie διερευνά τους ζωντανούς άξονες της σύγχρονης κριτικής: τον ρωσικό φορμαλισμό, τις μεγάλες γερμανικές συνθέσεις, τη Σχολή της Γενεύης με τη σπουδή της συνείδησης, την κριτική του φαντασιακού, την ψυχανάλυση, την κοινωνιολογία, τις σχέσεις μεταξύ γλωσσολογίας και λογοτεχνίας, τη σημειωτική, τη γενετική, την ποιητική. Αλλά κάθε τύπος κριτικής είναι επίσης έργο ενός ανθρώπου ή μιας ομάδας πανεπιστημιακών. Ο συγγραφέ...

Οι Ιχνηλασίες συνίστανται κυρίως από κριτικές, αισθητικές και στοχαστικές προσεγγίσεις σε λογοτεχνικά, επιστημονικά και φιλοσοφικά έργα που διακρίνονται για την απαραμείωτη αξία τους μέσα στον χρόνο. Οι συγγραφείς που προσεγγίζονται, εξακολουθούν να σημαδεύουν την εποχή μας, καλύπτουν ευρύτατο φάσμα και εκπροσωπούν πολλές και κάποτε διιστάμενες πνευματικές παραδόσεις. Ανάμεσά τους ο Καμύ και ο Μάνν, ο Ντύρρενματ και ο Λόουρι, ο Καίστλερ και ο Μερλώ-Ποντύ, ο Ρουσσώ και ο Κίρκεγκωρ, ο Καστοριάδης, ο Κονδύλης, ο Ντεριντά κ.ά. Έτσι το εκκρεμές αυτής της δοκιμιακής συλλογής κινε...